ابواسحاق ابراهیم بن محمد بن ابراهیم بن مهران اسفراینی

جنسیت: مرد
تولد و وفات: ( ... - ۴۱۸) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: متکلم اصولی و فقیه شافعی
ملقب به رکن‌الدین و مشهور به استاد. او در اسفراین نشو و نما یافت و نزد ابوبکر اسماعیلی در خراسان و ابومحمد دَعْلَج اسفراینی سجزی در عراق تحصیل کرد. وی از معاصران صاحب‌بن عباد ، شیخ مفید و سید مرتضی بود. اکثر علماء عصر و شیوخ نیشابور و کلام و اصول را نزد وی آموختند و جملهٔ علماء عراق و خراسان به فضل و علم او اقرار کرده و او را مجتهد و پیرایه ملک خاور خوانده‌اند. صاحب بن عباد در حقش گوید که او آتشی است سوزنده. قاضی ابوالطیب طبری هنگامی که در اسفراین بود اصول فقه را از وی آموخت. و ابوبکر بیهق و ابوالقاسم قشیری از وی حدیث روایت کردند. رمانی که اسفراینی در نیشابور اقامت داشت مدرسهٔ
به‌نامی برای تدریس او بنا کردند. او در اصول اشعری بود و با معتزلیان از جمله قاضی عبدالجبار معتزلی مناظراتی داشت. به گفتهٔ ابوالقاسم قشیری او کرامات اولیاء را منکر بود. وی در روز عاشورا در نیشابور درگذشت و همان‌طور که آرزو داشت مردم آن شهر بر جنازهٔ او نماز گزاردند ، سپس جنازه ‌او را به اسفراین انتقال دادند. از آثار وی: "الجامع" و در اصول‌الدین‌الرد علی‌الملحدین"؛ "العقیدهٔ"؛ شرح "الفروغ" ابن حداد؛ "معالم اسلام"؛ "نورالعین فی مشهد‌الحسین"؛ "ادب‌الجدل"؛ "تعلیقه" ، در اصول فقه.

منبع : مطالب ارسالی