نکات بهداشتی در موقع کار با میکروسکوپ یا کامپیوتر

همه افرادی که با میکروسکوپ کار می کنند باید پس از مدتی به نقطه ای دورنگاه کنند تا چشمانشان دچار خستگی نشود . در ضمن جهت انجام کار با میکروسکوپ ، وجود نور کافی لازم وضروری است در پرسنلی که با کامپیوتر کار می کنند استفاده طولانی مدت از کامپیوتر باعث خستگی وتحریک چشم شده و ممکن است باعث سر درد شود .
جهت جلو گیری از عوارض بالا باید صفحه کلید وسطح کار متحرک قابل تنظیم باشد و حرکات دست در محدوده طبیعی باشد یعنی مچ دست ها صاف باشد و دست به طرف داخل وخارج خم نباشد .
وقتی می خواهیم از روی صفحه ای تایپ کنیم باید آن صفحه در ارتفاع مانیتور ودرست در کنار آن باشد تا با حرکات کمتری بتوان هر دو را درمیدان دید ، داشته باشیم کاربر باید در خانه و محل کار ورزش ها و نرمش های لازم را انجام دهد
فشارهای روانی نیز در بروز دردهای اسکلتی سهم بسزایی دارند کاربر نباید بطور مستمر پشت دستگاه بنشیند وباید هر چند مدت یکبار قدم بزند و به دور دست نگاه کند . از زیر پایی حتماٌ استفاده کنید . در صفحه کلیدهای پیشرفته ، جایی برای تکیه و استراحت مچ دست دارند که بسیار مفید می باشند . صفحه کلید را کمی به طرف جلو مایل کنید،از میز وصندلی با لبه نرم وقابل اتکا استفاده کنید .
● عوارض ناشی از ارتعاش
امروزه پیشرفت فن آوری و نیاز به افزایش بازده ماشین آلات ایجاب می نماید که شرایط برای افزایش سرعت و توان ماشینها فراهم شود این افزایش باعث حرکات زاید مکانیکی در اجزاء دستگاه شده وبصورت ارتعاش نمایان می شود هر فرد در زندگی معمول روزمره خود از جمله هنگام سوار شدن اتوبوس ، قطار و. . . در مواجهه با ارتعاشات گوناگونی قرار می گیرد همچنانکه مواجهه های شغلی با ارتعاش رو به افزایش است .
هر جسمی که حرکت می کند ارتعاش هم ایجاد می کند این حالت بویژه در مورد حمل ونقل بیشتر صادق است همه سرنشینان خودروها اعم از اتومبیل ،کامیون قطار، هواپیما ، قایق ، موتور سیکلت تا حدودی در معرض ارتعاش قرار دارند . وقتی ارتعاش به بدن انسان منتقل می شود ممکن است برحسب وضعیت اندام ( ایستاده یا نشسته ) وفرکانس، ارتعاش تشدید یا تضعیف شود
طبق آمار موجود بیشتر کارگران ومتصدیان وسایل نقلیه در معرض تماس وسایل مرتعش کننده تمام بدن هستند . رانندگان اتوبوس ، کامیون ، متصدیان وسایل نقلیه سنگین مثل رانندگان تراکتور و بولدوزر ، خلبانان هلیکوپتر ، معدنچیان در مواجهه طولانی ارتعاش تمام بدن و آسیبهای ناشی از آن می باشند . در این افراد بروز اختلالات دستگاه گوارش، جریان خون، سیستم عصبی وعضلانی اسکلتی نسبت به افراد عادی بیشتر است . در بین این افراد کمردرد ، آسیب دیسک بین مهره ای و خوردگی نخاع شایع است . اختلالات استخوانی سقط خودبخود و اختلالات مادرزادی از دیگر بیماریهای شایع در این افراد است . یک سری از ارتعاشات، ناشی از کارکردن با ابزارهای برقی مانند اره زنجیری ، مته بادی ، ابزارهای سنگ بری و چکش تقه کاری می باشد که ارتعاش به دست منتقل می شود .این علائم ;در ابتدا به صورت سوزن سوزن شدن وکرختی انگشتان می باشد سپس انگشتان در محیط سرد یا زمانی که اشیاء سرد را لمس می کند شروع به سفید شدن می کند . رنگ پریدگی وسفید شدن متناوب اغلب از نوک یک انگشت شروع می شود ولی بطور پیشروند به نوک سایر انگشتان ودر نهایت به نوک وقاعده وتمام انگشتان دست امتداد یافته وانگشت شصت هم ممکن است درگیر شود اگر مواجهه طولانی شود ، زخمهایی در نوک انگشت ایجاد شده وباعث می شود نوک انگشت سیاه شود .
با افزایش شدت بیماری، سفید شدن ویا سیاهی نوک انگشت ممکنست در تابستان نیز دیده می شود .
درموارد بسیار پیشرفته ممکنست مشکلات استخوانی ومفصلی بوجود بیاید که منجر به سفتی مفصل ومحدودیت حرکت ودرد مفصل می شود در این حالت مهارت دست کاهش می یابد .
برای پیشگیری از مشکلات فوق می توان از جایگزین کردن ابزارهایی که خوب طراحی شده اند استفاده نمود. پوشیدن دستکش های مخصوص، ارتعاش را به حداقل رسانیده ودست ها را گرم نگه می دارد ، بعد از یک برنامه زمانبندی شده کار – استراحت یا کاهش مدت کار روزانه بخصوص در مشاغل پر مخاطره می توان دوره های مواجهه طولانی با ار تعاش را کاهش داد کارگران باید آموزش های لازم درباره استفاده صحیح از دستگاه های ایجاد کننده ارتعاش ونیز علائم ونشانه های مشکلات ناشی از ارتعاش را فرا بگیرند.
درمان در بیشتر موارد قطع مواجهه کارگر از جسم مرتعش می باشد .
در سایر موارد ،شدت حملات را می توان از طریق ماساژ دادن ، لرزاندن، حرکت دادن دست به طرفین، یا قرار دادن دستها در آب یا هوای گرم کاهش داده یا متوقف نمود ، در غیر این صورت باید درمان بصورت جراحی باشد .
▪ بیماریهای پوستی ناشی از کار
▪ گرما و رطوبت
در صورتیکه محیط کار گرما ورطوبت بالایی داشته باشد و یا نوع کار همراه با انجام فعالیت شدید بدنی و عرق کردن زیاد بدن باشد ،در لایه سطحی پوست که از نژاد شاخی می باشد ، امکان صدمه خوردن ولیچ افتادگی وجود دارد ، بنابراین طبقه شاخی نمی تواند وظیفه محافظتی خود را خوب انجام دهد و لذا ، عوارض وبیماریهایی را به دنبال دارد . یکی از شناخته شده ترین عوارض گرما ورطوبت وتعریق ، پدیده عرق سوزی است که اکثراٌ در چین های بدن مثل کشاله ران وزیر بغل ، بوجود می آید در اثر رطوبت وتورم لایه های سطحی پوست دهانه غدد عرق بسته می شوند که این انسداد در اثر سائیدگی لباس نیز تشدید می گردد . تجمع عرق در داخل غدد عرق باعث التهاب پوست می شود وعلائمی چون : قرمزی ، خارش ، سوزش، پوسته ریزی رابوجود می آورد که گاهی عفونتهای قارچی یا میکروبی نیز به آنها اضافه می شود . در محیط های گرم ومرطوب ، عفونتهای پوستی ، میکروبی و ویروسی نیز شیوع بیشتری دارد . چرا که بر اثر لیچ افتادگی ، عوامل بیماریزا می توانند به لایه های زیرین پوست ، نفوذ کنند .
● چه کسانی مستعد این عفونت ها هستند ؟
▪ ورزشکاران
▪ کارکنان آشپزخانه
▪ افرادی که از استخرها استفاده می کنند
▪ افرادی که در اطراف کوره ها ، کار می کنند
▪ ونظیر این ها می توانند مستعد این عفونت ها باشند ،
● علائم این عفونت های میکروبی :
۱) زخم ها
۲) التهاب سطحی یا عمیق
۳) ترشح چرکی ودردناک
گاهی مشاغل خاصی باعث ایجاد عفونت های نادر ومقاوم به درمان می شود ، مانند زخم های مزمن دردست ماهیگیران و ماهی فروشان که حتی گاهی نیاز به جراحی دارند .
● چراپوستهای مرطوب ؟
برای اینکه ویروسهای عامل زگیل از پوستهای مرطوب و زخم بهتر عبور می کنند به همین علت در کف پای ورزشکاران و کارکنانی که در استخر وسونا کار می کنند ، زگیل های شدید ومتعدد بروز می کند و یا در دست قصابها که مرتب دستهای خیس و مرطوب دارند شانس بروز زگیل بیشتر می باشد و آلودگی وسایل و لباسهای کار ، باعث برگشت وتکرار ضایعات درمان شده ، می گردند ویا باعث سرایت به سایر همکاران می گردد .
● تماس با مواد شیمیایی
مواد شیمیایی می توانند به دو صورت تحریکی وآلرژیکی ، باعث التهاب وحساسیت پوست شود . که با درجات کم وزیاد ، می توانند باعث تحریک پوست شوند که البته غلظت ماده ، نوع ماده و دفعات تماس با آن مواد ، در ایجاد و تشدید ضایعات پوستی موثر است .
انواع مواد اسیدی ، قلیایی و فرآورده های نفتی وبنزینی و حلال های شمیایی قادرند با حل کردن چربی بین سلولی پوست به زیر جلد پوست نفوذ کنند و باعث قرمزی وخارش شدید شوند و درموارد شدیدتر به صورت ترشح و تاول هم دیده می شود .
● چه جاهایی بیشتردرمعرض تماس این مواد فرار می گیرند ؟
بیشتر این ضایعات را دردستها می بینیم ولی گاهی به علت آلوده شدن لباس ها ، ضایعات را می توان روی قسمتهای مختلف بدن ببینیم . ضایعاتی که در صورت رخ می دهد . بیشتر از طریق دست به صورت منتقل می شود و یا مواد به شکل گاز ، بخار ، گردوغبار در هوا پراکنده و روی پوست صورت می نشیند گاهی تغییرات رنگی پوست را درتماس شغلی با بعضی مواد شمیایی داریم و این مسئاله در مورد افرادی که در کارخانه ها با فلزات سنگین از قبیل نقره ، جیوه و. . . سروکار دارند ممکن است به صورت لکه های تیره رنگ ، در محل تماس پوستی ببینیم
یکی دیگر از عوارض پوستی تماس با مواد شیمیایی ، سوختگی های شیمیایی می باشد . خیلی از مواد شیمیایی صنعتی هستند که می توانند باعث تخریب بافتی وسوختگی شوند وعلاوه بر آن به دلیل جذب مقادیر بیشتر آن از طریق پوست ، باعث نارسایی کبدی و کلیوی گردد . گاهی علائم سوختگی پس از چند ساعت شروع می شود و ادامه تماس با مواد باعث صدمات بیشتری می شود از جمله :
قرمزی، التهاب ، سوزش ، خارش وسیاه شدن بافت زیرین پوست وایجاد زخم عمیق در آن .
اسیدها ، قلیاها ، سیمان ، فنل ، فسفر ، . . . موادی هستند که می توانند باعث سوختگی پوست ودر صورت جذب پوستی ، ایجاد مسمومیت کنند که گاهی برای کامل شدن درمان فرد نیاز به جراحی پیدا می کند .
یکی دیگر از عوارض تماس پوستی با مواد ، جوشهای چرکی است که به آن اکنه شغلی می گویند . موادی که می توانند منجر به این صدمه شود شامل : مواد هالوژنی ( کلر، ید ،. . . ) ، DDI ، بعضی مواد روغنی که در حفاریها به کار می رود ، گازوئیل ، روغن موتور ، آزبست فرآورده های قطران می باشد . که این آکنه ها به شکل جوشهای قرمز ، چرکی ویا زیر پوستی سرسیاه وسرسفید ، در همان محل تماس پوستی با لباسهای آغشته با مواد شیمیایی ، بروز می کند که حتی بعد از بهبودی نیز ، جای زخم به جای می گذارد
● تماس با نور خورشید
نور خورشید ترکیبی از چند نور می باشد که مخرب ترین جزء آن اشعه ماورا بنفش است که طول موج ۴۰۰- ۲۸۰ نانومتر دارد و با نفوذ به پوست باعث ایجاد صدماتی به سلول ها ورشته های ارتجاعی پوست می گردد . کسانی که بنا به شغلشان وقت زیادی را در آفتاب صرف می کنند در معرض خطر بیشتری هستند که کشاورزان ، دامداران ، کارگران ساختمانی و . . . جزء این گروه می باشند .
عوارض نورخورشید را به ۲ نوع حاد ( زودرس ) و مزمن ( دیررس ) می توان تقسیم کرد .
آفتاب سوختگی ، مهم ترین عارضه زودرس اشعه ماوراء بنفش می باشد که می تواند خفیف یا شدید باشد . در مواردشدید پوست صورت ودست ها وسایر قسمتهای بدن که در معرض نور خورشید می باشد . علائم عمومی مانند تب ، لرز، بی قراری ، سردردو خواب آلودگی وضعف نیز ممکن است در فرد دیده شود . پوست های روشن وسفید نسبت به عوارض ماوراء بنفش حساسیت بیشتری دارند .
عوارض دیررس تماس با نورخورشید ، در اثر تخریب تدریجی ومستمر الیاف ارتجاعی پوست و سلولهای پوستی می باشد . ونتیجه آن ، شلی وافتادگی پوست ، چین وچروک ولکه ها یرنگی پوست می باشد . بیشتر از ۵۰ درصد تغییرات پوستی که در افراد دیده می شود مربوط به صدمات آفتاب می باشد . کشاورزان ودامداران که بیشترین فعالیت خود را در مقابل نور خورشید انجام می دهند دچار چین وچروک های عمیق پوستی در صورت و پشت گردن می شوند .
سلولهای رنگدانه ساز پوست در اثر تحریک نور ماوراء بنفش خورشید تکثیر و افزایش پیدا می کنند که آن را به شکل کک ومک ولکه های تیره رنگ در پوست افراد مسن می بینیم . آلرژی و واکنش حساسیتی به نور آفتاب از جمله عوارضی است که در بعضی افراد که آمادگی این بیماری رادارند ، مشاهده می شود . این حساسیت از یک دوره زمانی به بعد ایجاد می گردد درحالیکه قبلاٌ هیچ مشکلی نداشته ولی از یک زمانی به بعد دچار علائم قرمزی ، خارش ، و ضایعات کهیری در پوست صورت و نواحی روباز بدن می گردد که چند دقیقه تا چند ساعت پس از تماس با نور آفتاب ایجاد می گردد و چنانچه تماس با نورخورشید تکرار شود ضایعات بدتر می شود .
جدی ترین ومهم ترین عارضه دیررس آفتاب انواع سرطانهای پوستی است که در سنین پیری بروز می کند . وچون علت مهم آن آفتاب است بیشتر در مناطق روباز بدن مثل صورت ، گردن ، گوش ودستها ایجاد می گردد معمولاٌ به شکل زخم های مزمن و طول کشنده ای هستند که ابتدا باتصور زخم های معمولی ، درمان هایی روی آن انجام شده ولی بهبودی حاصل نشده لذا در صورت عدم تشخیص ودرمان به موقع ممکن است خطراتی برای فرد مبتلا داشته باشد . گاهی نیز سرطان پوستی به شکل یک خال سیاه رنگ که رشد سریعی داشته و گهگاه زخمی می شود بروز می کند .
● اصول صحیح انجام کار در حالت نشسته :
بدن انسان به کار در حالت نشسنه.ویا ایستاده مداوم هماهنگی پیدا نکرده است و در حالت نشسته مداوم فشار بیشتری به کمر وارد می شود .نکته مهم در جلو گیری از بروز بیماریهای استخوانی عضلانی ناشی از کار ، ایجاد تنوع در کارمی باشد . مثلاٌ محیط و وظایف کاری به نحوی طراحی شوند که کاربر به طور مداوم در حالت ایستاده یا نشسته نباشد . اصول طراحی میز وصندلی در کارهای نشسته بسیار مهم هستند اگر صندلی یا میز مناسب نباشد کاربر زود خسته می شود . همینطور باید نور کافی آماده باشد . کاربری که به علت نور کم باید بطور مداوم برروی میز کار خود خم باشد مسلماٌ خیلی زود دچار ناراحتی های گردن می شود . امروزه برنامه های ورزشی متنوعی برای پرسنل اداری تهیه شده که مقداری از آنان در محیط کار ودسته جمعی انجام می شود .
شایع ترین ناراحتی در افرادی که زیاد از حد کارهای نشسته انجام می دهند دردهای استخوانی عضلانی خصوصاٌ کمر درد می باشد . اگر صندلی مشکل دارد باید حتماٌ اصلاح شودنه اینکه کاربر خود را باشرایط فعلی تطبیق دهد . صندلی باید با ثبات و محکم با شد و بتوان آن را درحالیکه روی آن نشسته ایم ، تنظیم کنیم ، نشیمن وپشتی آن باید جاذب عرق بوده به هیچ وجه نایلونی نباشد ، زیاد سفت وخیلی نرم نباشد . نشیمن گاه صندلی طوری قرار بگیرد که وزن به ران ها منتقل شود نه به پاها . پشتی صندلی باید در جهت بالاوپائین عقب وجلو ، متحرک بوده تا وضعیت دلخواه را کاربر به آن بدهد و بعد ثابت شود . در کارهایی که توام با چرخش اند صندلی باید حول محور عمودی چرخش داشته باشد .

منبع : مدیریت منابع انسانی