جادهٔ به گوانتانامو - THE ROAD TO GUANTANAMO

سال تولید : ۲۰۰۶
کشور تولیدکننده : انگلستان
محصول : اندرو ایتن، ملیسا پارمنتر و مایکل وینترباتم
کارگردان : وینترباتم
فیلمبردار : مارسل زیسکایند
آهنگساز(موسیقی متن) : مالی نایمن و هری اسکات
هنرپیشگان : ریز احمد، فرهاد هارون، وقار صدیقی، افران عثمان، شاهد اقبال، شیرخان و مارک هولدن
نوع فیلم : رنگی، ۹۵ دقیقه


̎شفیق̎ (احمد)، ̎روهل̎ (هارون)، ̎آصف̎ (عثمان) و ̎مُنیر̎ (صدیقی) ـ جوان‌های بریتانیائی پاکستانی‌الاصل ـ به پاکستان می‌روند تا در مراسم عروسی ̎آصف̎ با دختری پاکستانی شرکت کنند. در پاکستان با ̎زاهد̎ (اقبال)، پسرعموی ̎شفیق̎ تماس می‌گیرند و همگی در کراچی گرد می‌آیند. در آن شهر به مسجدی می‌روند و همان‌جا جماعت نمازخوان ترغیب می‌شوند تا به نیازمندان در افغانستان کمک کنند و بلافاصله برای علاقه‌مندان به این کار، سفری کم‌هزینه برنامه‌یزی می‌شود. جوانان ماجرا را از روی خیرخواهی و شاید هم ماجراجوئی تصمیم می‌گیرند به افغانستان سفر کنند. وقتی به افغانستان می‌رسند، بمباران آمریکائی‌ها شروع می‌شود. جوانان سعی می‌کنند به پاکستان برگردند ولی از مناطق تحت کنترل طالبان سردرمی‌آورند و پس از مدت کوتاهی، نیروهای اتحاد شمال دستگیرشان می‌کنند. ̎منیر̎ از گروه جدا می‌شود و باقی جوانان دیگر او را نمی‌بینند. ̎شفیق̎، ̎روهل̎ و ̎آصف̎ را به زندان می‌برند و در شرایطی دشوار محبوس می‌کنند تا این‌که آمریکائی‌ها به ملیت بریتانیائی آنان پی می‌برند. از آن پس سفر آنان به‌سوی گوانتانامو آغاز می‌شود. ̎آصف̎، ̎روهل̎ و ̎شفیق̎، اسارت خود را در دست مأموران اطلاعاتی آمریکائی و بریتانیائی ـ که مصمم‌ بودند از آنان اعتراف بگیرند که با ̎بن‌لادن̎ و القاعده ارتباط داشته‌اند ـ توصیف می‌کنند و در همان حال صحنه‌های خشن بازجوئی و اسارت بازسازی شده‌اند.
● این فیلم که در جشنوارهٔ برلین ۲۰۰۵ برندهٔ جایزهٔ خرس نقره‌ای شد، ماجراهائی واقعی را حکایت می‌کند: سفر پُرفرازونشیب و در حقیقت جهنمی چهار جوان پاکستانی‌الاصل ـ که چندان هم سیاسی یا مذهبی نیستند ـ و گیر افتادن در تلهٔ ماجراهائی هولناک که سهمی در آنها نداشته‌اند. داستان فیلم که از دیدگاه خود جوان‌ها تعریف شده (وینترباتم با آنان صحبت کرده و شهادت‌هایشان را در فیلم آورده) از دوران معصومیت آنان (در انگلستان و پاکستان) آغاز و تا وحشت و ترور (در افغانستان و خلیج گوانتانامو، اردوگاه‌های ایکس ری و دلتا) و بازجوئی‌های سخت، تهدید و تحقیر، پی‌گیری شده است. نظامی‌ها و مأموران اطلاعاتی آمریکائی و انگلیسی که این جوانان را تروریست تصور کرده‌اند، به شدت آنان را زیر فشار قرار می‌دهند. وینترباتم فیلمش را کمی جاده‌ای، کمی جنگی و کمی هم فیلم اردوگاه‌های اسرائی توصیف کرده است. ساختار روائی فیلم به گونه‌ای کوبنده بین شواهد قهرمانان ماجرا، صحنه‌های بازسازی شده و تصویرهای آرشیوی در نوسان است. فیلم وینترباتم ابتدا از شبکهٔ چهار تلویزیون انگلستان به نمایش درآمد و از فردایش روی پرده رفت و به‌صورت DVD و نیز از طریق اینترنت در دسترس عموم قرار گرفت.