چهارشنبه, ۱۲ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 1 May, 2024
مجله ویستا

عود


عود
شكم این ساز بسیار بزرگ و گلابی شكل و دسته آن بسیار كوتاه است. به طوری كه قسمت اعظم طول سیمها در امتداد شكم قرار گرفته است. سطح رویی شكم از جنس چوب است كه برآن پنجره هایی مشبك ایجاد شده است. عود فاقد «دستان» و خرك ساز كوتاه و تا اندازه ای كشیده است. عود دارای ده سیم یا ۵ سیم جفتی است. سیمهای جفت با هم همصدا كوك می شوند و بدیهی است كه هر یك ازسیمهای دهگانه، یك گوشی مخصوص به خود دارد؛ گوشی ها در دو طرف جعبه گوشی (سرساز) قرار گرفته اند. عود بم ترین ساز بین سازهای زهی است؛ نت نویسی آن با كلید سل است كه صدای آن عملاً یك «اكتاو» بم تر از نت نوشته شده حاصل می شود. سیم بم (سل پائین) معمولاً نقش «واخوان» دارد و گاه این سیم جفت نیست.
مضراب عود از پر مرغ (یا پر طاووس) تهیه شده است و گاه نیز نوازنده با مضراب دیگری ساز را می نوازد.
صدای عود كمی خفه، نرم و غم انگیز ولی نسبتاً قوی است. این ساز نقش تكنواز و همنواز هر دو را به خوبی می تواند ایفا كند.
عود چنان كه گفته شده از اخلاف سازی قدیمی به نام «بربط» است؛ از سوی دیگر ممكن است با نام عربی خود (العود) به اروپا راه یافته و در آنجا نام «لوت» گرفته باشد. عود سازی شهری است.
منبع : واحد مرکزی خبر