آلو و گوجه

دامنه جغرافيائى پراکندگى آلو و گوجه از ساير ميوه‌هاى خزان‌دار گسترده‌تر است و گونه‌هاى مختلف آنها در سراسر نيم‌کره شمالي، به‌صورت بومي، وجود دارند. در حال حاضر، سه گونه از اين ميوه در تمام دنيا کشت مى‌شود. اغلب ارقام تجارتى متعلق به گروه آلوى اروپائى - .P. domestica L هستند. اين گروه، بومى جنوب شرقى اروپا بوده بيش از ۲۰۰۰ سال است که زير کشت در آمده است و پوست صاف تنه‌اش آن را از ساير گروه‌ها مشخص مى‌سازد. گروه دوم به نام آلوى ژاپنى -. P. salicina Lindl معروف است و در حقيقت بومى چين مى‌باشد. اين گروه، حتى در جوانى داراى پوست ساقه خشن است. گروه سوم آلوى آمريکائى است که شامل چندين‌ گونه که همگى بومى آمريکاى شمالى هستند، مى‌باشد. اکثر اين گونه‌ها وحشى هستند و تنها يک گونه به‌نام آمريکانا -.P.americana Morsh داراى تعدادى رقم اهلى مى‌باشد. ارقام اين گروه، در برابر سرما، از ساير گروه‌ها مقاوم‌تر مى‌باشند و داراى ميوه‌هائى به رنگ زرد يا طلائى با پوست نسبتاً کلفت مى‌باشد.

گياه‌شناسى

آلو و گوجه متعلق به جنس Prunus از خانواده Rosaceae مى‌باشند.

شرايط اقليمي و خاکی

از نظر مقاومت در برابر سرماى زمستانه، انواع آلو و گوجه مشابه سيب وآلبالو هستند و نيازهاى سرمائى آنها بر حسب رقم با ۵۰۰ تا ۱۸۰۰ ساعت دماى کمتر از هفت درجه سانتى‌گراد برآورده مى‌شود.

اين گياهان به‌طور کلى خاک‌هاى لمونى شنى را ترجيح مى‌دهند و خاک‌هاى سنگين و مرطوب را بهتر از ديگر ميوه‌هاى هسته‌دار تحمل مى‌کنند.

توليد ميوه

شکوفه آلو و گوجه به‌صورت جانبى روى چوب يک‌ساله شاخه‌هاى معمولى و سيخک‌ها ظاهر مى‌شود. تقريباً تمام ژاپنى‌ و آمريکائى و نيمى از ارقام اروپائى خودسترون هستند و نياز به درختان گرده‌زا دارند. گرده‌افشانى در کليه ارقام به‌وسيله حشرات، مخصوصاً زنبور عسل، انجام مى‌شود.

نوع هرس

پس از هر شکل‌دهي، اکثر ارقام تا سن ۱۲ سالگى نياز به هرس مجدد ندارند ولى در آن سن، به‌دليل متراکم شدن شاخساره، بايد آنها را هرس کرد. ارقام ژاپنى چون چوب‌هاى آنها نرم‌تر و ميوه‌هاى آنها بزرگ‌تر است به هرس شديدترى نيازمند مى‌باشند.

روش‌هاى تکثير

ازدياد آلو و گوجه، بيشتر به طريق پيوند و تا حدودى به‌وسيله (قلمه‌زدن) و (خوابانيدن) انجام مى‌گيرد. از (نهال‌هاى بذري) هلو، زردآلو، بادام، خود آلو و گوجه را مى‌توان به‌عنوان پايه استفاده کرد. در آمريکا، پايه هلو نتيجه بهترى داده و مرسوم‌تر است. استفاده از گيلاس چينى باعث ايجاد درختان پاکوتاه مى‌شود.

شرايط کاشت

بر حسب رقم و ميزان رشد آن، فاصله درختان آلو و گوجه ۷-۵ متر مى‌باشد. در کشورهاى خارج توانسته‌اند در شرايط بسيار مناسب تا ۳۵ تن در هکتار محصول برداشت کنند ولى در ايران معمولاً ميزان محصول از ۷-۳ تن در هکتار تجاوز نمى‌کند.

ارقام مهم

از مهم‌ترين ارقام مى‌توان اتابکي، ر‌َبّاب، بريت، کدرو و شيرين بى‌هسته را نام برد.