|
|
|
|
|
| اين گياه، بومى آسياى غربى و اروپاى شرقى به‌ويژه نواحى شمال غربى ايران و کوه‌هاى قفقاز مى‌باشد. گلابى از حدود يک‌هزار سال پيش از ميلاد مسيح در يونان زيرکشت در آمده و در حال حاضر، پس از سيب، مهم‌ترين ميوه دانه‌دار دنيا و ايران به‌شمار مى‌آيد. در جنس گلابي، حدود ۲۰ گونه مختلف وجود دارد که اکثراً فاقد ميوه خوراکى مى‌باشند و تنها به‌عنوان پايه‌اى براى گلابى معمولى به‌کار مى‌روند.
|
|
|
|
| گلابى با نام علمى Pyrus communis از خانواده Rosaceae مى‌باشد. گل‌ها دو جنسى و کامل هستند و قسمت خوراکى ميوه، نهنج، رشد گرده گل است که تخمدان را در برگرفته است.
|
|
|
|
|
|
|
| درخت گلابى در برابر سرما از سيب حساس‌تر است و در زمستان تنها تا دماى ۳۰- درجه سانتى‌گراد را مى‌تواند تحمل کند. گل‌هاى گلابى در بهار کمى زودتر از سيب باز مى‌شوند و به اين دليل بيشتر در معرض خطر سرماى ديررس بهاره قرار مى‌گيرند. در تابستان، گلابى مى‌تواند بيش از سيب گرما را تحمل کند و عملاً بسيارى از ارقام آن، جهت محصول با بالاترين کيفيت، به تابستان‌هاى گرم و نسبتاً خشک نيازمندند.
|
|
|
|
|
| درخت گلابى از نظر عادت رشد، طرز کشت و داشت و نيازهاى محيطى بسيار شبيه سيب است و در همان خاک‌هائى که سيب رشد مى‌کند نيز مى‌توان آن را پرورش داد، ولى ريشه آن در برابر رطوبت خاک، از تمام گياهان خزان‌دار ديگر مقاوم‌تر است. گل و ميوه گلابى در انتهاى شاخه‌ها و سيخک‌هاى دو ساله به‌وجود مى‌آيد و بنابراين، در هنگام (هرس) درختان بارور، بايد سعى در حفظ سيخک‌ها داشت.
|
|
|
|
| تمام ارقام گلابي، خودنابارور و اکثراً خودسترون هستند و بنابراين براى توليد ميوه کافى حتماً نياز به درخت گرده‌زا مناسب و کندو گذارى دارند. بعضى از ارقام گلابي، مانند بارتلت -Bartlett، در صورت گرمى هوا در هنگام گل دادن، مى‌توانند از طريق بکربارى - Parthenocarpy، محصول کافى توليد کنند.
|
|
| ميزان محصول در باغ‌هاى معمولى به ۴۵ تن در هکتار مى‌رسد.
|
|
|
|
| شاخه‌هاى گلابى عمودى‌تر از سيب رشد مى‌کنند و به اين دليل، در باغ‌هاى غير داربستي، اين درخت هميشه به شکل شلجمى تربيت مى‌شود.
|
|
|
|
| براى پيوند گلابي، علاوه بر گونه‌هاى وحشى و اهلى آن مى‌توان از به و زالزالک نيز، به عنوان پايه، استفاده کرد که در اين صورت درختان حاصله پاکوتاه خواهند بود و براى جلوگيرى از ناسازگارى پايه و پيوندک بايد از يک رقم مناسب گلابى به عنوان ميان‌پايه - Interstock استفاده کرد. فاصله کشت، بر حسب نوع پايه و قدرت رشد آن، ۱۰-۷ متر در باغ‌هاى معمولى است، ولى در انواع پاکوتاه، مى‌توان اين فواصل را به چهارمتر بين رديف‌ها و دو متر روى رديف‌ها کاهش داد که اين کار باعث ازدياد محصول نيز خواهد شد.
|
|
|
|
| مهم‌ترين رقم گلابي، گلابى بارتلت مى‌باشد.
|
