فوتبال فراتر از سیاست؛ چرا مشکل ویزای بازیکنان تیم ملی را نباید جدی گرفت

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از طرفداری؛ در روزهای اخیر شایعه‌هایی مطرح شده مبنی بر اینکه برخی بازیکنان تیم ملی ایران، از جمله شجاع خلیل‌زاده، مهدی طارمی و دانیال اسماعیلی‌فر، به دلیل انجام خدمت سربازی در سپاه ممکن است برای حضور در جام جهانی با مشکل ویزا مواجه شوند. شایعه‌ای که با مرور تاریخ فوتبال جهان و تجربه جام‌های جهانی، بیش از آنکه مبتنی بر واقعیت باشد، به فضای حاشیه‌ای فوتبال شباهت دارد.

واقعیت این است که در تاریخ جام جهانی فوتبال، هیچ تیم یا بازیکنی به دلایل سیاسی از ورود به کشور میزبان محروم نشده است. حتی در مقاطع اوج تنش‌های سیاسی میان کشورها، جام جهانی هرگز به محلی برای اعمال تحریم‌های فردی یا محدودیت‌های سیاسی بدل نشده است.

درست است که ورزش جهان نمونه‌هایی از تحریم‌های سیاسی را تجربه کرده؛ مانند المپیک‌های ۱۹۸۰ مسکو و ۱۹۸۴ لس‌آنجلس که به دلیل رقابت‌های سیاسی بلوک شرق و غرب تحریم شدند، اما این الگو هرگز در جام جهانی فوتبال تکرار نشده است. جام جهانی، برخلاف المپیک، همواره تلاش کرده مسابقات را از منازعات سیاسی دور نگه دارد.

ایران آمریکا جام جهانی ۱۹۹۸

نمونه‌های تاریخی این موضوع کاملاً روشن‌اند:

دیدار آلمان غربی و آلمان شرقی در خاک آلمان غربی، در اوج جنگ سرد برگزار شد؛ بدون هیچ محدودیت سیاسی.
دیدار آلمان و انگلستان در جام جهانی ۱۹۶۶، تنها دو دهه پس از جنگ جهانی دوم انجام شد.
مسابقه ایران و آمریکا در جام جهانی ۱۹۹۸، با وجود قطع روابط سیاسی دو کشور، بدون هیچ مانع اجرایی برگزار شد.
همچنین دیدار انگلستان و آرژانتین در جام جهانی ۱۹۸۶، تنها چند سال پس از جنگ فالکلند، و مسابقه فرانسه و ایتالیا در جام جهانی ۱۹۳۸، یک سال پیش از آغاز جنگ جهانی دوم، نشان می‌دهد جام جهانی حتی در حساس‌ترین شرایط سیاسی نیز مسیر خود را جدا از سیاست طی کرده است.

در تمام این موارد، اگرچه فضای سیاسی و رسانه‌ای سنگین بوده، اما هیچ‌کدام از میزبان‌ها در نهایت محدودیتی برای حضور تیم یا بازیکنان میهمان ایجاد نکرده‌اند؛ نه ایتالیای موسولینی در سال ۱۹۳۸، نه آمریکا در سال ۱۹۹۸ و نه هیچ کشور دیگری.

بر همین اساس، این فرض که آمریکا برای جام جهانی پیش‌رو بخواهد به دلایل سیاسی مانع حضور بازیکنان اصلی تیم ملی ایران شود، با سابقه تاریخی جام جهانی هم‌خوانی ندارد. تاریخ فوتبال جهان نشان داده است که جام جهانی، برخلاف بسیاری از عرصه‌های دیگر، معمولاً راه خود را از سیاست جدا می‌کند؛ حتی اگر شعارها، فضاهای رسانه‌ای و برداشت‌های احساسی چیز دیگری بگویند.