رسانه باید علم را در خدمت انسانیت و اعتماد به نخبگان روایت کند

به گزارش روز سه‌شنبه گروه علمی ایرنا از فرهنگستان علوم، محمدرضا مخبر دزفولی در مراسم گرامیداشت هفته پژوهش و تجلیل از اساتید و دانشجویان پژوهشگر، با تاکید بر نقش رسانه و هنر در بازنمایی دستاوردهای علمی کشور اظهار داشت: با وجود پیشرفت‌های غرورآفرین جمهوری اسلامی ایران در علم و فناوری، روایت فنی، هنری، عاطفی و انسانی متناسبی از این تحولات در رسانه شکل نگرفته است.

رئیس فرهنگستان علوم با تأکید بر نقش جدی رسانه و هنر در روایت پیشرفت‌های علمی کشور، اظهار کرد: اگرچه جمهوری اسلامی ایران، امروز صاحب نزدیک به ۴۰۰ دانشگاه جامع، بیش از ۳ میلیون دانشجو و حدود ۱۰۰ هزار عضو هیات علمی است و حدود ۲ درصد تولید علم جهان را به خود اختصاص داده، اما این تحولات بزرگ آن‌گونه که شایسته است در رسانه و هنر کشور بازتاب نیافته‌اند.

مخبر دزفولی با مقایسه وضعیت علمی کشور در ابتدای انقلاب و شرایط کنونی افزود: ایران پس از انقلاب اسلامی، با حدود ۲۵ دانشگاه و بدون هیچ جایگاهی در رتبه‌بندی‌های جهانی فعالیت خود را آغاز کرد، اما امروز در تمامی رشته‌های تحصیلات تکمیلی نقش ایفا می کند و دانشجو دارد و سالانه حدود یک‌ونیم میلیون خروجی علمی در پایگاه‌های معتبر جهانی ثبت می‌کند.

وی با اشاره به سرریز جریان علم کشور در حوزه‌های راهبردی تصریح کرد: پیشرفت‌های علمی ایران تنها به تولید مقاله محدود نشده و در حوزه‌هایی مانند فناوری هسته‌ای، سلول‌های بنیادی، پزشکی نوین، تشخیص زودهنگام سرطان، درمان سندروم زجر تنفسی نوزادان و فناوری‌های پیشرفته واکسن‌سازی به نتایج عملی و بالینی رسیده است.

وی با ذکر نمونه‌هایی از فعالیت دانشمندان جوان کشور گفت: امروز جوانان ایرانی در تراز بهترین دانشگاه‌های دنیا فعالیت می‌کنند؛ از طراحی نشانگرهای خونی برای تشخیص زودهنگام سرطان گرفته تا تولید دارویی که تنها در یک سال جان ۱۸ هزار نوزاد ایرانی و هزاران نوزاد غیرایرانی را نجات داده است.

رئیس فرهنگستان علوم با انتقاد از نگاه تقلیل‌گرایانه به علم به‌عنوان صرفاً مقاله‌نویسی تأکید کرد: دستاوردهایی که در حوزه دفاعی و تکنولوژیک کشور وجود دارد نتیجه پیوند علم، فناوری، تعهد انسانی و سال‌ها مجاهدت علمی است، اما متأسفانه روایت مؤثر، هنرمندانه و انسانی از این موفقیت‌ها شکل نگرفته است.

مخبر دزفولی دانشگاه صدا و سیما را یکی از مؤثرترین مراکز برای جبران این خلأ دانست و خواستار تشکیل کارگروه‌ها و خوشه‌های نخبگانی مشترک میان دانشجویان رسانه و پژوهشگران علمی شد و گفت: پیوند این دو جریان می‌تواند روایت‌هایی جذاب، الهام‌بخش و امیدآفرین برای جامعه و نسل جوان خلق کند.

وی با اشاره به سهم کمتر از یک درصدی پژوهش از تولید ناخالص داخلی کشور پس از انقلاب تصریح کرد: با وجود محدودیت منابع، دانشمندان ایرانی با روحیه جهادی از کشور صیانت کرده‌اند و پیشرفت‌های علمی ایران، هرچند نهایی نیست و با کمبودهایی همراه است، اما غرورآفرین و شایسته بازتاب گسترده داخلی و بین‌المللی است.