آدُرنو در «فلسفه موسیقی نو» نشان میدهد که موسیقی مدرن، با همه دشواریها و گسستهایش، میتواند زبان اعتراض و آینه حقیقت تاریخی باشد؛ زبانی که اگرچه ممکن است برای گوش عادتکرده به ملایمت ناخوشایند باشد، اما شاید دقیقاً به همین دلیل، ضروریترین زبانِ زمانه ما است.