از جمله واقعیتهایی که در تبیین توسعهنیافتگی اقتصادی ایران معاصر کمتر مورد توجه بوده است، نقش ضعف قدرت دفاعی در تحمیل این مسئله بر ایران است، به این ترتیب که ایران زمانی وابسته و توسعهنیافتگی اقتصادی به یک مسئله مزمن برای آن تبدیل شد که ابتدا در جنگ با روسها شکست خورد و عهدنامه ترکمنچای بر آن تحمیل شد