مشروطه نتیجه تلاش نیم قرن پیش از آن؛ ضرورتی تاریخی و نه توطئه خارجی / اختلافات ریشهای؛ از مشروطهخواهان تا مستبدین
میدانیم که مبانی میرزاینایینی درباره مشروطه و درباره دولت در عصر غیبت با موضع آخوند تمایزی مهم و اساسی داشت؛ گرچه هر دو در عمل موید مشروطه بودند. در طرف مقابل هم موضع فقهی و سیاسی شیخ فضلالله نوری در مخالفت با مشروطه به کلی با موضع فقهی سید یزدی اختلاف داشت. این نکته از چندین اثر فقهی و استنباطی صاحب عروه معلوم است...تامل در آثار فقهی این دو به روشنی گواهی است بر اختلاف اصولی آن دو در امر مشروطیت.