کلیسا چگونه تقلید کورکورانه را گسترش داد؟ / فوکو: اگر بدانیم چگونه اسیر شدیم شاید بتوانیم روزی آزاد شویم / ریشه های صغارت پروری کلیسان در انقیاد مدرن
فوکو در پایان عمرِ خود دریافت که وابسته به سنت فلسفۀ انتقادی است که از کانت و هگل میآید و «به مکتب فرانکفورت میرسد، و از نیچه، ماکس وبر و… میگذرد». او در مقام یک متفکر انتقادی با تشویق خوانندگانش به تأمل پایدار -انتقادی و خودانتقادی- در باب شرایطی تاریخی که ماهیتشان را ساخته است، بلوغ را تقویت نمود. زیرا خوانندگان از طریق فهم اینکه چگونه گرفتار این شرایط شدهاند، میتوانند از این شرایط فراتر روند و در برابر آن مقاومت کنند.