اعتراض حامیان فلسطین به وضعیت زندان‌های انگلیس؛ تاریخ اعتصاب غذای زندانیان از انگلیس تا آمریکا

چند عضو گروه حامی فلسطین با نام اقدام فلسطین این هفته متعهد شده‌اند که در بحبوحه هشدار‌های جدی پزشکی و بستری شدن دیگر معترضان، به اعتصاب غذای خود ادامه دهند.

به گزارش الجزیره، اعضای این گروه با اتهام‌های ادعایی در ۵ زندان انگلیس نگهداری می‌شوند؛ آن‌ها برای شرایط بهتر در زندان، حق محاکمه عادلانه و تغییر سیاست ماه جولای انگلیس در قرار دادن این جنبش در فهرست گروه‌های تروریستی اعتراض می‌کنند.

گروه اقدام فلسطین ضمن رد اتهام‌ها و قرار گرفتن نامش در فهرست یادشده، اتهام‌های ادعایی مطرح‌شده علیه ۸ عضو زندانی خود را رد کرد؛ نزدیکان این افراد اعلام کردند که وضعیت سلامتی اعضای این گروه در بحبوحه اعتصاب غذا که منجر به بستری شدن مکرر آن‌ها در بیمارستان شده است، رو به وخامت است.

وکلای بازداشت‌شدگان از طرح شکایت از دولت انگلیس خبر داده‌اند؛ این پرونده توجه بین‌المللی را به رفتار انگلیس با گروه‌هایی که در بحبوحه جنگ نسل‌کشی رژیم صهیونیستی در غزه با فلسطینی‌ها ابراز همبستگی می‌کنند، جلب کرده است.

هزاران نفر هر هفته در حمایت از اقدام فلسطین تجمع کرده‌اند.

اعتصاب غذا در طول تاریخ به‌عنوان روشی غیرخشونت‌آمیز برای جست‌وجوی عدالت مورد استفاده قرار گرفته است؛ اثربخشی آن‌ها اغلب در وزن اخلاقی است.

برخی از معروف‌ترین اعتصاب‌های غذا در تاریخ معاصر جهان آمده است:

اعتصاب‌های غذای جنبش جمهوری‌خواه ایرلند: برخی از مهم‌ترین اعتصاب‌های غذا در قرن بیستم در دوره انقلاب ایرلند یا «تربلز» رخ داد؛ موج اول، اعتصاب غذای کورک در سال ۱۹۲۰، در طول جنگ استقلال ایرلند بود؛ دولت انگلیس با انتقال زندانیان به مکان‌های دیگر تلاش کرد تا این جنبش را در هم بشکند، اما اعتصاب آن‌ها ادامه یافت؛ در نهایت، دست‌کم ۳ زندانی، پس از ۷۴ روز جان باختند.

یک از برجسته‌ترین افراد در انجام اعتصاب در دهه ۱۹۸۰ بابی ساندرز، عضو ارتش جمهوری‌خواه ایرلند بود که در حالی که هنوز در زندان بود به‌عنوان نماینده پارلمان انگلیس انتخاب شد.

ساندرز سرانجام در آن دوره به همراه ۹ نفر دیگر از گرسنگی درگذشت و این منجر به انتقاد گسترده از دولت مارگارت تاچر شد.

گاندی و مبارزه برای استقلال هند از استعمار انگلیس: مهاتما گاندی، چندین بار از اعتصاب غذا به‌عنوان ابزاری برای اعتراض به حاکمان استعماری انگلیس استفاده کرد؛ روزه‌های وی که به آن ساتیاگرا‌ها می‌گویند، به معنای پایبندی به حقیقت در زبان هندی، مورد توجه سیاستمداران و فعالان قرار گرفت.

اعتصاب‌های گاندی گاهی روز‌ها یا هفته‌ها طول می‌کشید که در طی آن وی عمدتا آب می‌نوشید؛ این اعتصاب‌ها به نتایج متفاوتی دست یافتند و در برخی موارد ناکام ماندند.

یکی از مهم‌ترین اعتصاب‌های غذای گاندی در فوریه ۱۹۴۳ بود، پس از آن که مقام‌های انگلیسی وی را در آگوست ۱۹۴۲ در پونا در حصر خانگی قرار دادند.

یکی دیگر از چهره‌های محبوبی که از اعتصاب غذا برای اعتراض به حکومت انگلیس در هند استعمارشده استفاده کرد، جاتیندرا نات داس، معروف به جاتین داس بود؛ وی در سن ۲۴ سالگی درگذشت.

اعتصاب غذای اسیران فلسطینی در زندان‌های رژیم صهیونیستی: فلسطینی‌هایی که اغلب بدون محاکمه در زندان‌های رژیم صهیونیستی نگهداری می‌شوند، مدت‌هاست که از اعتصاب غذا به‌عنوان نوعی اعتراض استفاده می‌کنند.

یکی از شناخته‌شده‌ترین چهره‌ها خضر عدنان است که جان باختنش در ماه مه ۲۰۲۳ (اردیبهشت ۱۴۰۲) پس از ۸۶ روز اعتصاب غذا، توجه جهانی را به رفتار وحشتناک رژیم صهیونیستی با فلسطینی‌ها جلب کرد.

عدنان که در زمان فوتش در زندان آیالون رژیم صهیونیستی ۴۵ ساله و پدر ۹ فرزند بود، از اوایل دهه ۲۰۰۰ بار‌ها توسط مقام‌های صهیونیست هدف قرار گرفته بود؛ این نانوای اهل کرانه باختری اشغالی، چندین بار بدون محاکمه دستگیر و زندانی شد و برخی تخمین‌ها حاکی از آن است که وی در مجموع ۸ سال را در زندان‌های رژیم صهیونیستی گذرانده است.

عدنان اغلب در طول این بازداشت‌ها دست به اعتصاب غذا می‌زد و به آنچه به گفته وی معمولا دستگیری تحقیرآمیز و بازداشت بی‌اساس بود، اعتراض می‌کرد؛ در سال ۲۰۱۲، هزاران نفر در غزه و کرانه باختری پس از آن که ۶۶ روز بدون غذا ماند که طولانی‌ترین اعتصاب غذا در تاریخ فلسطین در آن زمان بود، حمایت خود را از وی نشان دادند؛ عدمنان چند روز پس از اعتراض‌های گسترده آزاد شد.

عدنان در فوریه ۲۰۲۳ (بهمن ۱۴۰۱)، بار دیگر دستگیر شد و بلافاصله اعتصاب غذا را آغاز کرد؛ وی ماه‌ها در بازداشت بود، حتی با وجود اینکه کارشناسان پزشکی به رژیم صهیونیستی هشدار داده بودند که وی توده عضلانی قابل توجهی از دست داده و به نقطه‌ای رسیده است که غذا خوردن بیش از آن که مفید باشد، مضر است.

عدنان صبح روز ۲ مه (۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۲)، در سلول خود در حالی پیدا شد که دیگر نفس نمی‌کشید؛ وی نخستین اسیر فلسطینی بود که در ۳ دهه گذشته در اثر اعتصاب غذا جان خود را از دست داد.

مصطفی برغوثی، وزیر اطلاعات سابق فلسطین، جان باختن عدنان خضر را «ترور» توسط رژیم صهیونیستی توصیف کرد.

اعتصاب غذا در گوانتانامو: پس از افتتاح بازداشتگاه گوانتانامو در خلیج گوانتانامو کوبا توسط آمریکا در سال ۲۰۰۲، جایی که صد‌ها نفر بدون هیچ اتهام رسمی در آن زندانی بودند، آن‌ها به‌صورت موجی اعتصاب غذا کردند تا به بازداشت خود اعتراض کنند.

این اردوگاه به دلیل شرایط غیرانسانی و شکنجه زندانیان بدنام است؛ تا ژانویه ۲۰۲۵ حدود ۱۵ زندانی آنجا را ترک کردند.

ماهیت مخفی این زندان مانع از انتشار اخبار اعتصاب غذای قبلی شد؛ با وجود این، در سال ۲۰۰۵، رسانه‌های آمریکایی از اعتصاب غذای گسترده ده‌ها زندانی (دست‌کم ۲۰۰ زندانی یا یک‌سوم جمعیت گوانتانامو) خبر دادند.

مقام‌های گوانتانامو به کسانی که سلامتی‌شان به‌شدت رو به وخامت گذاشته بود، از طریق لوله‌های بینی به زور غذا می‌دادند؛ به دیگران روزانه دستبند زده می‌شد، آن‌ها را مهار می‌کردند و به زور غذا می‌دادند؛ یکی از بازداشت‌شدگان، بعد‌ها نوشت که به مدت ۲ سال بدون وعده غذایی واقعی زندگی کرده است، اما ۲ بار در روز به زور به وی غذا داده می‌شد.

اعتصاب غذا به‌طور متناوب در طول سال‌ها در گوانتانامو ادامه داشت؛ در سال ۲۰۱۳، موج بزرگ دیگری از اعتصاب‌ها آغاز شد که دست‌کم ۱۰۶ نفر از ۱۶۶ بازداشتی باقی‌مانده، در آن شرکت داشتند؛ مقام‌های گوانتانامو در آن زمان به ۴۵ نفر به زور غذا دادند.

یکی از اعتصاب‌کنندگان، درخواست حکمی علیه دولت برای جلوگیری از غذا دادن اجباری به خود توسط مقام‌ها را مطرح کرد، اما دادگاهی در واشنگتن دی‌سی دادخواستش را رد کرد.

اعتراض‌ها علیه آپارتاید آفریقای جنوبی: زندانیان سیاه‌پوست و هندی که سال‌ها در جزیره روبن نگهداری می‌شدند، با اعتصاب غذای جمعی در جولای ۱۹۶۶ به شرایط هولناک خود اعتراض کردند.

بازداشت‌شدگان، ازجمله نلسون ماندلا، با وجود اینکه مجرم نبودند، با کاهش جیره غذایی مواجه بودند و مجبور بودند در یک معدن آهک کار کنند؛ آن‌ها همچنین از تلاش‌ها برای جداسازی زندانیان براساس خطوط نژادی عصبانی بودند.

ماندلا در زندگینامه خود در سال ۱۹۹۴، «راه طولانی تا آزادی»، نوشت که مقام‌های زندان شروع به دادن جیره‌های غذایی بیشتر کردند، حتی غذا را با سبزیجات و تکه‌های گوشت بیشتری همراه کردند تا سعی کنند اعتصاب را بشکنند؛ وی نوشت که نگهبانان زندان وقتی زندانیان غذا را رد می‌کردند لبخند می‌زدند و مردان به‌شدت در معدن تحت فشار قرار می‌گرفتند؛ بسیاری از آن‌ها زیر فشار کار و گرسنگی از پا درمی‌آمدند، اما اعتصاب‌ها ادامه یافت.

یک پیچش داستانی مهم زمانی آغاز شد که زندانبانان که ماندلا و دیگر زندانیان سیاسی با آن‌ها بسیار مهربان بودند، اعتصاب غذای خود را آغاز کردند و خواستار شرایط زندگی بهتر و غذا برای خود شدند؛ مقام‌ها مجبور شدند فورا با زندانبانان به توافق برسند و یک روز بعد، با زندانیان مذاکره کنند؛ این اعتصاب حدود ۷ روز طول کشید.

بعدها، در ماه مه ۲۰۱۷، مردم آفریقای جنوبی، ازجمله سیریل رامافوسا، معاون رئیس‌جمهور وقت که در دوران آپارتاید در زندان دیگری زندانی بود، با شرکت در یک روزه دسته‌جمعی یک روزه از اسیران فلسطینی که اعتصاب غذا کرده بودند، حمایت کردند.