در معرفت و جهان‌بینی اسلامی، تاریخ مبدأ و مقصد مشخصی دارد. یک سلسله اتفاقات که از نقطه نامعلومی آغاز شده باشد و به نقطه نامعلومی ختم شود نیست؛ بلکه از خداوند آغاز شده و به او خاتمه می‌یابد. جامعه بشری از وحدتی الهی آغاز شده و سپس به کثرتی مبتلا می‌گردد که عرصه نبرد حق و باطل است و باز به وحدتی الهی می‌رسد.