داریوش آشوری با ارائه تصویری روشن از ارتباط زبان مدرن و مدرنیّت در غرب و آسیب‌شناسی تلاش‌های یک سده اخیر در زبان فارسی در برابر نحوه مواجهه با زبان غربیِ وارد شده به ایران، و نیز با طرح این موضوع که بایستی توجه به زبان از موضوعی صرفا ادبی به مقوله‌ای علمی تبدیل شود، بر رسیدن به شیوه دانش‌ورزانه و به …

«حاج سیاح و کشف آزادی» چند جستار از علی فردوسی درباره‌ تبارشناسی سوژه مدرن در ایران است که در آن حاج سیاح را در میان نسل اول روشنگران ایرانی متفاوت و دارای جایگاهی یگانه می‌داند؛ از این منظر که‌ در ارتباط با مدرنیت در ایران و در خارج کار میدانی کرده است.