در دو دهه اخیر، شاهد ظهور تدریجی یک نظم جهانی چندقطبی بوده‌ایم که عمدتاً در تقابل و گاهی در تعامل با نظم لیبرال به رهبری غرب و در رأس آنها ایالات متحده قرار دارد.

انسجام تاریخی غرب که ستون نظم لیبرال جهانی به رهبری آمریکا بود، امروز در حال فروپاشی است و جهان وارد عصر پسا‌غربی شده؛ عصری که با بی‌اعتمادی، رقابت و تنش‌های فزاینده شناخته می‌شود.

سید محمد حسینی آرمان امروز : نتیجه جنگ اوکراین هرچه باشد، بسیاری از ناظران بر این باورند که جنگ تأثیر عمیقی بر شرایط گسترده‌تر سیاست جهانی خواهد داشت. یک دوراهی بزرگ در مسیر جاده. اگر روسیه شکست بزرگی متحمل شود، نظم جهانی لیبرال جان تازه‌ای پیدا می‌کند و نیروهای روسیه شکست بزرگی را متحمل می‌شوند. [ ]

مقاله به نقل از فارن افرز تأکید می‌کند که آمریکا دیگر «رهبر جهان آزاد» نیست و دوران اتکای اروپا و آسیا به واشنگتن پایان یافته است. ترامپ با گرایش به اقتدارگرایان و تضعیف ناتو و متحدان، تصویر آمریکا را مخدوش کرده و زمینه‌ساز نزدیکی مسکو و پکن شده است.

اجلاس اخیر سازمان همکاری شانگهای بار دیگر به مناظرات در مورد نقش و جایگاه این نهاد در اقتصاد و سیاست جهانی دامن زد. برخی پویایی این نهاد را نشانه‌ای مهم از زوال نظم بین‌الملل لیبرال برشمردند و دیگرانی آن را باشگاهی کم‌اهمیت دانستند. اما موضوعی که کمتر کاویده شده آنکه سازمان همکاری شانگهای نظم بین‌المللی …

بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، نه‌تنها مناسبات آمریکا با رقبای جهانی‌اش را دگرگون کرده، بلکه پایه‌های نظم لیبرال بین‌المللی را نیز در معرض فروپاشی قرار داده است. از پذیرایی بی‌چون‌وچرای او از ولادیمیر پوتین تا برچیدن نهادهای کلیدی ترویج دموکراسی، از سکوت اجباری دیپلمات‌های آمریکایی در برابر انتخابات …

در طول تاریخ، نظم‌های جهانی نه محصول اتفاق، بلکه ساخته دست قدرت‌ها و دیپلماسی بوده‌اند؛ اما هیچ نظمی جاودانه نیست. تجربه «کنسرت اروپا» تا دوران پس از جنگ سرد نشان می‌دهد که تغییر موازنه قدرت، تحولات فناوری و خطاهای راهبردی می‌توانند سازه‌های سیاسی بین‌المللی را به‌آرامی فرسوده کنند و جهان را به آستانه …

اکوایران: قدرت آمریکا، نظم بین‌المللی‌ای را که پس از جنگ جهانی دوم شکل گرفت، ساخت و حفظ کرد. اما این گفتمان لیبرال بود که هدف این نظم را تعریف کرد، بنیان طراحی آن را شکل داد و به آن مشروعیت بخشید. اما همین موئلفه لیبرال عاملی بود که به فروپاشی نظم تحت رهبری آمریکا انجامید.

اکوایران: قدرت آمریکا، نظم بین‌المللی‌ای را که پس از جنگ جهانی دوم شکل گرفت، ساخت و حفظ کرد. اما این گفتمان لیبرال بود که هدف این نظم را تعریف کرد، بنیان طراحی آن را شکل داد و به آن مشروعیت بخشید. اما همین موئلفه لیبرال عاملی بود که به فروپاشی نظم تحت رهبری آمریکا انجامید.

فاجعه انسانی در غزه، بیش از یک بحران ژئوپلیتیک، به یک کاتالیزور برای آشکار ساختن عمیق‌ترین تضادهای درونی تمدن غرب تبدیل شده است. این بحران، بنیان‌های نظم لیبرال بین‌المللی و ادعای غرب مبنی بر رهبری اخلاقی جهان را با چالشی بی‌سابقه مواجه کرده است. واکنش دولت‌های غربی به وقایع غزه، شکافی هولناک میان گفتمان …

اکوایران: قدرت آمریکا، نظم بین‌المللی‌ای را که پس از جنگ جهانی دوم شکل گرفت، ساخت و حفظ کرد. اما این گفتمان لیبرال بود که هدف این نظم را تعریف کرد، بنیان طراحی آن را شکل داد و به آن مشروعیت بخشید. اما همین موئلفه لیبرال عاملی بود که به فروپاشی نظم تحت رهبری آمریکا انجامید.

یک مقام پیشین دولت آمریکا در مقاله‌ای در نشریه فارین پالیسی، به بررسی پیامدهای بازگشت دونالد ترامپ به قدرت و تأثیر آن بر نظم بین‌المللی لیبرال می‌پردازد.

اقدام اروپا در فعال‌سازی مکانیزم ماشه می‌تواند به تضعیف هرچه بیشتر نظم بین‌المللی لیبرال منجر شود .این نظم که اساساً بعد از جنگ جهانی دوم و با محوریت آمریکا و

اکوایران: بعد از ۱۲۰ سال، کمتر کسی خشم و جنجالی را به یاد دارد که پس از اعطای جایزه صلح نوبل به تئودور روزولت، بیست‌وششمین رئیس‌جمهور ایالات متحده و به‌زعم منتقدانش، یک زورگوی طرفدار اولویت آمریکا که به اصل «حق با قدرتمند است» باور داشت، به‌پا شد. آن هیاهو، درس‌هایی برای امروز دارد.

پوتین همچنین تأکید کرد که روند تغییر نظم جهانی همچنان شتاب بیشتری گرفته است. به گفته وی، مدل جهانی‌سازی لیبرال در حال منسوخ شدن است و مرکز فعالیت‌های تجاری به سمت بازارهای در حال توسعه در حال تغییر است که به رشد یک «موج قدرتمند» از جمله در کشورهای بریکس کمک می‌کند.

اکوایران: نظم جهانی‌ای که در حال ورود به آن هستیم دیگر بر اساس آن اصول لیبرالی که از سال ۱۹۴۵ به‌عنوان پایه‌های آن عمل کرده‌اند نخواهد بود. گویا رهبری کنونی در واشنگتن مصمم است دنیایی شبیه به قرن نوزدهم را احیا کند

اکوایران: با توجه به این‌که دولت ترامپ با پتک به جان نظمی افتاده که ایالات متحده خود آن را ساخته بود، مشخص نیست چه چیزی از آن باقی خواهد ماند. به همین دلیل ارزشش را دارد که تأمل کنیم چرا این نظم تا این اندازه شکننده بود.

میز مذاکرات هسته‌ای در وین هرچند بار‌ها چیده شده، اما زمانی که دو طرف زبان مشترک ندارند، عملاً خالی است. ایران و آمریکا با دو جهان‌بینی ریشه‌دار اما متضاد وارد گفت‌وگو می‌شوند: ایالات متحده از دریچه نظم امنیتی-بازدارنده و منطق نظم لیبرال جهانی به موضوع می‌نگرد، حال‌آنکه ایران مذاکرات را در بستر تاریخی …

رئیس‌جمهوری فعلی آمریکا نه ‌فقط یک رئیس‌‌جمهوری نامتعارف، بلکه بازتاب بحران‌هایی بود که طی سه دهه گذشته در چارچوب نظم لیبرال انباشته شده بودند. با روی کار آمدن وی، نظم لیبرال جهانی با چالشی بنیادین روبه ‌رو شد و ایالات متحده از رهبری این نظم به تهدیدی برای بقای آن بدل شد.

تحولات جدید در نظم منطقه‌‌‌ای خلیج‌فارس را نمی‌‌‌توان صرفا در چارچوب جغرافیای طبیعی یا منابع انرژی تحلیل کرد، بلکه باید آن را به‌‌‌مثابه میدان بازتعریف سازه‌‌‌های تاریخی، منازعه‌‌ هویتی و رقابت‌‌‌ ژئوپلیتیک دید. در شرایطی که بازگشت ناسیونالیسم راست‌‌‌گرا در نظام بین‌الملل، جهان‌‌‌وطن‌‌‌گرایی لیبرال را …