دور جدید ریاست جمهوری ترامپ با تجربیات او از دوره قبلی ریاست جمهوری آمریکا و خیز وی برای تحقق رویاهای ژئوپلیتیکی جدید آمریکا، نگرانی‌های بسیاری را در رابطه با سرنوشت نظم جهانی در چهار سال پیش رو ایجاد کرده است. با این حال گویا دود رقابت هژمونیک میان آمریکا و چین بیش از هر نطقه جغرافیایی دیگری قرار است …

تحولات ژئوپلیتیکی پیچیده، از سقوط نظام اسد و رقابت قدرت‌ها در خاورمیانه تا تشدید تنش‌های چین، روسیه و آمریکا، چشم‌انداز جهانی را بحرانی‌تر کرده است. سیاست‌های ترامپ، از جنگ اقتصادی با چین تا فشار بر اوکراین برای توافق با روسیه، نظم جهانی را به چالش می‌کشد. از سوی دیگر، اتحاد‌های جدید مانند هم‌پیمانی …

حوادث، تحولات و روندهای راهبردی جهان در سال ۲۰۲۴، به وضوح نشان می‌دهد که سیستم جهانی وارد یک مرحله‌گذار ساختاری از یک نظم «تک‌قطبی» به نظمی با مختصات «چندقطبی» شده است؛ ترکیبی پیچیده از اتحادها و رقابت‌ها در سطوح دو و چند جانبه. این پویایی‌ همراه با تعداد بیشتری از کشورهایی که در سال ۲۰۲۴ نسبت به هر …

از تنگه هرمز تا قطب شمال؛ ایران، چین و روسیه با اهرم‌های ژئوپلیتیکی و اقتصادی خود، می‌توانند نظم غرب‌محور جهان را زیر سوال ببرند.

سفر قریب‌الوقوع الوقوع رئیس‌جمهور اسلامی ایران به روسیه و تمرکز بر تکمیل کریدورهای استراتژیک، می‌تواند جایگاه ژئوپلیتیکی ایران را تقویت کرده و نقش کشورمان را در معادلات قدرت منطقه ای و جهانی ارتقا دهد.

دونالد ترامپ با رویکرد معامله‌گرانه و اولویت‌دادن به منافع آمریکا، نظم جهانی مبتنی بر چندجانبه‌گرایی را به چالش کشیده و کشور‌های کوچک‌تر و اقتصاد‌های در حال توسعه را به حاشیه رانده است. در مقابل، بایدن تلاش کرد دیپلماسی و ارزش‌های بین‌المللی را احیا کند، اما تناقضات در عمل به وعده‌ها و چالش‌های ژئوپلیتیکی، …

تنظیم روابط خارجی در دوره پر آشوب نظم بین‌المللی معاصر نیازمند هوشمندی بسیار در اموری چون: ایجاد توازن قدرت میان اضلاع نظم جهانی و بهره‌مندی از فرصت‌های موجود در درون پویایی‌های آن؛ پرهیز از قضاوت‌های صفر و یکی به بازیگران آن؛ پرهیز از هرگونه ارزش‌گذاری غیرمنعطف و غیرمعطوف به منافع ملی است و می‌باید …

تهران- ایرنا- کارشناس و تحلیلگر مکزیکی در یادداشتی اختصاصی برای ایرنا، تهدیدهای رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا مبنی بر تعرفه‌گذاری علیه کشورش را «اشتباه ژئوپلیتیکی» ترامپ با هدف اعمال فشار بر چین ارزیابی کرد که در چارچوب نظم جهانی چندقطبی، «نتیجه معکوس» برای آمریکا خواهد داشت.

جنگ تراشه‌ها فراتر از یک رقابت اقتصادی، نمایانگر نبردی برای برتری فناوری و رهبری جهانی است و نتیجه آن نه‌تنها آینده روابط چین و ایالات متحده، بلکه نظم جهانی را تحت تاثیر قرار خواهد داد.

سقوط بشار اسد و فرار او از سوریه، پایانی بر پنجاه سال سلطه خاندان اسد و تحولی اساسی در نظم سیاسی و ژئوپلیتیکی منطقه بود. ترکیه، با نفوذی گسترده بر گروه‌های مخالف به‌ویژه هیئت تحریر الشام، به یکی از بازیگران کلیدی تبدیل شده است. با این حال، چالش اصلی، ایجاد ثبات، حفظ نهاد‌های دولتی و تشکیل دولتی فراگیر …

سرنوشت نظم آتی نظام بین الملل را در نهایت نه رقابت‌های ژئوپلیتیکی، بلکه زنجیره‌های تامین ارزش جهانی مشخص خواهد کرد. به بیانی دیگر تمام اقدامات نظامی و دیپلماتیک کشور‌ها اگر منجر به تعیین سهم آنها در چرخه‌های انتقال کالا- خدمات در نقاط مختلف جهان نشود، آنگاه نمی‌توان صحبت از وزن بین المللی یا نفوذ منطقه‌ای …

سقوط بشار اسد و قدرت‌گیری هیئت تحریر الشام، تغییرات ژئوپلیتیکی عمده‌ای در خاورمیانه ایجاد کرده و نگرانی‌هایی درباره بی‌ثباتی منطقه‌ای، ظهور مجدد افراط‌گرایی و سرایت بحران به کشور‌های همسایه برانگیخته است. کشور‌های عربی با احتیاط به این تحولات واکنش نشان داده و خواستار گذار سیاسی منظم مطابق با قطعنامه …

هیئت تحریر‌الشام برای بازیابی نمانام خود به یک پرچم و نماد جدید و تغییر در آرایش صورت و البسه نیاز داشت تا در صورتی نوین، ابزاری برای سیاست‌های آشوب‌زای بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای شود. ماهیت چندملیتی مبارزان این گروه تروریستی و کارنامه پر از جنایت آن در سال‌های نه‌چندان دور، نشان از یک طرح نو برای …

اکوایران: کریدور استراتژیک خلیج فارس-دریای سیاه طرحی بلندپروازانه بوده که می‌تواند نظم اقتصادی و ژئوپلیتیکی منطقه را تغییر دهد، اما با چالش‌های زیرساختی، تحریم‌ها و تنش‌های سیاسی روبروست.

رقابت قدرت‌های بزرگی که در حال حاضر در جریان است، فضا را برای دولت‌های درجه دوم یا قدرت‌های متوسط ایجاد کرده است تا قدرتمند ظاهر شوند. بازیگران منطقه‌ای مانند ترکیه، اندونزی، قزاقستان و استرالیا که از اختلالات فزاینده نظم پس از جنگ جهانی دوم و آنچه به‌عنوان ناتوانی قدرت‌های بزرگتر در مدیریت نظام بین‌الملل …

پذیرش ایران به عنوان عضو ناظر اتحادیه اقتصادی اوراسیا، مزایای راهبردی برای هر دو طرف دارد که جایگاه این سازمان در نظم نوین جهانی و چندقطبی را تقویت می‌کند؛ گسترش بازار، نفوذ ژئوپلیتیکی و امنیت انرژی، بخشی از منافع اتحادیه اقتصادی اوراسیا از عضویت ایران است.

اکوایران: جنگ روسیه علیه اوکراین یک پیامد ناخواسته داشته است: تشدید پیوندهای ژئوپلیتیکی بین خاورمیانه و قفقاز جنوبی.

ترکیه برای ارتقای جایگاه خود در نظم ژئوپلیتیکی جدید، تصمصم دارد به گروه بریکس بپیوندد؛ اتفاقی که به احتمال زیاد سایر کشورهای منطقه را نیز تحریک خواهد کرد.

مهم‌ترین اصل در نظم شبکه‌ای عدم قرار دادن تمام تخم‌مرغ کشور در سبد یک یا چند کشور محدود است. ایران با آنکه قدرتی تحت تحریم است اما به دلیل موقعیت ممتاز ژئوپلیتیکی، انرژی ارزان و نیروی کار ماهر- نیمه ماهر گزینه مطلوبی برای هر سرمایه گذار خارجی محسوب می‌شود. در این معادله تهران نیز به مانند هر واحد سیاسی …

مهم‌ترین اصل در نظم شبکه‌ای عدم قرار دادن تمام تخم‌مرغ کشور در سبد یک یا چند کشور محدود است. ایران با آنکه قدرتی تحت تحریم است اما به دلیل موقعیت ممتاز ژئوپلیتیکی، انرژی ارزان و نیروی کار ماهر- نیمه ماهر گزینه مطلوبی برای هر سرمایه گذار خارجی محسوب می‌شود. در این معادله تهران نیز به مانند هر واحد سیاسی …

در نظم امنیتی تنش‌زا و معطوف به بحران‌های ژئوپلیتیکی خاورمیانه، حفظ سیاست «موازنه مثبت» بسیار دشوار بوده و به متغییرهای متعددی بستگی دارد.

قدرت چنین «سناریوهای ژئوپلیتیکی» در این است که می‌توانند واقعیت‌های آشفته سیاست بین‌الملل را به شیوه‌ای ظاهراً عقلانی و واقعی که برای عموم مردم قابل دسترسی باشد، ارائه دهند. درعوض، آنچه لازم است درک دقیقی از این موضوع است که چگونه ایران به عنوان یک قدرت درجه دوم به دنبال ایفای نقش یک قدرت متوسط در شکل …

 لحظه صلح و پایان جنگ‌های بزرگ می‌تواند زمینه ساز تغییر نظم بین المللی- منطقه‌ای باشد. طوفان الاقصی نیز به مثابه بحران ژئوپلیتیکی نه تنها بر روی کشورهای حوزه شامات بلکه به نظر می‌رسد بر روی جنگ سرد جدید میان آمریکا، چین و روسیه نیز تاثیرگذار بوده است. با آنکه برخی صاحب نظران برقراری ارتباط میان جنگ جاری …

کشورهایی که خود را با نام جنوب جهانی شناسایی می کنند، باید با مشکل طولانی مدت ترویج تغییرات در سیستم سیاسی و اقتصادی بین المللی کنونی دست و پنجه نرم کنند تا نیازهای توسعه خود را بهتر برآورده کنند.

کارآمدی سازمان تجارت‌جهانی در از میان برداشتن موانع تجاری، تضمین ثبات از طریق توافق‌های بین‌المللی و اجرای قوانین، پس از یک نشست آشفته و پرماجرای مقامات ارشد این سازمان،‌بار دیگر مورد تردید قرار گرفته‌است. گزارشی از بلومبرگ پرده از واقعیتی ناخوشایند در کنفرانس سیزدهم وزیران سازمان تجارت‌جهانی که هفته …

با پیچیده‌تر شدن چالش‌های ژئوپلیتیکی در نظم «در حال گذار» بین‌المللی و در عین رشد روزافزون فناوری‌های استراتژیک همچون هوش مصنوعی، ریزپرنده‌ها و ماهواره‌های جاسوسی، نقش سرویس‌های اطلاعات خارجی بیش از پیش در تعیین جایگاه قدرت‌های منطقه‌ای- جهانی در روابط بین‌الملل افزایش یافته است. مقاله اخیر ویلیام برنز …