روایت اولین زیارت

اربعین امام حسین (ع) و زیارت قبر آن حضرت از سوی جابر بن ‏عبدالله‏ انصاری - سال ۶۱ هجری قمری بیستم صفر روز اربعین شهادت امام حسین(ع) و یارانش است. این روز، روز زیارت امام حسین(ع) است …

اربعین امام حسین (ع) و زیارت قبر آن حضرت از سوی جابر بن ‏عبدالله‏ انصاری - سال ۶۱ هجری قمری بیستم صفر روز اربعین شهادت امام حسین(ع) و یارانش است. این روز، روز زیارت امام حسین(ع) است و برای آن، زیارتهای ویژه ‏ای از امامان معصوم(ع) نقل شده است. برای استفاده از این زیارتها به کتب ادعیه، از جمله کتاب شریف مفاتیح ‏الجنان شیخ‏ عباس‏ قمی رجوع نمایید.

در این روز جابر بن ‏عبدالله‏ انصاری وارد کربلا گردید و قبر مطهر امام حسین(ع) را زیارت کرد. او نخستین زائری بود که با معرفت، موفق به زیارت قبر آن حضرت گردید. جابر بن ‏عبدالله‏ انصاری که در هنگام شهادت امام حسین(ع)، به احتمال زیاد در مدینه حضور داشت و از قیام و شهادت آن حضرت بی‏ اطلاع بود، پس از آگاهی از جنایت سپاهیان یزید و شهادت امام حسین(ع) و یاران وفادارش در کربلا، عازم کوفه گردید تا از این رویداد بزرگ، به خوبی آگاه شود. وی پس از اطلاع کامل از نحوه شهادت و به دست آوردن نشانی محل شهادت امام حسین(ع)، عازم سرزمین کربلا گردید و نخستین کسی بود که توفیق زیارت قبر امام حسین(ع) را به دست آورد و پایه‏ گذار سنت حسنه زیارت مرقد پیشوای شهیدان، حضرت امام حسین(ع) گردید.

در اینجا ماجرای زیارت جابر را از کتاب بشاره المصطفی، به نقل از کتاب منتهی‏ الآمال شیخ‏ عباس‏ قمی بیان می‏ کنیم؛

عطیه بن ‏سعد بن ‏جناده عوفی ‏کوفی که از روات امامیه است و اهل‏ سنت در رجال، به صدق او در حدیث تصریح کرده ‏اند، گفت: ما بیرون رفتیم با جابر بن ‏عبدالله‏ انصاری به جهت زیارت قبر حضرت حسین علیه‏السلام. پس زمانی که به کربلا وارد شدیم، جابر نزدیک فرات رفت و غسل کرد. پس گشود

بسته ‏ای را که در آن سُعد بود و بپاشید از آن بر بدن خود. پس به جانب قبر روان شد و گامی برنداشت مگر با ذکر خدا، تا نزدیک قبر رسید. مرا گفت تا دست مرا به قبر بگذار. من دست وی را به قبر گذاشتم.

چون دستش به قبر رسید بی ‏هوش بر روی قبر افتاد. پس آبی بر وی پاشیدم تا به هوش آمد و سه بار گفت: یا حسین! پس گفت: حَبیبٌ لا یُجیبُ حَبیبَهُ؛ آیا دوست، جواب نمی‏ دهد دوست خود را؟ پس گفت: کجا توانی جواب دهی و حال آنکه درگذشته از جای خود رگهای گردن تو و آویخته شده بر پشت و شانه تو و جدایی افتاده بین سر و تن تو. پس شهادت می‏ دهم که تو می‏ باشی فرزند خیرالنبیین و پسر سید المؤمنین و فرزند همسوگند تقوی و سلیل هدی و خامس اصحاب کسا و پسر سید النقبا و فرزند فاطمه سیده زنها و چگونه چنین نباشی و حال آنکه پرورش داده تو را پنجه سید المرسلین و پروریده شدی در کنار متقین و شیر خوردی از سینه ایمان و بریده شدی از شیر با سلام و پاکیزه بودی در حیات و ممات. همانا دلهای مؤمنین خوش نیست به جهت فراق تو و حال آنکه شکی ندارد در نیکویی حال تو. پس بر تو باد سلام خدا و خشنودی او و همانا شهادت می‏ دهم که تو گذشتی بر آنچه گذشت بر آن برادر تو یحیی‏ بن‏ زکریا. پس جابر برگردانید چشم خود را بر دور قبر و شهدا را سلام کرد، بدین طریق؛ اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ اَیَّتُهَا الْاَرْواحُ الَّتی حَلَّتْ بِفِناءِ قَبْرِ الْحُسَینِ عَلَیه السَّلامُ وَ اَناخَتْ بِرَحْلِهِ، اَشْهَدُ اَنَّکُمُ اَقَمْتُمُ الصَّلاهَٔ وَ آتَیْتُمُ الزَّکوهَٔ وَ اَمَرْتُمْ بِالمَعْروُفِ وَ نَهَیْتُمْ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ جاهَدْتُمُ الْمُلْحِدینَ وَ عَبَدْتُمُ اللّهَ حَتّی آتیکُمُ الْیَقینُ.

پس گفت: سوگند به آن که برانگیخت محمد(صلی الله علیه و آله) را به نبوت حقه که ما شرکت داریم شما را در آنچه داخل شدید در آن.

عطیه گفت: به جابر گفتم چگونه ما با ایشان شرکت کردیم و حال آنکه فرود نیامدیم ما وادی‏ ای را و بالا نرفتیم کوهی را و شمشیری نزدیم؟ و اما این گروه، پس جدایی افتاده مابین سر و بدنشان و اولادشان یتیم و زنانشان بیوه گشته ‏اند.

جابر گفت: ای عطیه! شنیدم از حبیب خود رسول خدا (صلی الله علیه و آله) که می ‏فرمود: هر که دوست دارد گروهی را، با ایشان محشور شود و هر که دوست داشته باشد عمل قومی را، شریک شود در عمل ایشان. پس قسم به خداوندی که محمد (صلی الله علیه و آله) را به راستی برانگیخته که نیت من و اصحابم بر آن چیزی است که گذشته بر حضرت حسین (علیه السلام) و یاورانش.

به این ترتیب، جابر بن ‏عبدالله‏ انصاری نه تنها خود موفق به زیارت ابا عبدالله‏ الحسین(ع) گردید، بلکه با رفتار و گفتار خود، زیارت امام حسین(ع) و سایر شهیدان کربلا را در میان دوستداران اهل‏ بیت(ع) رواج داد.