رفع انسداد در خفگی

هفته قبل از خفگی ناشی از جسم خارجی صحبت کردیم. در خفگی و غرق شدگی که نوعی از خفگی است، اصل اساسی پیشگیری است. نکات ساده‌ای که می‌توانند از بروز این وقایع جلوگیری کنند شامل دور …

هفته قبل از خفگی ناشی از جسم خارجی صحبت کردیم. در خفگی و غرق شدگی که نوعی از خفگی است، اصل اساسی پیشگیری است. نکات ساده‌ای که می‌توانند از بروز این وقایع جلوگیری کنند شامل دور نگه داشتن اجسام کوچک از دسترس اطفال، استفاده از لقمه‌های کوچک و عدم صحبت کردن در حین غذا خوردن از این دست است.

گفته شد که در موارد خفیف که مصدوم توانایی سرفه دارد نیازی به اقدامات تداخلی ندارد. در صورتی که شدت انسداد، شدید شده یا فرد توانایی غلبه را نداشته باشد با علائمی خود را نشان می‌دهد که با دیدن این علائم ضرورت برخورد و تداخل ایجاد می‌شود. زمانی که بیمار دچار سرفه‌های بی‌صدا، عدم توانایی صحبت، سیاه‌شدگی در صورت، خرخر یا افت هوشیاری می‌شود، باید اقدامات لازم را سریعا شروع کرد.

برای رفع انسداد در موارد شدید باید در اولین اقدام سریعا اورژانس پیش بیمارستانی را مطلع کرد. اگر از توانایی خود نسبت به رفع انسداد در موارد شدید شک دارید، بهتر است در همان مراحل ابتدایی انسداد با ۱۱۵ تماس بگیرید.

برای رفع انسداد ۳ روش وجود دارد که هر کدام دارای مزایا و محدودیت‌هایی هستند:

۱) ضربه به پشت که از روش‌های مرسوم است و اغلب افراد به مجرد بروز سرفه اقدام به این عمل می‌کنند که تا شدید شدن علائم، لازم به این اقدام نبوده و نباید در واکنش‌های طبیعی فرد مصدوم تداخل ایجاد کرد. این روش بالاخص در سنین کمتر از ۱ سالگی بخوبی قابل‌استفاده است.

۲) فشار بر شکم که می‌توان با بغل کردن بیمار از پشت سر اقدام به انجام چنین کاری کرد. در این روش، از پشت بیمار را بغل کرده در حالی که یک دست خود را مشت کرده و دست دیگر را برای حمایت روی آن قرار می‌گیرید، فشار توسط دست مشت کرده و در زیر جناغ وارد می‌شود. این روش به نام مانور هملیخ شناخته می‌شود.

روش فشار بر شکم در شیرخواران کمتر از یک‌سال به‌دلیل خطر بروز آسیب شکمی ممنوع است.

هر بیماری که توسط روش فشار بر شکم تحت درمان قرار می‌گیرد، با وجود رفع انسداد، باید به مرکز درمانی برای بررسی آسیب شکمی انتقال داده شود.

۳) فشار بر قفسه سینه برای افرادی توصیه می‌شود که برروش شکمی انسداد در آنها رفع نشده یا به دلیل چاقی یا بارداری امکان ایجاد فشار بر شکم در آنها وجود ندارد.

بهترین اقدام در بین روش‌های فوق انجام روش فشار بر شکم است.

اگر در هر زمان بیمار دچار افت هوشیاری شد، لازم است احیا مانند دیگر بیماران دریافت کند. در حین احیا هر زمان که احساس کردید راه هوایی باز شده است، باید به دنبال عامل انسداد بگردید. برای این کار باید با انگشت و با دید مستقیم جسم خارجی را بیرون برانید.

استفاده از انگشت، بدون دید مستقیم می‌تواند جسم خارجی را از مکانی که هست در وضعیت بدتری قرار دهد، بنابراین نباید مورد استفاده قرار گیرد.

با رعایت این نکات امکان نجات جان بیماران تا رسیدن اورژانس افزایش می‌یابد و گاهی نیاز به اقدامات دیگر و انتقال بیمار به بیمارستان نیست.

دکتر بهروز هاشمی

متخصص طب اورژانس