شیوه صحیح جست وجوی اطلاعات پزشکی در اینترنت

اگر سردرد یک روز صبح، شما را به ستوه بیاورد و شما با جست وجویی در اینترنت فوراً به این نتیجه برسید که تومور مغزی دارید، ممکن است شما بیماری به نام «سایبرکوندریا» داشته باشید.
«سایبرکوندریا» اصطلاحی است که با استفاده از اصلاح واژه شناخته شده «هایپوکوندریا» ساخته شده است. «هایپوکوندریا» به معنای خودبیمارانگاری است. در این بیماری یک شخص تصور می کند مبتلا به یک بیماری جدی شده است و این تصور باعث یک نگرانی دائم و اشتغال ذهنی برای او می شود، آنقدر که حتی بعد از معاینه و انجام آزمایش های مختلف هم قانع نمی شود. نمی توان به درستی در مورد شیوع این بیماری در جامعه اظهارنظر کرد. بیماران مبتلا به این بیماری غالباً به طور مرتب پزشک عوض می کنند و گران ترین تست های خونی و روش های تصویربرداری را با هزینه زیاد انجام می دهند.
چند روز پیش، مایکروسافت نتایج یک پژوهش جالب را منتشر کرد. نتایج این پژوهش نشان می دهند جست وجو در اینترنت می تواند بعضی از کاربران را به این نتیجه برساند که علائم جزیی بیماری شان به خاطر ابتلای آنها به بیماری های جدی است. جست وجوی صحیح اطلاعات پزشکی در اینترنت محتاج دو مهارت است؛
۱) آشنایی با تکنیک های صحیح جست وجو
۲) آشنایی نسبی با اصطلاحات پزشکی و توانایی استخراج و تشخیص علائم و نشانه های عمده بیماری
بی شک اگر شخصی هر دو این مهارت ها را نداشته باشد از جست وجو در اینترنت بهره کمتری خواهد برد. شخصی را تصور کنید که با تکنیک های جست وجو آشنا نیست و مثلاً تصور می کند از موتورهای جست وجو می تواند سوال های محاوره یی بپرسد یا اینکه نمی داند چطور از کلیدواژه ها استفاده کند یا سایت های معتبر پزشکی را از سایت هایی تبلیغاتی یا به روز نشده تشخیص نمی دهد، حتی اگر این شخص یک پزشک یا فرد آشنا با اصطلاحات پزشکی باشد، جست وجویش چندان مفید نخواهد بود.
شخصی دیگر را در نظر بگیرید که از لحاظ تکنیک های جست وجو مشکلی ندارد، اما وقتی مبتلا به یک بیماری می شود و قصد کسب اطلاعات آنلاین می کند، نمی داند که از مجموعه علائمی که در خود می بیند کدام ها را جست وجو کند یا اصلاً از چه اصطلاحاتی استفاده کند. موضوع وقتی دشوار می شود که کاربر انگلیسی زبان نباشد و آشنایی کمی با اصطلاحات عامیانه مربوط به بیماری ها و علائم داشته باشد. در تحقیق شرکت مایکروسافت، نحوه جست وجوی کاربران اینترنتی بررسی شده بود، به علاوه پرسشنامه یی هم بین کارکنان شرکت توزیع شده بود که در آن در مورد جست وجوهایشان در حوزه سلامت، سوالاتی مطرح شده بود. بر اساس نتایج این تحقیق مشخص شده دو درصد از کل جست وجوهای اینترنتی در زمینه مسائل مربوط به سلامت و بیماری هستند و یک چهارم کاربران دست کم یک بار جست وجویی در این زمینه داشته اند.
بیش از نیمی از مجموع ۵۰۰ کارمند شرکت مایکروسافت که پرسشنامه را پر کرده بودند، گفتند دست کم یک بار جست وجوی اینترنتی آنها در مورد علائم بیماری شان منجر به این شده است که شک کنند مبتلا به یک بیماری دشوار شده اند و نگرانی ناشی از این مساله روی کارشان تاثیر گذاشته بود.آقای «هورویتز» یک کارمند شرکت مایکروسافت که در این تحقیق شرکت داشته است، امیدوار است در آینده موتورهای جست وجویی ساخته شوند که پاسخ های هوشمندانه تری به کاربران شان بدهند و باعث نگرانی آنها نشوند. «هورویتز» که یک پژوهشگر هوش مصنوعی و در عین حال یک پزشک است، به خوبی با ضرورت چنین کاری آشناست، چرا که خاطره نگرانی هایش را در روزهایی به یاد می آورد که تصور می کرد مبتلا به سرطان پوست شده است. واقعیت این است که پزشکان و افرادی که در رشته های پزشکی هم تحصیل کرده اند، گاه از گزند خودبیمارانگاری در امان نیستند، حتی در این مورد اصطلاحات جالبی مثل «سندرم سال دومی ها» و «medical schoolitis» وجود دارد.

جان مارکاف
ترجمه؛ علیرضا مجیدی

منبع : روزنامه اعتماد