سزارین هم به‌جای خویش نیکوست

در مطلبی که چند هفته قبل راجع به بالا بودن آمار سزارین نوشته بودم و علت‌هایی را در این خصوص با شما خوانندگان سلامت در میان گذاشتم و به‌صورت خلاصه راه‌حل پیشنهاد داده بودم، به صراحت یادآور شدم که برای یافتن راه‌حل اساسی ابتدا باید علت یا علت‌های موجود را بشناسیم تا با رفع آنها آمار سزارین‌های بی‌مورد را کاهش دهیم. بعد از صحبت‌های آن هفته من با شما، برخی اساتید‌ مطالبی را عنوان کردند که تصور می‌کنم سوءتفاهماتی به‌وجود آورد و به همین دلیل، ضرورت دارد اینک این بحث از زاویه دیگری مورد بررسی قرار گیرد...
داستان از آنجا آغاز می‌شود که شما در مورد شیوه زایمان می‌پرسید. جالب است بدانید بخشی از نگرانی‌های پزشک هم درست با شما تطابق دارد. وقتی شما می‌گویید: «آیا دکتر و ماما در هر ساعتی مثلا نیمه شب‌ها هستند؟ اگر ساعت ۳ نیمه شب موعد درد زایمان باشد همه چیز فراهم است؟ اگر بچه به مشکلی برخورد متخصص اطفال در آنجاست؟» و بسیاری سوالات دیگر.
در همین حال پزشک، علاوه بر نگرانی از مهیا نبودن شرایط، به موارد حقوقی و اینکه مبادا مشکلی ایجاد شود هم فکر می‌کند. اگر شما جای پزشکتان بودید ریسک می‌کردید؟ موعد زایمان معلوم نیست و متغیر و شانسی است و او نمی‌داند چه‌طور با وجود شرایط غیر قابل اعتماد موجود و اینکه می‌داند متخصص اطفال در اتاق زایمان نیست و... در یک مادر نگران اعتمادسازی کند. حالا به من بگویید اگر به خود شما بگویم زایمان سزارین وقت مشخصی دارد ولی به‌صورت طبیعی بسته به شانس شما ممکن است در نیمه شب باشد و چنین اوضاعی در انتظار شماست، هر چه‌قدر هم خونسرد باشید، نگران نمی‌شوید؟ آیا نگرانی‌تان بی‌مورد است؟ به نظرم اکثر خانم‌ها و خانواده‌ها به دلیل چنین نگرانی کاملا به جایی تن به سزارین‌های غیر ضروری می‌دهند و خود را از مزایای زایمان طبیعی محروم می‌سازند. معلوم است که مادر ترجیح می‌دهد در ساعاتی که همه پزشکان هستند زایمان کند تا در صورت مشکل‌دار شدن سردر گم نشود.
● چه باید کرد؟
ما باید شرایطی برای زایمان طبیعی ایجاد کنیم که برای بیمار و پزشک قابل پذیرش باشد و خانم‌ها از فواید زیاد زایمان بهره بگیرند و در عین حال بیمار حق دارد درد نکشد. راه ‌حل این مساله راه‌اندازی سیستم زایمان طبیعی و بی‌درد است. شاید برای عده‌ای تصور شود زایمان بی‌درد مساوی است با بی‌حسی نخاعی ساده، در حالی که این تصور غلط است و راه‌اندازی آن شرایطی دارد و اما چه شرایطی؟
وقتی قادریم شرایط لازم و خوبی برای این قسمت تعریف کنیم که سری به مراکز زایمان بدون درد دنیا زده باشیم. نه ۵۰ سال پیش، بلکه امروز، آنجا را ببینیم. اگر این کار را انجام دهیم، متوجه می‌شویم به همین سادگی هم نیست. زایمان بدون درد حاصل کار یک تیم است که باید دوره دیده باشند و با هم هماهنگ باشند و در یک قسمت از بخش زایمان، گروهی متشکل از متخصص زنان، بیهوشی، اطفال و ماماها طوری برنامه‌ریزی کنند که این چهار گروه در هر آن و به صورت ۲۴ ساعته حضور داشته باشند. خوشبختانه تجهیزات و هزینه زیادی نمی‌خواهد ولی یک گروه از نیروی‌های انسانی متخصص لازم است که در شیفت‌های کاری یکدیگر را پوشش دهند و برنامه‌ای بنویسند. این‌طوری است که خانواده‌ها و مادران می‌توانند مطمئن باشند فرقی نمی‌کند زایمان در چه زمانی اتفاق افتد. همه این گروه حاضرند تا سلامت او و نوزادش را تضمین کنند.
در خارج از کشور مرسوم است که متخصص اطفال در همه زایمان‌های طبیعی مشکل و زایمان سزارین در اتاق عمل حضور دارد تا با وسایل خودش نوزاد را بسنجد اما پزشکان اطفال ما چنین آموزشی نمی‌بینند وحتی وارد اتاق عمل نمی‌شوند. در اینجا ما نیازمند تنظیم برنامه آموزشی خاص برای رزیدنت‌های اطفال، زنان و حتی بیهوشی برای زایمان بدون درد هستیم. باید ماماها هم دوره خاصی ببینند. بنابراین من وقتی می‌توانم نگرانی‌تان را بی‌مورد بدانم که ادعا کنم، ما در هر زمانی از شبانه‌روز گروه ماهر متخصص و آماده‌ای برای زایمان بی‌درد داریم و می‌توانم به شما اطمینان بدهم نه تنها درد نمی‌کشید بلکه این گروه تخصصی حضور دارند.

دکتر ملک‌منصور اقصی
متخصص زنان

منبع : روزنامه سلامت