ذهن مرده، زنده می شود

برای بسیاری از محققان مشاهده اینكه درمان تجربی كه نیازمند جراحی مغز است، موثر بوده یا خیر، بسیار اهمیت دارد. محققان می گویند تجویز مواد حفاظتی به نام فاكتور رشد برای بیماران مغزی، پتانسیل نجات سلول های مغزی را افزایش می دهد. گزارش مقاله منتشر شده ژورنال پزشكی طبیعی در یك بیمار بافت مغز رشد جدیدی از خود نشان داد.
دكتر مارك توژینسكی رئیس تیم تحقیقاتی و استاد دانشگاه كالیفرنیا در سن دیه گو می گوید: «این مواد بیماری را درمان نمی كنند، چون آلزایمر گونه های مختلف سلولی در مناطق گوناگون مغز را تخریب می كند اما ژن درمانی جدید فقط یكی از این گونه ها را هدف می گیرد.»
موفقیت های اولیه پیشنهاد می كند كه روندهای درمانی مشابهی ممكنست در مداوای سایر بیماری های مخرب سیستم عصبی مثل پاركینسون موثر باشد. دكتر توژینسكی می گوید: «این قضیه پتانسیل بالای استفاده از فاكتورهای رشد را مطرح می كند.» پزشكان مركز پزشكی دانشگاه راش شیكاگو مطالعه كوچك و تازه ای را روی بیماران آلزایمری آغاز كرده اند. دكتر توژینسكی كه به طور متمركز روی این قضیه فعالیت كرده، امیدوار است مطالعات گسترده تری در این زمینه طی سالهای آینده انجام شود. توژینسكی و همكارانش سلولهای پوست ۸ بیمار در مراحل اولیه آلزایمر را گرفته و ژنهای القا كننده ساخت پروتئین در سلولهای مغزی سالم را نیز جدا كردند. این عوامل NGF نام دارند. مطالعات اولیه نشان داد تزریق NGF كه از سلولهای مغزی میمون های مسن گرفته شده بود، فرآیند تخریب را معكوس كرد. اما این روش در مورد انسان ها موثر نخواهد بود،چون اگر این ماده به قسمت دیگر مغز (بخش غیر درگیر در آلزایمر) وارد شود عوارضی جدی به دنبال خواهد داشت. بنابراین پزشكان سوراخ هایی را داخل جمجمه بیماران ایجاد كرده و سلول های پوست تولید كننده NGF را درست در همان بخش صدمه دیده مغز می كارند. ۶ بیمار بعد از انجام این درمان آزمایشی به مدت ۲ سال مورد بررسی قرار گرفتند. دكتر توژینسكی اظهار كرد كه آزمایش های مربوط به حافظه و سایر مهارت های مغزی كه در آلزایمر از بین می روند روی این بیماران انجام گرفت. نتایج این آزمایش ها نشان داد كه روند تخریب بین ۳۶ تا ۵۱ درصد آهسته تر از وضعیتی است كه بیماران آلزایمری با داروهای رایج تحت درمان قرار می گیرند.
متاسفانه ۲ بیمار اول زیر بیهوشی بیدار شده و حركت كردند. در نتیجه دچار خونریزی مغز شده و یكی از آنها بعد از ۵ هفته فوت كرد، اما بقیه بیماران بدون مشكل بیهوشی عمومی، جراحی را تحمل كرده و محققان هیچگونه عوارض را گزارش نكردند. بافت مغزی بیماران داوطلب این تحقیق كه فوت كردند، بعد از مرگ مورد بررسی قرار گرفت و بنا بر گزارش دكتر توژیسنكی در محل كاشت فاكتور رشد، بهبود واضح سلول های صدمه دیده مشاهده شد. این نخستین باری بود كه چنین مدرك واضح علمی از نتیجه یك درمان روی انسان به دست می آمد. البته علت مرگ بیماران خونریزی مغزی ناشی از صدمه جراحی به دلیل از بین رفتن بیهوشی بوده است. به علاوه اسكن مغزی از بیماران زنده، افزایش قابل توجه سوخت و ساز و فعالیت سلول های مغزی را در آنها نشان داد، اما در عین حال نظرات دیگری هم درباره نتایج این تحقیق وجود دارد. دكتر ویلیام تایمز عضو انجمن آلزایمر ایالات متحده به دلیل تعداد كم نمونه های این تحقیق معتقد است كه نتایج حاصله باید با احتیاط مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. او می گوید: «گفتن این مساله كه بهبودی بیماران به طور صد در صد حاصل این جراحی بوده یا عوامل دیگری در آن دخیل هستند واقعا غیر ممكن است.» از سوی دیگر جراحی تمام بیماران كاری غیر ممكن است. در حال حاضر ۵/۴ میلیون آمریكایی مبتلا به آلزایمر هستند كه بنا بر آمار جهانی این رقم تا سال ۲۰۵۰ در آمریكا به ۱۴ میلیون نفر خواهد رسید. طبعا بسیاری از این بیماران به دلیل سن بالا و مشكلات پزشكی مرتبط با آن اصلا قادر به تحمل جراحی سنگین مغز نخواهند بود. خود دكتر تایمز می گوید: «اما باید پذیرفت كه ژن درمانی به طور كامل در درمان بسیاری از بیماری ها موثر و مفید است و در این مورد خاص اگر روش های اجرایی ساده تری برای آن یافت شود قطعا می توان با خوش بینی بیشتری به نتایج این درمان نگریست. در مطالعه جدید پرفسور دیوید بنت از دانشگاه پزشكی راش، به جای استفاده از سلول های پوست از ویروس برای انتقال و تولید NGF به بخش صدمه دیده مغز استفاده می كنند. تعداد بیماران نیز به ۱۲ نفر افزایش یافته است.پرفسور بنت می گوید: «ویروس می تواند میزان NGF بیشتری تولید كند و بر طبق مطالعات روی حیوان ها میزان NGF به مدت بیشتری در مغز باقی خواهد ماند.»

منبع : خبرگزاری فارس