سه شنبه, ۱۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 7 May, 2024
مجله ویستا

دستگاه سانسور رژیم صهیونیستی


از سپتامبر سال ۲۰۰۱ میلادی، با اعلام این مطلب توسط «دانی سیمون» وزیر مطبوعات اسرائیل که «خبرنگاران ضد اسرائیلی» از این پس تخطئه خواهند شد اسرائیل وسیعاً به تشدید سانسور در رابطه با خبررسانی از وضعیت و وقایع سرزمین اشغالی اقدام کرد. اندکی پس از آن لی هوکستادر فرستاده خبری روزنامه واشنگتن پست از اسرائیل اخراج شد. سوزان گلدنبرگ خبرنگار گاردین جابجا شد و در ادامه لغو مجوز خبرنگاری برای دو خبرنگار فلسطینی تبار بی بی سی میان این شبکه تلویزیونی و دولت اسرائیل اختلافاتی پیش آمد. تا حدی که آنها به بایکوت یکدیگر اقدام کردند. قضیه به همین جا هم تمام نشد و سانسور طی تابستان ۲۰۰۲شدت بیشتری یافت تا آنجا که حتی گریبانگیر کانال آمریکایی سی. ان. ان هم شد.
پس از این که «تد ترنر» مؤسس سی. ان. ان در مصاحبه ای با گاردین گفت« «شاید هم اسرائیلی ها و هم فلسطینی ها همدیگر را ترور می کنند» نوک حمله روی سی. ان. ان قرار گرفت. دولت اسرائیل این کانال را یهودی ستیز و ضد اسرائیل خواند. بزرگترین شرکت پخش تلویزیون ماهواره ای در اسرائیل تهدید به قطع پخش برنامه های سی. ان. ان و جایگزینی آن با کانال فاکس نیوز متعلق به «روبرت مردوخ» کرد. رؤسای سی. ان. ان برای حل بحران میزگردی تشکیل دادند. آنها در این میزگرد اعلام کردند که به هیچ وجه از فلسطینی ها نمی کنند و قول دادند که در کار خود تغییراتی بدهند. سی. ان. ان برای دلجویی از اسرائیل، برنامه ای ده قسمتی در مورد مجروحان حملات انتحاری پخش کرد. در زمینه وقایع و اعمال نفوذهای دولت اسرائیل در کشورهای غربی، باید به فعالیت های سفارت اسرائیل و لابی آنها در سوئد اشاره کرد همزمان با آغاز تشدید سانسور در سپتامبر ۲۰۰۱ در اسرائیل، رافائل هارپاز وابسته مطبوعاتی سفارت اسرائیل در «استکهلم» در ۱۰ سپتامبر همان سال به دفتر خبرگزاری رسمی سوئد (ت. ت) رفت. وی طی نشستی کوتاه با صرف قهوه به کارکنان این خبرگزاری گوشزد کرد که سفارت او مطبوعات سوئد را به دقت دنبال می کند چرا که از اسرائیل به او پیام داده اند «مطبوعات جزو مهم ترین هاست». پس از این جریان در رابطه با هر خبر و مقاله ای که در نشریات سوئد راجع به حملات ارتش اسرائیل به مناطق اشغال شده انتشار می یافت، دفتر نشریه ها و نویسنده مقاله آماج حمله تلفنی و نامه هایی با محتوای مشابه قرار می گرفتند.
یوهان والستروم تصریح می کند علیرغم این که اسرائیل دائماً مرتکب نقض حقوق بشر می شود از حمایت بی قید و شرط آمریکا، هم به لحاظ تأمین بودجه نظامی و هم توسط وتوی تمامی تصمیمات سازمان ملل در حالی که اروپا نیز قراردادها و روابط اقتصادی مورد نیاز را تأمین می کند برخوردار است. اسرائیل به خوبی می داند که ادامه سیاست اشغال و حیاتش در گروی حمایت در سطح بین المللی است و به همین خاطر است که دولت اسرائیل مسأله خبررسانی و توصیف درگیری های خاورمیانه را به یکی از اصلی ترین مسائل خود تبدیل کرده است.
او به این واقعه اشاره می کند که در سال ۲۰۰۴ ، زمانی که «مردخای وانونو» پس از ۱۸ سال زندان انفرادی آزاد شد دو روزنامه بزرگ سوئد «آفتن بلادت» و «سونسکا داگ بلادت» جرأت انتشار اولین مصاحبه ای که با وی انجام شده بود را نداشتند و در همان زمان «لوتا شیلرکویست» فرستاده روزنامه «داگنرنی هتر» هم به خاطر ترس اخراج از اسرائیل جرأت نکرد با وانونو مصاحبه کند.
«ییتر لو گرن» مخبر کانال اول و دوم تلویزیون سوئد که ۲۰ سال (تا ۱۹۹۸) وقایع خاورمیانه را تعقیب کرده است، شرایط کار ژورنالیستی را در مناطق اشغالی چنین توصیف می کند: بزرگترین مانع برای کار خبری کنترل نیروهای نظامی بر مناطق اشغالی است که می تواند هر لحظه تصمیم بگیرد مانع ورود خبرنگاران به یک شهر یا منطقه شوند. شرایطی که شامل حرکت خبرنگاران در مناطق اشغالی می شود از سوی وزارت مطبوعات اسرائیل و در همکاری با سازمان امنیت و سفارت هایشان در کشورهای دیگر تعیین می شود. مراتب و شرایط ارسال خبرنگار از سوئد به اسرائیل این گونه توصیف می شود:«مدتها پیش از ارسال خبرنگار به منطقه، او از طرف تحریریه به سفارت اسرائیل در استکهلم معرفی می شود. تحریریه توضیح می دهد که غرض از ارسال و حوزه خبری خبرنگار مورد نظر چیست. حال خبرنگار زمانی که به منطقه می رسد باید درخواست کارت خبرنگاری کند. وزارت مطبوعات در مشورت با سفارت اسرائیل و سازمان امنیت در رابطه با صدور کارت خبرنگاری تصمیم می گیرد. سفارت سابقه مطبوعاتی خبرنگار و آنچه که او تا زمان اعزام به مأموریت نوشته است را بررسی می کند و سازمان امنیت هم نشست و برخاست او را و این که چگونه نظرات سیاسی دارد کنترل می کند. سپس در صورتی که کارت خبرنگاری صادر شود تازه برای ورود به هر منطقه خاص فلسطینی از نیروهای نظامی مجوز گرفته شود. درخواست هر مجوزی هم باید یک روز قبل از حرکت به مقامات تحویل داده شود. هنگام عبور از پست های بازرسی باید هم کارت خبرنگاری و هم مجوز عبور را به سربازان نگهبان نشان داد، حالا اگر دوست داشته باشند برای تأیید با فرماندهی خود تماس می گیرند.....
«پیتر لو گرن» در این باره می گوید: اگر آدم واقعاً بخواهد می تواند این کنترل ها را دور بزند. این مسأله مربوط می شود به این که مشروعیت نیروهای اشغالگر را بپذیری یا نه. برای این که خبرنگار بتواند کارش را انجام دهد باید قانون شکنی کند که البته این باعث دستگیری و اخراج می شود و در ضمن، خطرات جانی هم دارد....
بارها توسط سربازان اسرائیلی به سمت من تیراندازی شده و زمانی که یهودیان ساکن سرزمین های اشغالی به من حمله کرده اند نیروهای نظامی فقط ایستادند و تماشا کردند.» مشکلات و محدودیت ها باعث می شود که خبرنگاران از حضور در منطقه امتناع کنند و خبرهای ارسالی خود به کشورشان را بر اساس خبرهای منتشر شده توسط مطبوعات اسرائیلی تنظیم کنند که آنها خود اخبارشان را از رادیوهای ارتش اسرائیل دریافت می نمایند. والستروم سپس توضیحاتی درباره سانسور و خودسانسوری در اسرائیل ارائه می دهد.
وی می نویسد، «در مواقعی که خبرنگار خودش به منطقه می رود و مصاحبه ای انجام می دهد تازه نوبت به دستگاه سانسور می رسد. زمانی که یک خبرنگار کارت خبرنگاری دریافت می کند باید تعهد نامه ای امضا کند که بنابر آن، تمامی مطالب تهیه شده پیش از ارسال به خارج باید از مجرای سانسور دولتی بگذرد و اگر چه در اغلب موارد این مراتب رعایت نمی شود اما در موارد حساس می تواند موجب دستگیری و محکومیت به خاطر سرپیچی از قوانین شود.»
والستروم تصریح می کند که تأثیر سانسور اسرائیل بر مطبوعات سوئد گر چه عجیب به نظر می رسد، اما کاملاً معمولی است. در این باره او علاوه بر هراس مطبوعات سوئدی از نشر مصاحبه با وانونو، از موردی نام می برد که تاکنون از افکار عمومی پنهان مانده است. او تأکید می کند که اگر گفته های خبرنگار و عکاس سوئدی دونالد بوستروم صحت داشته باشد خبر تصویری که وی علیرغم ضرب و شتم و ضبط دوربین و وسایلش موفق به ارسال تصاویری از آن شده بود از سوی تحریریه «داگنزنی هتر» با بی اعتنایی مواجه شد. این گزارش تصویری که از قتل و پیکرهای مثله شده چند فلسطینی به منظور ربودن اعضای بدنشان تهیه و ارسال شده بود به گفته والستروم می توانست یک خبر جنجالی شود اما داگنز نی هتر از نشر آن خودداری کرد. هیأت تحریریه چنان که دونالد بوستروم به خاطر می آورد برایش توضیح دادند که نمی خواهند دچار مشکلاتی بشوند که انتشار عکس ها می تواند ایجاد کند.
خودسانسوری هیأت های تحریریه
به گفته «استفان یرتن» عضو هیأت تحریریه خبرگزاری رسمی سوئد (ت. ت)، وقتی که خبرنگار مطالبش را تهیه و ارسال می کند، نوبت به تشخیص هیأت تحریریه در مورد ارزش انتشار مطلب می رسد. قواعد خاصی در این باره اجرا می شود. توضیح تحریریه ها در این مورد به اختصار امتناع از رودرویی با اسرائیل در مورد مقوله «توازن» و «بی طرفی» است. «لوتا شیلرکویست» خبرنگار و فرستاده داگنزنی هتر به خاورمیانه موضع شخصی خودش را به صورت شفاف این گونه توصیف می کند: این اشغال است که اساس مشکل است و ترک مناطق اشغالی توسط اسرائیل تنها راه حل آن است و می افزاید: اما من در مقابل کارفرمای خودم تعهدی دارم و آن این است که هماهنگ باشم.
استفان یرتن خبرنگار و عضو تحریریه اخبار خارجی، خبرگزاری ت. ت را از تأکید در زمینه توازن کذایی مستثنی نمی داند و می گوید:«علیرغم این که تعداد تلفات فلسطینی ها طی سال های گذشته از آغاز انتفاظه تاکنون سه برابر بیش از تلفات اسرائیلی بوده، محتوای «توازن» طلبی خبرگزاری ت. ت برابر جلوه دادن تلفات هر دو طرف است.» وی معترف است که هر روز باید در کارش به ارزیابی نابرابر تلفات انسانی بپردازد و باید«خبر کشته شدن ۷ اسرائیلی را بزرگتر از خبر جان باختن ۷ فلسطینی نمایش دهد.»
لابی فشار
خبرنگاران مصاحبه شده توسط والستروم، همگی در مورد فشار گروههای لابی اسرائیل شهادت می دهند. دونالد بوستروم می گوید:«زمانی که علیرغم توصیه تحریریه اش کتاب خود به نام «ان شاءالله» در مورد مسأله خاورمیانه را انتشار داد تا یک سال تلفن خانه اش مرتب زنگ می زد و نیز آماج نامه های تهدید آمیز قرار گرفته بود.» او می گوید: «من انبوهی از نامه های مشابه دریافت کردم و در مطبوعات مرا بر سر نیزه زدند. تجربه خوبی نبود.» پیتر لوگرن هم که پس از یک گزارش برای اخبار تلویزیون به همین ترتیب آماج حمله تلفنی یک جمع حدود ۲۰ نفره قرار گرفت، می گوید: «معلوم شد که یک زنجیره تلفنی ۲۲ نفره هستند و همانها بودند که از تک تک گزارش های من به اداره ارزشیابی با اتهام جانبدارانه بودن شکایت می کردند که البته گزارش های من در همه موارد بی طرف شناخته شدند.» لوتا شیلرکویست تذکرهای تحریریه را به خبرنگاران چنین نقل می کند: «باز هم واکنش هایی آمده! سعی کن دفعه بعد بهتر بنویسی.»
منبع : روزنامه ایران