ارزیابی کارایی مصرف نور، ضریب استهلاک نوری و دریافت تابش در ارقام مختلف لوبیا چشم بلبلی، ماش و لوبیا قرمز در کشت دوم

استفاده از مدلسازی رشد گیاهان برای پیش بینی فرآیندهای مختلف گیاهی و سهم آنها در میزان عملکرد گیاه، یکی از راه های بهبود مدیریت زراعی است. این آزمایش جهت ارزیابی بهره وری نور در ارقام مختلف ماش، لوبیا قرمز و لوبیا چشم بلبلی در کشت دوم، به صورت طرح بلوک های متعادل گروهی در چهارتکرار، در مزرعه آموزشی و پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران اجرا شد. نتایج نشان داد اختلاف بین انواع حبوبات از نظر تولید زیست توده هوایی معنی دار بود (p<۰.۰۵) و لوبیا چشم بلبلی با اختلاف زیاد نسبت به ماش و لوبیا قرمز و با تولید ۵۸۷۶.۸ کیلوگرم درهکتار بیشترین مقدار را داشت. مقایسه عملکرد حبوبات با پتانسیل عملکرد آنها در تک کشتی نشان داد ماش، لوبیا چشم بلبلی و لوبیا قرمز به ترتیب %۵۸، %۴۰، %۳۷ پتانسیل عملکرد تک کشتی خود را تولید کرده اند. در اواخر رشد رویشی، چشم بلبلی، ماش و لوبیا قرمز به طور متوسط به ترتیب قادر به جذب ۹۰، ۳۳ و ۳۶ درصد از تابش فعال فتوسنتزی بودند. اختلاف معنی دار بین کارایی مصرف نور انواع حبوبات وجود داشت (p<۰.۰۵) و میانگین کارایی مصرف نور برای لوبیا چشم بلبلی، لوبیا قرمز و ماش به ترتیب ۰.۸۴، ۰.۸۲ و ۰.۹۹ گرم بر مگاژول بود. از بین کلیه ارقام، ماش پرتو بالاترین کارایی مصرف نور را دارا بود. بین ضریب استهلاک نوری انواع حبوبات، اختلاف معنی دار مشاهده شد (p<۰.۰۱) و لوبیا چشم بلبلی با ۰.۶۰۵ بالاترین مقدار و ماش و لوبیا قرمز به ترتیب با ۰.۴۵۸ و ۰.۳۴۴ در رتبه بعدی قرار داشتند. نتایج نشان داد با کاهش ضریب استهلاک نوری و افزایش شاخص سطح برگ، امکان افزایش کارایی مصرف نور تا دو برابر وجود دارد.

احمد علی مددی
محمدرضا جهان سوز
علی احمدی
رضا توکل افشاری
مینا رستم زا

منبع : پایگاه اطلاعات علمی