هم بستگی تولید عسل و صفات مورفولوژیک زنبور عسل در اصفهان

به منظور برآورد هم بستگی بین میزان تولید عسل و برخی از ویژگی های ظاهری زنبور عسل، سی ملکه مادر، به صورت تصادفی از زنبورستان مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان اصفهان انتخاب، و از هر ملکه مادر پنج ملکه دختر پرورش داده شد و بررسی گردید. محصول عسل تابستان از اختلاف وزن شان عسل قبل و بعد از استخراج عسل اندازه گیری شد، و محصول عسل پاییز بر اساس مساحت سطح قاب سرپوشیده محاسبه گردید. صفات ظاهری با استفاده از استریومیکروسکوپ مجهز به عدسی چشمی مدرج، بر اساس روش روتنر اندازه گیری شد.
میانگین تولید عسل در سال ۱۰.۰۵ کیلوگرم تخمین زده شد. هم بستگی فنوتیپی بین تولید عسل سالیانه با تولید عسل تابستان و پاییز به ترتیب ۰.۴۹ و ۰.۸۸ برآورد گردید، در حالی که هم بستگی بین عسل تولیدی تابستان و پاییز در حد پایین بود. هم بستگی معنی داری بین عسل تولیدی تابستان و ایندکس کوبیتال B، طول ساق پا و عرض بال جلو (به ترتیب ۰.۲۸، ۰.۲۵ و ۰.۲۱) مشاهده شد. هم چنین، هم بستگی معنی داری بین عرض پنجه با عسل تولیدی کل و پاییز به دست آمد (به ترتیب ۰.۲۲ و ۰.۲۳). هم بستگی ژنتیکی بین طول پنجه و ایندکس کوبیتال با تولید عسل تابستان منفی برآورد شد (به ترتیب ۰.۷۵- و ۰.۴۵-). با توجه به هم بستگی زیاد بین عسل تولیدی تابستان و کل عسل تولیدی سالیانه، بهتر است برای صرفه جویی در زمان و هزینه ها به منظور بهبود کل عسل تولیدی، انتخاب بر اساس محصول تولیدی تابستانه کلنی باشد. هم چنین در طرح های به نژادی برای افزایش تولید عسل، می توان از صفات هم بسته طول ساق، عرض بال جلو و ایندکس کوبیتال استفاده کرد.

محمدعلی ادریس
محمد مستاجران
رحیم عبادی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی