کوله بار کتاب و شانه های منحنی دانش آموزان

با نزدیک شدن آغاز سال تحصیلی، فروشگاه هایی که به عرضه لوازم التحریر و کیف و کوله پشتی می پردازند به تنوع اجناس خود می افزایند و آنقدر جنسهای شیک و رنگارنگ از در و دیوار و ویترین فروشگاه آویزان می کنند که حتی من که دانش آموز نیستم دلم می خواهد از این فروشگاهها خرید کنم.
کوله پشتی از آن دسته وسیله هایی است که این روزها مشتری فراوانی دارد. از بچه های مدرسه بگیر تا دانشجویان دانشگاه ها و سایرین. همه و همه برای راحت تر حمل کردن وسیله های خود به کوله پشتی پناه آورده اند.
دقیقاً به خاطر دارم زمانی که من و بچه های هم نسل من به مدرسه می رفتیم خبری از این کوله پشتی های سبک و رنگارنگ نبود. ما کیفهایی داشتیم بزرگ با یک در که برروی کیف بر می گشت و یک قفل فلزی که پشت یک گیره ثابت می ایستاد و در کیف بسته می شد. امروزه تقریباً مشابه آن کیفهای قدیمی مدرسه، کیفهای چرمی بسیار نازک تر و سبک تر مد شده است که بسیار گران است و فقط عده ای خاص آن را به دست می گیرند و بچه مدرسه ای ها فقط کوله پشتی می اندازند.
جالب این جاست که کوله پشتی ها تبدیل به کوله های چرخ داری شده است که مثل چرخ خرید خانم های خانه دار، می توانی به دنبال خودت بکشی و همان وزن کم را هم تحمل نکنی. فراموش نشود که این کوله های چرخ دار مخصوص کودکان است.
اما اشکال عمده ای که این کوله ها دارد فضای زیاد آن است، شاید همین مسأله سبب شده باشد که بچه ها بیش از آنچه که احتیاج دارند داخل کوله را پر کنند و همین مسأله سبب دردهای کمر، پشت و دست بچه ها شود.
انجمن «کایرو پراکتیک» اتتاریو در کانادا معتقد است؛ شاگردان مدارس ابتدایی نباید بیش از ۱۰ درصد وزن بدن خود بار حمل کنند و در شاگردان دبیرستانی این نسبت نباید بیش از ۱۵ درصد وزن بدن باشد.
● ویژگیهای کیف مناسب
این انجمن در مورد انتخاب نوع کیف معتقد است: کیف باید از سبک ترین جنس انتخاب شود، بالای کوله پشتی نباید بالاتر از شانه ها قرار گیرد و انتهای آن نباید از بالای استخوان باسن پایین تر قرار گیرد. نوار کوله پشتی که روی شانه قرار می گیرد باید پهنایی معادل ۵ سانتی متر داشته باشد و نباید دور بازو جمع شود. برای اجتناب از صدمه به ستون مهره ها باید هر دو بند را بر دوش انداخت، بندهای کمری کیف باید بتواند ۵۰ تا ۷۰ درصد وزن را از روی شانه و ستون مهره ها به استخوان لگن انتقال دهد تا فشار روی استخوانها و مفاصل و ماهیچه ها یکسان شود و دانش آموزان باید چیزهای سنگین تر را از نزدیک به محور مرکزی بدن طوری که نزدیک به مرکز ثقل بدن باشد، قرار دهند و از پیچ و تاب خوردن کوله پشتی در پشت خود پرهیز کنند.
دقت کنید وزن کوله پشتی از ۱۵ درصد وزن کودک بیشتر نشود. برای قرار دادن کتابها و سایر وسایل در کوله پشتی و نیز در حمل آن باید به کودک کمک کرد.
چرا که اگر کوله پشتی بیش از حد سنگین باشد یا حمایت کافی نداشته باشد، می تواند باعث کمر درد شود.
● عوارض کوله های سنگین
کوله پشتی می تواند عامل آسیب ستون فقرات و همچنین کمردرد در کودکان باشد. تحقیقات نشان داده بیش از ۵۰ درصد کودکان کوله پشتی های بسیار سنگین با خود به مدرسه می برند و ۵۵ درصد دانش آموزان بیشتر از حد مجاز یعنی ۱۰ تا ۱۵ درصد وزن بدن حمل می کنند.
بسیاری از افراد دچار کمر درد هستند و این درد یکی از شایعترین علل مراجعه به پزشک است. کودکان نیز خیلی زودتر از آنچه تصور می شود کمر درد را تجربه می کنند و استفاده از کوله پشتی های سنگین یکی از علل اصلی ابتلا به این درد است. علاوه بر این حمل نامناسب این کوله پشتی ها هم کودک را در معرض مشکلات متعدد قرار می دهد.
مراقبان بهداشتی مدارس هم گزارشهای زیادی در مورد درد یا آسیب در کودکان به علت حمل کوله پشتی های سنگین ارائه می دهند. این در حالی است که تحقیقات نشان داده، ۶۰ درصد دانش آموزان زمانی که به سن ۱۸ سالگی می رسند درد ناحیه پشت را تجربه می کنند و نتیجه چند تحقیق نشان می دهد که ۶۵ درصد مراجعه غیرشکستگی نوجوانان به پزشک ارتوپد به علت آسیبهای ناشی از حمل کوله پشتی سنگین است. معمولاً کمر درد ناشی از حمل بار مکرر و وضعیت حرکتی نامناسب، ضعیف تر شدن کودکان در زمان اخیر و بی تحرکی آنها منجر به ناتوانی در برداشتن بار کوله پشتی می شود. اگر گاهی کودک از مشکلات مختلف شامل درد کمر، گردن و شانه ها، سوزش کتف و دست، خمیدگی کمر، مشکل در برداشتن و در آوردن کوله پشتی، قرمزی یا درد شانه ها شکایت کند، حرف او را جدی بگیرید.
اگر کیف بسیار سنگین باشد یا به طور غلط حمل شود به آسیب کمر یا درد شدید در ناحیه پشت می انجامد و ممکن است به عضلات و مفاصل نیز آسیب وارد شود و بدن کودک هم می تواند دچار خستگی جدی شود.
● توصیه های جدی
پزشکان و کارشناسان، انتخاب کیف و کوله پشتی مناسب را برای کاهش این عوارض و بیماری مورد تأکید قرار می دهند و از خانواده ها می خواهند در انتخاب کیف و کوله پشتی مناسب مدرسه دقت کنند.
مهناز تسلیمی، معاون دفتر سلامت و پیشگیری وزارت آموزش و پرورش در گفتگو با ایرنا می گوید: یکی از مشکلات شایع در دانش آموزان بروز اختلال در ستون فقرات، کمردرد و ناراحتی های مزمن است. این اختلالها به خاطر توجه نکردن به چگونگی مراقبت از ستون فقرات ناشی می شود که معمولاً از نشستنهای غیر طبیعی، حمل بار و عدم تحرک جسمانی نشأت می گیرد.
وی می افزاید: متخصصان ارتوپدی در بررسیهای خود اعلام کرده اند دانش آموزانی که نسبت به وزن بدن خود از کوله پشتی سنگین تری استفاده می کنند احتمال بیشتری دارد که دچار کمردرد و اختلالات ساختاری ستون فقرات شوند.
دکتر مهدی امام، متخصص داخلی و فوق تخصص بیماریهای رماتیسمی نیز در مورد اهمیت کیف و کوله پشتی مدرسه می گوید وقتی کوله پشتی سنگین باشد، کودک بیش از حد پشت را قوس دار می کند و سر و تنه را به جلو خم می کند تا بتواند وزن کیف را تحمل کند.این فشار روی عضلات گردن و پشت سبب خستگی بیش از حد و آسیب می شود.
همچنین کوله هایی که یک بند دارند باعث تقارن نداشتن ستون مهره ها و اختلال در توانایی طبیعی گیرندگی ضربه به وسیله ستون مهره ای گردیده و دردهای شانه، گردن و کمر در کودکان را افزایش می دهد.
این روزها که به بازار می روید و برای دانش آموزان کوله انتخاب می کنید این مسائل را در نظر داشته باشید.

مریم زنگنه

منبع : روزنامه قدس