اسرائیل و اعرابش

انتخابات عمومی اسرائیل را باید تاریخی حساب کنیم، حتی پیش از آنکه دولت ائتلا‌فی جدید شکل بگیرد. این انتخابات نشانگر سقوط حزب کارگر بود، حزبی که حق دارد ادعا کند اسرائیل را بنیان گذاشته و مهم‌ترین نخست‌وزیران این رژیم، از دیوید بن گوریون گرفته تا گلدا مایر و اسحاق رابین، عضوش بوده‌اند. شیمون پرز از آخرین بازمانده‌های حزب کارگر قدیم است و جالب اینکه او چون حزب را ترک کرد توانسته رئیس‌جمهور شود. در حال حاضر سه حزب دست راستی بر صحنه سیاسی اسرائیل مسلط هستند: لیکود، کادیما (حزب انشعابی از لیکود که توسط آریل شارون بنیان گذاشته شد) و بالا‌خره اسرائیل بیت نو (حزب مهاجران روس.) اکثر تحلیلگران این روزها بر آینده روند صلح و تشکیل دو کشور اسرائیل و فلسطین متمرکز شده‌اند اما پرسشی بسیار عمیق‌تر و جدی‌تر بی‌پاسخ گذاشته شده است. این پرسش را آویگدور لیبرمن، برنده بزرگ انتخابات اسرائیل مطرح کرد. حزب اسرائیل بیت نو ۱۵ کرسی پارلمان را از آن خود کرد و در انتخابات سوم شد اما در سیستم سیاسی این رژیم قدرتی عظیم را به دست آورد. چه لیبرمن در دولت ائتلا‌فی باشد و چه نباشد او و مسائل مورد علا‌قه‌اش به مرکز صحنه سیاسی نقل مکان کرده‌اند. جهاد اسلامی اگرچه لیبرمن به‌شدت به جنبشهای فلسطینی مثل حماس و جهاد اسلامی حمله می‌کند اما هدف شماره یک او اقلیت اعراب اسرائیلی هستند. لیبرمن آنها را بدتر از حماس می‌داند. او حتی از اخراج صدها هزار نفر از اعراب اسرائیلی حرف می‌زند و می‌گوید دهکده‌های شمال اسرائیل، محل سکونت این اعراب اسرائیلی، را به کرانه غربی فلسطینی الصاق کنیم. از دید لیبرمن صدها هزار نفر دیگر از این اعراب اسرائیلی نمی‌توانند به الزامات مهمی پایبند باشند و می‌شود شهروندی اسرائیل را از آنها گرفت. منظور لیبرمن از این الزامات سوگند وفاداری به اسرائیل یا خدمت نظام وظیفه اجباری است. (اعراب اسرائیلی فعلا‌ از سربازی معاف هستند.) مارتین پرتز، عضو مجله نیوریپابلیک که یک صهیونیست دوآتشه و از مخالفان روند صلح به حساب می‌آید. لیبرمن را یک <نئو فاشیست و گانگستر واقعی> توصیف می‌کند. من به یاد نمی‌آورم که از زمان پایان جنگ جهانی دوم هیچ رژیمی که خود را لیبرال دموکراسی بخواند شهروندان خودش را اخراج و حقوق‌شان را سلب کند. ‌
اعرابی که امروز در اسرائیل زندگی می‌کنند فرزندان و نوادگان آن ۱۶۰ هزار عربی هستند که در مناطقی که در سال ۱۹۴۸ به اسرائیل تبدیل شد، ماندند. شمار آنها در حال حاضر به ۳/۱ میلیون نفر می‌رسد و این یعنی ۲۰ درصد جمعیت اسرائیل. متخصصان آمارگیری پیش‌بینی می‌کنند اعراب تا سال ۲۰۲۵ یک‌چهارم جمعیت اسرائیل را تشکیل دهند. به جز ماجرای معافیت نظامی، آنها در قانون اساسی از حقوق و مسوولیت‌هایی برابر برخوردارند اما در بخش‌های مختلف زندگی با تبعیض دست و پنجه نرم می‌کنند، به‌خصوص در حوزه‌های مهاجرت، مالکیت زمین، آموزش و اشتغال. تئودور اور، قاضی بازنشسته دیوان عالی اسرائیل در گزارشی رسمی در مورد انتفاضه دوم می‌نویسد: <این نابرابری در تحقیقات و آمارگیری‌های حرفه‌ای تایید شده است؛ قاضی‌ها به آن دامن می‌زنند و مصوبه‌های دولتی در جهت آن است. اگرچه اکثریت یهودی اسرائیل از این تبعیض زیاد باخبر نیست اما شهروندان عرب آن را کاملا‌ احساس می‌کنند و بر رفتارشان تاثیر می‌گذارد. این تبعیض را همه پذیرفته‌اند و این عامل اصلی اکثر ناآرامی‌ها است.> ‌
این احساس دوطرفه است. عزمی بشاره، عرب عضو سابق پارلمان اسرائیل (کنست)، پس از آنکه به خاطر سخنانش در حمایت از حزب‌الله به تلا‌ش برای ایجاد اغتشاش متهم شد، گفت: <مردمی که اینجا زندگی می‌کنند به اینجا مهاجرت نکرده‌اند، اینجا کشورشان است. ما شهروندی اینجا را پذیرفته‌ایم و قرار نیست کاری خلا‌ف امنیت انجام دهیم اما شما نمی‌توانید هر روز از من بپرسید آیا به اسرائیل وفادار مانده‌ام یا نه. من وقتی به تابعیت کشوری درمی‌آیم باید به قانون آنجا وفادار باشم نه به ارزش‌ها و ایدئولوژی‌های دولتی. همین که به قانون وفادار باشی کافی است.> اعراب دهه‌ها به قانون وفادار ماندند اما حالا‌ این وفاداری روزبه‌روز کمرنگ‌تر می‌شود. اعراب اسرائیلی - حتی آنهایی که مسیحی‌اند - دیگر به احزاب عمده اسرائیلی رای نمی‌دهند. با وجود استقبال اندک اعراب از انتخابات اخیر، احزاب عرب نتیجه تقریبا خوبی گرفتند و ۱۱ عضو خود را روانه کنست کردند. احزاب عرب هیچ‌گاه به دولت دعوت نمی‌شوند و این از تاثیر اعراب بر سیاست اسرائیل به‌شدت می‌کاهد.
اسرائیل باید بداند که سر و سامان دادن به رابطه‌اش با اعراب اسرائیلی بسیار مهم‌تر از جنگ لفظی با حزب‌الله یا ایران است. تل‌آویو باید تصمیم بگیرد که می‌خواهد چگونه با اعراب، در قلب اسرائیل، رفتار کند. سخنان تند لیبرمن در اسرائیل هوادارانی پیدا کرده است. بنیامین نتانیاهو اعراب اسرائیلی را به بمب ساعتی تشبیه کرده و افزایش جمعیت آنها را غیرقابل قبول خوانده است. بنی موریس، مورخ قبلا‌ صلح‌گرا، پنج سال پیش در مصاحبه با روزنامه‌ هاآرتص گفت که اسرائیل باید از خود در برابر اعرابی که درون مرزهایش هستند، محافظت کند: <آنها بالقوه ستون پنجم هستند. آنها هم از لحاظ امنیتی و هم از لحاظ آماری می‌توانند کشور را تضعیف کنند... اگر موجودیت اسرائیل به خطر بیفتد، اخراج آنها را می‌شود توجیه کرد.> و اعتقاد مردم به این سخنان هم برای دولت خطرناک است و هم برای اعراب اسرائیلی. انتخابات هفته گذشته باعث شد که این موضوع مهم دوباره در مباحثات سیاسی مطرح شود اما به هر حال یک نکته را نمی‌شود نادیده گرفت: آینده اسرائیل به سرنوشت اعراب اسرائیلی گره خورده است. ‌
‌ *فرید زکریا سردبیر نسخه بین‌المللی هفته‌نامه آمریکایی نیوزویک است. او در هندوستان و در خانواده‌ای مسلمان زاده شد. پدرش رفیق زکریا سیاستمداری برجسته بود و مادرش فاطیما ویژه‌نامه روزهای یکشنبه <تایمز آو ایندیا> را سردبیری می‌کرد. فرید زکریا دکترای علوم سیاسی‌اش را از دانشگاه ‌هاروارد و زیر نظر ساموئل‌هانتینگتون دریافت کرد. نشریه اسکوایر در سال ۱۹۹۹ نام او را در فهرست ۲۱۱ شخصیت مهم قرن بیست‌ویکم> قرار داد. از زکریا کتاب <آینده آزادی: اولویت لیبرالیسم بر دموکراسی> در ایران ترجمه شده و <جهان پساآمریکایی> نام کتاب تازه انتشاریافته او است. زکریا در انتخابات اخیر ریاست‌جمهوری آمریکا از باراک اوباما حمایت کرد. ‌

فرید زکریا
ترجمه: کاوه شجاعی

منبع : روزنامه اعتماد ملی