حزب

حزب در لغت به معنای گروه، دسته و جمعیتی است که دارای مرام و مسلک معینی باشند. به تعبیر دیگر حزب به گروهی از افراد گفته می شود که دارای منافع مشترکی به لحاظ اقتصادی، اجتماعی و سیاسی هستند و دارای اهداف ویژه و تشکیلات منسجم و منظم می باشند و معمولا برای رسیدن به قدرت تلاش می کنند. در قرآن واژه حزب چندین بار آمده است و همه جا به مفهوم دسته، فرقه یا گروه است در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز در اصل بیست و ششم آن بر آزادی احزاب و جمعیت ها تأکید شده است. طبق این اصل «احزاب، جمعیت ها، انجمن های سیاسی و صنفی و انجمن های اسلامی یا اقلیت های دینی شناخته شده آزادند، مشروط به اینکه اصول استقلال، آزادی، وحدت ملی، موازین اسلامی و اساس جمهوری اسلامی را نقض نکنند. هیچ کس را نمی توان از شرکت در آنها منع کرد یا به شرکت در یکی از آنها مجبور ساخت.»
اشخاصی که قصد تشکیل حزب، جمعیت و یا انجمنی را دارند باید به منظور انجام فعالیت های خود از وزارت کشور مجوز دریافت دارند ضمن آنکه فعالیت احزاب و جمعیت ها و یا انجمن ها باید در چهارچوب قوانین و مقررات کشور باشد، در غیر این صورت برحسب مورد، پروانه آنها توقیف و یا انحلال آنها از سوی دادگاه صادر می شود.
● ویژگی ها و خصوصیات احزاب:
احزاب سیاسی دارای ۴ ویژگی هستند:
۱) حزب باید دارای سازمان های مرکزی و رهبری کننده پایدار و ماندنی باشد.
۲) حزب باید دارای سازمان های محلی پایدار باشد که با سازمان های مرکز حزب پیوند داشته باشد.
۳) رهبران مرکزی و محلی حزب باید مصمم باشند که قدرت سیاسی را به دست گیرند.
۴) ءحزب باید از پشتیبانی توده مردم برخوردار باشد.
● کارکردهای احزاب:
در میان کارکردهای احزاب سیاسی می توان به این موارد اشاره کرد:
۱) جلب مشارکت سیاسی مردم
۲) اجتماعی شدن یا جامعه پذیری سیاسی
۳) ارتباطات سیاسی
۴) بکارگیری و استخدام سیاسی برای مناصب مختلف
۵) بیان و تجمیع خواسته ها و تقاضا.

منبع : روزنامه کیهان