شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
مجله ویستا
نثر مصنوع و منشیانه
قبل از آنکه به ايراد مثال و شاهد بپردازيم گوئيم که تصور نشود سراسر يک کتاب، که ما آن را در رديف نثر مصنوع و متکلف ذکر مىنمائيم، چنان است، بلکه در ضمن گزارش مطالب بهويژه جائى که دربارهٔ شخص پادشاه سخنى گفته نشود ـ نثرهاى ساده و روان هست ولى آنجا که سخن از پادشاه يا از کارهاى پادشاه يا ساير بزرگان باشد، بهعنوان احترام، سخن را متکلفانه ايراد مىکنند ـ در حقيقت اين تکلفات عبارت از تشبيبهاى و يا خطبههائى است که نويسندگان قديم در آغاز کتاب چند سطر ايراد مىکردند و بعدها در آغاز فصول نيز از آن نوع تشبيبهاى متکلفانه پيدا شد و رفته رفته در صفحهاى به يک بهانه تشبيبى ساخته شد و کار اين تشبيبها بالا گرفت و هر جا که بهانه بهدست نويسنده مىآمد عبارات متکلفانه و پيچيده و مسجع مىآورد و همچنين در مناشير و نامههاى دربارى تشبيبهاى طورى دراز و انبوه گرديد که سراپاى نامه و منشور را فرو گرفت و نظر به اينکه غالباً مطلبى نيز در ميان نبود ـ خاصه در نامههائى که بين ايران و دهلى ردوبدل مىگردد غالباً مطلب مهمى نداشتند - لذا ديده مىشود که تمام نامه عبارت است از تشبيب بدون مطلب، يعنى عبارتپردازى صرف و تعارف و مدح و اغراء و اطراء و الفاظ لاطايل و اطنابهاى ممل، و اتفاقاً اين شيوه کارش بهجائى کشيد که در هندوستان مخصوصاً غالب باسوادها نمىتوانستند دو صفحه مطلبى مطابق واقعع مرقوم دارند ولى همانها مىتوانستند پنجاه صفحه 'تشبيب' و مقدمه در هر موضوعى از بهاريه يا خزانيه يا شرح فراق يا بثالشکوى يا بيان فضلت مآبى و امثال اينها، بنويسند زيرا طرز آموزش و پرورش و نتيجهٔ خواندن چنين تشبيبها در مکاتب و از بر کردن الفاظ و عبارات مخصوص، طورى ذهن و فکر آنان را پرورش داده بود که جزء به همان الفاظ و جملهها و يا مانندهٔ آنها قلمشان به نوشتن چيزى ديگر قدرت نداشت! |
اکنون چند نمونه از نثر فنى عهد صفويه از اوايل و اواسط آن دولت نقل مىشود، و نخستين، منشورى از شاه عباس بزرگ که بعد از جلوس به تخت و ايجاد ارتباط با ملوک همجوار به جلالالدين اکبر پادشاه بزرگ گورگانى هندوستان نوشته و شمهاى از فتوحات خود را ذکر کرده است ياد مىشود. |
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
انگلیس رفح بنیامین نتانیاهو انتخابات دولت حجاب مجلس شورای اسلامی دولت سیزدهم چین روز معلم رهبر انقلاب نیکا شاکرمی
سیل ایران سازمان هواشناسی آتش سوزی شهرداری تهران آموزش و پرورش هلال احمر قوه قضاییه پلیس معلم فضای مجازی زلزله
ترکیه خودرو مسکن قیمت خودرو سهام عدالت قیمت طلا قیمت دلار بازار خودرو تورم ایران خودرو حقوق بازنشستگان بانک مرکزی
مهران غفوریان رضا عطاران ساواک تلویزیون موسیقی سریال شهاب حسینی صداوسیما مسعود اسکویی سینمای ایران دفاع مقدس
اسرائیل رژیم صهیونیستی غزه فلسطین جنگ غزه آمریکا روسیه حماس اوکراین نوار غزه ایالات متحده آمریکا یمن
فوتبال پرسپولیس استقلال سپاهان باشگاه استقلال لیگ برتر علی خطیر بازی جواد نکونام لیگ برتر ایران تراکتور لیگ قهرمانان اروپا
اپل هوش مصنوعی آیفون صاعقه موبایل گوگل ناسا عکاسی تلفن همراه مدیران خودرو
کبد چرب فشار خون چای دیابت طول عمر