«ماراتن امید» و قدرت اراده

بی شک همه ما کم و بیش در زندگی با کسانی برخورده ایم که شکست در یک امتحان یا مسابقه را به منزله مرگ تمامی آمال و آرزوهای خود می بینند و زندگی به یکباره برایشان به آخر می رسد. افرادی که با ابتلا به یک سرماخوردگی ساده، در بستر می افتند و آنچنان می کنند که گویی با صعب العلاج ترین بیماری ها دست به گریبان شده اند و هیچ امیدی هم به بهبودی شان نیست. اما در حقیقت، با نگاه بهتر به اطراف، می توان کسانی را دید که با وجود کوهی از مشکلات گوناگون، با اتکا به قدرت اراده خویش و نیز انتخاب و شناخت هدفی بزرگ و ارزشمند، دست به کارهایی شگفت انگیز زده اند که نه تنها برای فردی با شرایط آنان; بلکه برای افراد عادی هم دور از دسترس به نظر می رسیده است و بدین ترتیب، چه بسا منشا» تاثیرات شگرف در جامعه خود و یا حتی کل جامعه بشری نیز شده اند. بی تردید، «تری فاکس» یکی از آنهاست.
● تری فاکس
«ترنس استنلی فاکس»، Fox Stanley Terrance در بیست و هشتم جولای سال ۱۹۵۸م، در «وینی پگ» استان «مانیتوبا» در کانادا، به دنیا آمد. در کودکی و نوجوانی، بسیار فعال و عاشق ورزش، خصوصا شنا و شیرجه بود. مدال هایی که در مسابقات مختلف کسب کرده بود، همه را تحت تاثیر قرار داده و استقامت و پشتکارش، موجب حیرت و تحسین همگان بود. مربیان «تری» آینده حرفه ای بسیار درخشانی را برای او پیش بینی می کردند; اما در عین ناباوری، او به جای ادامه ورزش به شکل حرفه ای، قصد رفتن به دانشگاه و تحصیل در رشته فیزیولوژی ورزشی را نمود تا پس از آن بتواند به عنوان معلم به تدریس مشغول شود. او در سال ۱۹۷۵ و برای نیل به همین هدف، وارد دانشگاه «سایمون فریزر» شد. اما دست تقدیر، ظاهرا سرنوشت او را به نحوی دیگر رقم زد. در سال ۱۹۷۷م، پس از چندین ماه احساس درد در زانوی راست، «تری» برای معاینه دقیق به یک متخصص اورتوپدی مراجعه کرد. پزشکان پس از معاینات تکمیلی و بررسی عکس های اشعه ایکس، نوعی سرطان استخوان را که معمولا در سنین رشد پسرهای جوان بروز می کند، تشخیص دادند. تنها راه درمان در آن زمان، قطع پای راست او، از چند سانتیمتر بالای زانو بود.
● ماراتن امید
اما این واقعه، مبدل به نقطه عطف زندگی «تری فاکس» شد. او سه سال بعد از قطع پا، در سن بیست و یک سالگی تصمیم گرفت برای جلب توجه مردم به تحقیقات سرطان شناسی و جمع آوری اعانه برای این تحقیقات، دست به اقدام منحصربفردی بزند. اولین هدف او، جمع آوری اعانه ای، معادل یک دلار به ازای هر شهروند کانادایی بود. او تصمیم گرفت طی برنامه ای با نام «ماراتن امید» یا Hope of Marathon ، مسیر ۸۶۰۰ کیلومتری شرق به غرب کانادا را بصورت دوی ماراتن طی کند. او در آخرین خط نامه ای که برای اعلام قصدش، به انجمن سرطان کانادا نوشته بود، چنین آورد: «من رویا پرداز نیستم. ادعا هم نمی کنم که با حرکت من، راه علاج نهایی و قطعی برای سرطان پیدا می شود. اما من به معجزه اعتقاد دارم. باید اینگونه باشم.» هنگامی که «تری» تصمیم خود را اعلام کرد، از گوشه و کنار کانادا، صداهایی به مخالفت و یا ابراز شک و تردید در عملی بودن این برنامه، برخاست. در حقیقت، شاید این مخالفت ها چندان هم بدخواهانه نبودند. واقعیت آنست که ورزشکاران ماراتن، ماه ها پیش از شرکت در مسابقه تمرین کرده و پس از پایان مسابقه هم، یک هفته استراحت می کنند. حال «تری فاکس»، با این وضعیت جسمانی قصد داشت دویست روز پیاپی، طول مسیر ماراتن را بدود. کاری که هیچ ورزشکار سالمی هم نتوانسته بود انجام دهد. منتقدین چنین چیزی را غیرممکن می دانستند. اما آنها از عزم راسخ و قدرت اراده «تری» غافل بودند. در روز ۱۲ آوریل سال۱۹۸۰م، «تری» برنامه خود را از شرقی ترین و قدیمی ترین شهر کانادا، یعنی شهر «سینت جان» واقع در استان «نیوفاندلند» و با فرو بردن پای مصنوعی خود در آب اقیانوس اطلس آغاز کرد و قصد داشت طبق برنامه تعیین شده، هر روز مسیری در حدود ۴۲ کیلومتر (معادل مسیر دوی ماراتن) را دویده و سرانجام پس از دویست روز، در «ویکتوریای بریتیش کلمبیا» و با فرو بردن پای خود در آب اقیانوس آرام، مسیر را به پایان برساند. اما «تری» موفق نشد این مسیر را به پایان برساند. سرطان به ریه های او رسید و اول سپتامبر ۱۹۸۰م، یکصد و چهل و سه روز پس از شروع «ماراتن امید» و پشت سرگذاشتن شش استان و مسافت ۵۳۷۳ کیلومتر (یعنی چیزی در حدود دو برابر قطر ایران)، در نزدیکی «تاندربی» واقع در استان «اونتاریو»، او را وادار به توقف کرد. او در این مدت بطور میانگین، روزی ۵.۳۷ کیلومتر، دویده بود. در این زمان شبکه تلویزیونی CTV با دعوت از افراد مشهور «تورنتو»، طی برنامه ای تلویزیونی در حمایت از این حرکت «تری فاکس» به جمع آوری اعانه پرداخت. در این برنامه پنج ساعته، مبلغی معادل ده میلیون دلار از طرف مردم اهدا شد و در همین هنگام، «لی میجرز»، هنرپیشه تلویزیون از «تری» به عنوان «مرد شش میلیون دلاری واقعی» یاد کرد. سرانجام «تری فاکس» در ۲۷ جولای۱۹۸۱م، به اغما رفت و فردای آنروز، درست یک ماه قبل از بیست و سومین سالگرد تولدش، درگذشت. در یک نظرسنجی عمومی، «تری» به عنوان مشهورترین کانادایی قرن بیستم و دومین شخصیت بزرگ کانادا، برگزیده شد. سه سال بعد، «استیو فونیو»، که او نیز پای چپ خود را در اثر ابتلا به سرطان از دست داده بود، تحت تاثیر حرکت «تری»، مسیر او را به طور کامل طی کرده و در طول راه، چهارده میلیون دلار برای تحقیقات سرطان شناسی، اعانه جمع کرد.
● دوی «تری فاکس»
بلافاصله پس از درگذشت «تری»، بنیاد خیریه ای به نام «بنیاد تری فاکس» و با قصد پیگیری هدف او تاسیس شد و در سپتامبر۱۹۸۱م، اولین برنامه همگانی «دوی تری فاکس» را در کانادا برگزار کرد. سیصدهزارنفر در این برنامه شرکت کرده و مبلغی در حدود سه و نیم میلیون دلار، به بنیاد اهدا شد. از آن زمان، بنیاد تری فاکس همه ساله این برنامه همگانی و یک روزه را در کانادا و بسیاری از دیگر کشورها (معمولا در ماه سپتامبر) برگزار می کند; آنچنانکه در سال۲۰۰۲م، دومیلیون و پانصدهزار نفر در ۶۲۰ سایت مختلف از ۵۳ کشور، در برگزاری این برنامه خیریه مشارکت داشتند. این مسابقه همگانی، برنده و جایزه و مدال ندارد و معمولا در مسیری بین پنج تا پانزده کیلومتر برگزار می شود. چندسالی ست که در منطقه خاورمیانه نیز، کشورهای سوریه، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و کویت، این برنامه خیریه را برگزار می کنند. بنا به اعلام بنیاد، مردم از سراسر جهان تاکنون بیش از ۳۴۰ میلیون دلار کانادا به این اقدام انساندوستانه، کمک کرده اند. در حال حاضر، درل فاکس Fox Darrel برادر کوچکتر «تری»، که در ماراتن امید، او را همراهی می کرد، مدیریت این بنیاد را بر عهده دارد. «درل» این جمله را از «تری» نقل می کند: «از کودکی با خود عهد کرده بودم که اگر قرار است در این دنیا زندگی کنم، باید ثابت کنم که شایستگی زندگی را داشته ام.

منبع : روزنامه ابتکار