یکشنبه, ۱۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 5 May, 2024
مجله ویستا


فاصله ها


فاصله ها
فاصله های ایران با خودمان و دنیا زیاد است .
یكی از وظایف مهم دولت ها، توزیع عادلانه درآمد در میان افراد مختلف جامعه است. البته توزیع درآمد در دنیای واقعی به طور عادلانه قابل بحث است ، اما می‌‌ توان در مسیر رسیدن به آن-در كنار بهره وری - گام برداشت. اقتصاددانان برای محاسبه میزان برابری و عدالت در توزیع درآمد، از شاخصی به نام “ضریب جینی” استفاده می‌‌ كنند. ضریب جینی همواره بین صفر و یك قرار دارد و هرچه این شاخص به صفر نزدیك تر باشد، توزیع درآمد عادلانه تر بوده و به برابری كامل نزدیك تر است و برعكس، هر چقدر ضریب جینی به یك نزدیك تر باشد، بیانگر نابرابری در توزیع درآمد و مصرف می‌‌ باشد. با توجه به آمار های مقایسه ای جدول همراه كه توسط واحد تحقیقات ماهنامه <اقتصاد ایران> از گزارش توسعه انسانی سال ۲۰۰۵ سازمان ملل تهیه و استخراج شده است، بالاترین ضریب جینی متعلق به كشور برزیل با ۵۹۳/۰ است. این عدد نشان دهنده عدم تحقق اهداف این كشور در جهت كاهش فاصله طبقاتی و توزیع عادلانه درآمد در میان افراد مختلف این كشور نسبت به دیگر كشور ها می‌‌ باشد. پایین ترین میزان ضریب جینی هم در بین كشور های جدول ذیل، با ۲۵/۰ متعلق به كشور سوئد می‌‌ باشد كه از توزیع درآمدی بسیار عادلانه برخوردار است. در ایران ضریب جینی معادل ۴۳/۰ می‌‌ باشد. نكته جالب آنكه، كشور مصر كه رتبه شاخص توسعه انسانی پایین تری نسبت به كشورمان دارد، دارای ضریب جینی ۳۴۴/۰ است كه از توزیع عادلانه تر درآمد در این كشور نسبت به ایران خبر می‌‌ دهد.
یكی از موضوعاتی كه در گزارش توسعه انسانی سال ۲۰۰۵ سازمان ملل متحد ( UN ) بر اساس گزارشاتدولت هایعضو مورد بررسی قرار می‌‌ گیرد، مقایسه نابرابری در درآمد و مصرف در میان جوامع و كشور های مختلف جهان می‌‌ باشد. براساس گزارش یاد شده، در كشور نروژ كه رتبه نخست شاخص توسعه انسانی(HDI) را به خود اختصاص داده است، سهم ۱۰ درصد فقیرترین افراد از كل درآمد كشور معادل ۹/۳ درصد و سهم ۱۰ درصد ثروتمندترین افراد جامعه از كل درآمد كشور معادل ۴/۲۳ درصد می‌‌ باشد. به عبارت دیگر، درآمد ده درصد ثروتمندترین شهروندان نروژی، ۱/۶ برابر ده درصد فقیرترین افراد این كشور است. ولی براساس تحقیقات UN ، ده درصد فقیرترین افراد جامعه ایران تنها ۲ درصد از درآمد یا مصرف كل كشور را به خود اختصاص می‌‌ دهند. در مقابل، ۷/۳۳ درصد از درآمد و مصرف كل كشورمان متعلق به ۱۰ درصد ثروتمندترین شهروندان ایرانی می‌‌ باشد. بنابراین ده درصد ثروتمندترین افراد جامعه ایران ۲/۱۷ برابر ده درصد فقیرترین افراد جامعه، درآمد و مصرف دارند. این در حالی است كه در پاكستان با رتبه ۱۳۵ شاخص توسعه انسانی، ده درصد ثروتمندترین افراد ۶/۷ برابر ده درصد فقیرترین افراد، درآمد دارند. بدتر آنكه در برزیل كه رتبه ۶۳ شاخص توسعه انسانی UN را به خود اختصاص داده است، تنها ۷/۰ درصد از درآمد كل این كشور به ۱۰ درصد فقیرترین افراد آن تعلق دارد. در مقابل، سهم ده درصد ثروتمندترین برزیلی ها حدود ۹/۴۶ درصد از كل درآمد كشورشان می‌‌ باشد. بدین ترتیب، ده درصد ثروتمندترین برزیلی ها ۶۸ برابر ده درصد فقیرترین آنها، درآمد و مصرف دارند.
منبع : ماهنامه اقتصاد ایران