برگی از تاریخ (۲۴ اردیبهشت) (۳)

● درگذشت آی چینگ ، « فردوسی چین»
۱۲ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۹۹۵ میلادی ، و در سالروز بزرگداشت فردوسی، آی چینگ (شینگ) شاعر معاصر چین كه به « فردوسی چین» شهرت داشت در ۸۶ سالگی درگذشت.
«آی» تحصیل كرده فرانسه، بیش از ۵۰ سال همانند فردوسی شعر میهنی سرود و در این زمینه چند مجموعه شعر حماسی و نیز غزل دارد.
در میان ادیبان جهان، آی ، فردوسی چین خطاب می شده است. با وجود این، وی بارها در این باره گفته بود كه به گرد پای فردوسی هم كه آن همه به ایران و ایرانی خدمت كرد و به زبان پارسی حیات تازه بخشید نخواهد رسید.
«آی شینگ» كه در جریان انقلاب چین همرزم مائو بود تا عضویت دفتر سیاسی حزب كمونیست چین بالا رفت ولی اجازه نداد كه به او عنوان رئیس اتحادیه ادیبان چین دهند و تنها معاونت این اتحادیه را پذیرفت، اتحادیه ای كه به همین لحاظ «رئیس» نداشت.
«آی» با واژه «ریاست» میانه خوبی نداشت و می گفت كه در جامعه، نباید واژه های رئیس و مرئوس بكار رود.
فرانسوا میتران رئیس جمهوری وقت فرانسه به خاطر اشعار میهنی «آی» ، به او نشان شوالیه ادبیات داده بود. «آی» هنگام دریافت این نشان گفت كه از دیدگاه او، خدمت بی دریغ به میهن و هم میهنان لذت بخش ترین كار در طول حیات است.
آی در جریان انقلاب فرهنگی چین، تسویه شد و او را به سین کیانگ منتقل ساختند و کاری دیگر به او دادند، که برایش تبعیدی مودبانه بود.
وی پس از خاموش شدن آتش انقلاب فرهنگی به پکن بازگشت و بکار نوشتن ادامه داد و درعین حال شاهد پیشرفت های وطن خود شد.
● بهره برداری از راه آهن مشهد – سرخس – تجن در جاده ابریشم
۱۱ سال پیش درچنین روزی در سال ۱۳۷۵ ه.ش ، راه آهن مشهد-سرخس- تجن در جاده ابریشم با حضور رئیس جمهور وقت ایران ، حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی ، مورد بهره برداری قرار گرفت .
احداث این راه آهن از سال ۷۱ شمسی آغاز شد و با توجه به موقعیت خاص جمهوری اسلامی ایران در منطقه ؛ و ضرورت گسترش مناسبات اقتصادی – سیاسی و اجتماعی ایران و دیگر كشورهای آسیا با اروپا در مدتی كوتاه احداث آن به پایان رسید .
راه آهن جاده ابریشم به نوعی تكرار تاریخ است و پیامدهای اقتصادی آن در محدوده ملی و حتی منطقه ای نمی گنجد و ان را شبكه راه آهن فرا ملی دانسته اند .
راه آهن جاده ابریشم به همین علت در آینده اقتصادی كشورهای منطقه و حتی اروپا تاثیر به سزایی خواهد گذاشت . راه آهن جاده ابریشم ظرفیت جابجایی یك میلیون نفر مسافر و ۸ میلیون تن با را در سال دارد .
● درگذشت راسی پورام نارایان ، داستان نویس هندی
۶ سال پیش در چنین روزی در سال ۲۰۰۱ میلادی ، «راسی پورام نارایان» داستان نویس هندی پس از ۹۵ سال زندگی درگذشت.
وی مسائل جامعه هند در قرن بیستم را به سبك چخوف به صورت داستان كوتاه درآورد و منتشر ساخت و با این كار كمك بزرگی به حل این مسائل كرد و هندیان از این بابت قدردان او هستند.
چخوف داستانهایش را با انشایی روان و ساده می نوشت و از بکار بردن طنز معتدل خودداری نمی کرد. ترجمه داستانهای نارایان به زبانهای دیگر، ملل دیگر را با روش زندگی و طرز تفكر هندیان آشنا ساخته به گونه ای كه دیگر برایشان نا آشنا و غریبه نیستند.
به باور نارایان، مسائل باید در قالبی غیر مستقیم و به زبانی شیرین و سبكی جالب در گوش مردم فرو رود تا متوجه درست از نادرست شوند، گذشت زمان و مشکلات طبیعی از قبیل مرگ همسر را تحمل کنند و به اصلاح امورعمومی، دشواری های خود (فردی) و حل مسائل بپردازند و از همه مهمتر وارد یك مسئله نشوند و زندگی كوتاهشان را تباه نكنند.
نارایان که نخستین داستان خود تحت عنوان «سوامی و دوستان» را در سال ۱۹۳۵ منتشر ساخت بهترین روش برای دور ساختن مردم از مسائل و ایجاد یك جامعه منزه و بدون مشكل را انتشار داستان، گفتن شعر و ساختن فیلم سینمایی تشخیص داده بود، ولی نه داستان بلند، بلكه داستان كوتاه .
وی سبك داستان نگاری چخوف را بهترین روش برای این كار اعلام كرده بود و خود نیز آن را در پیش گرفته بود. نارایان تحصیلات عالی را در دانشگاه میسور هند به انجام رسانیده بود.
● در گذشت استاد شانه چی
۵ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۸۱ شمسی، حجه الاسلام والمسلمین استاد کاظم شانه چی یکی از علمای بنام عرصه حدیث و روایت و از پژوهشگران و اندیشمندان معاصر دیده از جهان فروبست.
وی در سال ۱۳۰۶ در مشهد متولد شد. او دروس مقدماتی و ادبی حوزه را از محضر علمایی همچون ادیب نیشابوری، ادیب هروی و مدرس یزدی فرا گرفت.
پس از طی مقدمات و سطوح در درس خارج فقه و اصول حضرات آیات و علمای برجسته ای چون حاج شیخ هاشم قزوینی، حاج سعید یونسی اردبیلی، آیت الله خویی، میرزا احمد کفایی و سید محمد هادی میلانی بسیار آموخت و مبانی علمی خود را استوار ساخت ، وهمچنین علوم عقلی را از استادان فن فرا گرفت و به تدریس پرداخت.
استاد شانه چی از زمان تأسیس دانشكده الهیات دانشگاه مشهد در سال ۱۳۳۷ به همكاری و تدریس در این دانشگاه دعوت شد و در طی دوران تدریس، به تحقیق و تتبع جامعی درباره منابع احادیث و كتب معتبر حدیث شیعی و سنی دست پیدا کرد . وی آثار ارزشمند خود را با شیوایی تمام در اختیار علاقمندان به علوم اسلامی گذاشت و موفق گردید كه از فرزانگانی همچون شیخ آقا بزرگ تهرانی و آیت الله مهدی الهی قمشه ای، اجازه اجتهاد دریافت دارد و خود بعد از آن به تربیت طلاب علوم دینی پرداخت. تألیفات استاد شانه چی در زمینه حدیث و فقه اسلامی فراوان بوده كه گزیده ای از آنها عبارتند از:
علم الحدیث
▪ ترجمه و شرح تبصره
▪ روش استنباط و سنن النبی در ۹ جلد
▪ آیات الاحكام - درایه الحدیث
▪ تاریخ فقه مذاهب اسلامی
▪ مزارات خراسان و تاریخچه ادوار منطق.
استاد مدیر شانه چی علاوه بر تدریس تاریخ اسلام، تاریخ ادیان، آیات الاحکام و ادوار فقه، مقالات فراوانی نگاشته و در زمینه کتابشناسی و نسخه شناسی، چندین فهرست را منتشر ساخته است و در راستای شناسایی کتب خطی و نسخه شناسی، سفرهای متعدد به کشور های روسیه، آذربایجان، ازبکستان، مصر، ترکیه، سوریه، لبنان، مراکش، واتیکان و اسپانیا نمود و از نسخه های نفیسه، عکس برداری و فیش برداری کرد.
كتابخانه تخصصی مرحوم شانه چی در دانشگاه فردوسی مشهد قرار دارد. این كتابخانه دارای بیش از ۷ هزار جلد كتاب، یكصد پایان نامه دانشگاهی اهدایی به مرحوم شانه چی، ۴۵ عنوان كتاب و چندین مقاله علمی، تخصصی و تحقیقی از تألیفات آن مرحوم است.
كتابهای اهدایی بیشتر در زمینه تفسیر قرآن كریم، حدیث، فقه، اصول و حقوق اسلامی، كتاب شناسی و علم رجال است. این كتابخانه تخصصی بنا به وصیت مرحوم استاد شانه چی به كتابخانه مركزی دانشگاه فردوسی اهدا شد. از استاد شانه چی آثار و تألیفات فراوانی در زمینه های علوم و معارف اسلامی و كتاب شناسی به یادگار مانده است.
ایشان از فرزانگانی بود که علوم عقلی و نقلی را در وجود خویش گرد آورد و علاوه بر آن به زیور و وقار و اخلاق خوش و سیمای صالحان آراسته بود و همین ها باعث شد تا در سال ۱۳۸۰ شمسی به عنوان یکی از نام آوران عرصه علم و فرهنگ و یکی از چهره های ماندگار برگزیده شود .
سرانجام استاد مدیر شانه چی در بیست و چهارم اردیبهشت ۱۳۸۱ شمسی در ۷۵ سالگی بدرود حیات گفت و در حرم مطهر امام رضا (ع) به خاک سپرده شد.

پی نوشت:
۱- با استفاده از كتاب روزها و رویدادهای / ج اول / ص ۳۳۶
۲- برگرفته از مقدمه کتاب سیاحت غرب
منابع :
۱- مهر
۲- صداوسیما
۳- روزنامک
۴- ویکی پدیا
۵- روز شمارانتشارات مركز پژوهش های اسلامی صداوسیما
۶- روزنامه جام جم
۷- ایرانگار
۸- irib
۹- خبرگزاری ایسنا
۱۰- سایت صدای مردم
۱۱- کتاب سیاحت غرب
۱۲- سایت دبیرستان فیروز بهرام تهران
۱۳- روزنامه شرق
۱۴- سالنامه موسیقی ایران :ج ۱و۲
۱۵- بیداد
۱۶- پوتین
۱۷- سایت تجلی اعظم
۱۸- سایت دکتر منصور رستگار

منبع : تبیان