نقش تغذیه در دوران بلوغ (ادامه دارد)

بدیهی است بنای بقای آدمی بر دو اصل تغذیه و تناسل استوار است. تغذیه‌ی انسان از طریق جانوران و گیاهان صورت می‌گیرد و چون تغذیه‌ی جانوران نیز به گیاهان منتهی می‌گردد، بنابراین اصل تغذیه همان گیاهان می‌باشند که از راه کشاورزی تأمین می‌شوند و با نابود شدن زراعت و تخریب نسل آنها، انسان نیز از بین می‌رود. بنابراین نظام حکیمانه‌ی طبیعت، تغذیه را مقدم بر آفرینش انسان قرار می‌‌دهد و به همین دلیل می‌بینیم که قبل از تولد نوزاد، غذای او در پستان‌های مادر آماده می‌گردد و این تجلی و ظهور رزاقیت خداوند می‌باشد.
دانشمند حکیم ایرانی ”ابن سینا“ درباره‌ی اعتدال در خوردن می‌گوید: ”هیچ‌ چیز بر صحت انسان بیشتر از آن صدمه نمی‌زند که غذا بر روی غذا تناول نماید.“
بنابراین عدم اعتدال در خوردن، خود از دلائل عدم تندرستی می‌باشد که این امر باعث اختلال و امراض زیادی در انسان می‌گردد و انسان مریض نمی‌تواند دارای روان سالم باشد. آثار متقابل تن و روان از علوم بدیهی است. همچنین از موارد عدم اعتدال در تغذیه، کم‌خوری و رژیم‌های نامناسب می‌باشد که خود از عوامل مهم در اختلال متابولیسم بدن بوده و گاهی عامل تولید امراض غیرقابل درمان می‌گردد. همان‌‌طور که می‌‌دانیم تغذیه‌ی مناسب نقش بسیار مهمی در دوران بلوغ دارد. زیرا با تغذیه‌ی مناسب و سالم، علاوه بر این که از چاقی فرزندان در سن بلوغ جلوگیری می‌کند. به‌خصوص که در این دوران، توجه آنها به حفظ ظاهر و تناسب اندام بیشتر جلب می‌شود و این عامل رفتارهای غذائی نوجوانان را به‌شدت تغییر می‌دهد، حذف بعضی از وعده‌های غذائی لازم بدن، مصرف تنقلات، غذا خوردن خارج از منزل و علاقه به مصرف غذاهای غیرخانگی از ویژگی‌های عادت‌های غذائی دوران نوجوانی است.
تنقلات و غذاهای آماده به‌طور معمول کم فیبر هستند و از نظر ویتامین‌های C,B,A اسید فولیک، کلسیم و آهن که برای رشد نوجوانان ضروری است، فقیرند و به‌طور تقریبی در تمام غذاهای آماده و تنقلات، میزان چربی، کلسترول و سدیم زیاد است و در بیشتر آنها ۵۰ درصد کالری از چربی تأمین می‌شود.
پیروی از الگو‌های غذاهای غیرطبیعی در دوران بلوغ به‌علت توجه خاص نوجوانان به ظاهر فیزیکی و داشتن اندام متناسب شایع است. مطالعه‌ای که در سال ۱۹۸۹ توسط ”Maloney“ و همکارانش در ایالات متحده‌ی آمریکا انجام یافته، نشان داده است که از ۳۱۸ دختر و پسر نوجوان، ۴۵ درصد مایل بودند که لاغر شوند و ۳۷ درصد آنها شروع به کاهش وزن کرده بودند، با افزایش سن نوجوانان، تمایل به کاهش وزن نیز افزایش می‌یابد. تحقیق‌ها نشان داده‌اند که ۹۰ درصد نوجوانان مورد مطالعه برای حفظ تناسب اندام و زیبائی ظاهر خود، تمایل به کاهش وزن داشته‌اند. مطالعه‌های اخیر نشان داده است که ترس از چاقی در نوجوانان و متعاقب آن محدود کردن دریافت‌ غذا، در نهایت کوتاهی قد، تأخیر در بلوغ، علاوه بر اختلال رشد، شامل کمبود تغذیه‌ای اختلال‌های قاعدگی، ضعف، خستگی، گیجی، افسردگی، تحریک‌پذیری، یبوست، نداشتن تمرکز حواس در درس خواندن و دیگر کارها، سردرد و اشکال در خوابیدن است. تنفس بدبو، ریزش مو، خشکی پوست و جوش‌های صورت و بدن از عوارض رژیم‌های غذائی‌ با محدودیت شدید کالری است. متأسفانه تأخیر رشد و تأخیر در بلوغ جنسی در اثر دریافت ناکافی غذا و کوتاهی قد غیرقابل جبران در اثر کمبود مواد مغذی گزارش شده است. ۳۹ درصد این موارد با اختلال‌های غذاخوردن همراه بوده است و اصلاح آن منجر به جبران رشد از دست رفته نشده است. بنابراین نوجوانان در سنین بلوغ به‌ویژه دختران باید بدانند که رژیم کاهش وزن در این دوره ممکن است منجر به کوتاه ماندن قد شود که این مسأله در نوجوانان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و دوست دارند از قدی به‌طور نسبی بلند با پوست خوب و اندام خوش فرم برخوردار باشند که علاوه بر آن به علت بروز ‌انواع کمبودهای تغذیه‌ای، سلامت آنان به‌خطر افتاده و با مشکل‌های متعددی که در قبل شرح داده شده، مواجه شوند.

مریم شقاقی
منبع:
آشپزی در خدمت شادابی تندرستی دکتر پریوش منوچهری
ماهنامه تغذیه و سلامتی

منبع : مجله شادکامی و موفقیت