پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا


هرمنوتیک, کتاب و سنت: فرآیند تفسیر وحی


هرمنوتیک, کتاب و سنت: فرآیند تفسیر وحی
نویسنده : مجتهدشبستری - محمد
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۷۸/۰۳/۱۷
نوبت ویرایش : ۲
رده دیویی : ۱۲۱.۶۸
قطع : رقعی
جلد : شومیز
تعداد صفحه : ۲۹۶
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
نوبت چاپ : ۳
تیراژ : ۳۳۰۰
شابک : ۹۶۴-۵۶۲۵-۵۰-۵

نویسنده, محور اصلی کتاب را بر این فرض نهاده که مفسران وحی اسلامی همواره براساس پیش فهم‌ها, علایق و انتظارات خود را از کتاب و سنت به تفسیر آن اهتمام ورزیده‌اند .مباحث کتاب شامل مجموعه تاملات و بررسی‌های نویسنده درباره چگونگی شکل‌گیری اندیشه اسلامی است که از ده سال پیش تاکنون آن‌ها را به صورت مقاله, مصاحبه و سخنرانی‌ها در نشریات علمی و فرهنگی کشور منتشر کرده است .موضوع کلیه مطالب یاد شده, نشان دادن ارتباط آرا و فتواهای مفسران و فقها با پیش فهم‌ها و علایق و انتظارات آن‌ها, همچنین بررسی چگونگی‌ها و ساز و کار((عمل)) تفسیر و اجتهاد فقهی است .مولف در پیش‌گفتار کتاب چنین می‌گوید :((با طرح این مباحث با روش تحلیلی, می‌خواهیم نشان دهیم که تفسیر و اجتهاد عالمان دین اسلام نیز مشمول یک اصل کلی از دانش هرمنوتیک یعنی ابتنائ تفسیر و فهم متون بر پیش فهم‌ها, علایق و انتظارات مفسر بوده است و استثنایی در کار نیست)) .این کتاب ذیل دو بخش کلی با این عناوین به چاپ رسیده است :((پیش فهم‌ها, علایق و انتظارات مفسران وحی)) و ((نقد, اصلاح و بازسازی اندیشه دینی)) .مولف معتقد است :مقاله نخست کتاب یعنی((فرآیند فهم متون)) به منزله کلید فهم کلیه مطالب کتاب است و بدون درک این مقاله, فهم کتاب ممکن نخواهد شد .در این مقاله چند موضوع اساسی و عمده از آن چه امروز تحت عنوان دانش فهم تفسیر متون مطرح است به اختصار و با استناد به نظریات برخی از دانشمندان هرمنوتیک توضیح داده شده است .عناوین برخی مقالات دیگر عبارت‌اند از :((وحی خداوند و دانش انسان)), ((پیش فهم‌های فقیهان و ثبات یا تغییر موضوعات احکام دین)), ((بازسازی تفکر دینی چیست)), ((تحول مفاهیم دینی در بستر زمان)), ((متون دینی و جهان‌بینی نقد تاریخی)) .