۳۰ خرداد ـ ۲۰ ژوئن ـ ... آن زمان که روزنامه های ایران چند صدایی بودند

در دهه آخر ژوئن ۱۹۵۱ (اواخر خرداد و اوایل تیرماه ۱۳۳۰) میان برخی نشریات تهران درگیری مقاله ای بود كه چند صدایی را منعكس می كند. روزنامه های متمایل به راست و میانه رو تهران گزارش كرده بودند كه نخست وزیر انگلستان اندرز دولت آمریكا را پذیرفته و از حمله نظامی به ایران و تصرف آبادان منصرف شده و این موضع را «گریدی» سفیر آمریكا در تهران در ملاقات با دكتر مصدق كه در خانه وی انجام شد به او اطلاع داده است تا وقت خود را صرف تجهیز نیرو و اعزام به خوزستان نكند. نشریات چپگرا به این طرز خبر نویسی و برداشت آن روزنامه ها حمله برده بودند و ضمن انتقاد از آنها و وارد آوردن اتهامات متعدد اعتراض كرده بودند كه چرا این روزنامه ها انصراف انگلستان از تعرض نظامی را به حساب فشار دولت دمكراتهای آمریكا گذارده بودند. نشریات چپ نوشته بودند اگر انگلستان به ایران حمله می كرد جنگ جهانی سوم آغاز می شد زیرا كه مسكو در انتظار چنین حمله ای بود كه طبق قرارداد ۱۹۲۱ نیرو به ایران وارد كند و پایگاههای ضعیف انگلستان در منطقه را متصرف شود و این، یعنی آغاز جنگ جهانی سوم كه به سود غرب نیست از خاورمیانه شروع شود. غرب نمی خواهد منافع سرشار خود در این منطقه را از دست بدهد. اگر چنین حادثه ای رخ می داد شوروی كه همانند غرب سلاح اتمی دارد ظرف سه روز همه خاور میانه را می گرفت. انگلستان در خاور میانه چهار پایگاه هوایی بی ارزش و چند ناو قراضه دارد و دیگر، هندوستانی برایش وجود ندارد كه به اتكاء نیروی انسانی آن اندیشه قشون كشی به خود راه دهد و رجز خوانی كند؛ پس ترس از شوروی انگلستان را منصرف كرد نه اندرز دوستانه آمریكا. به علاوه، مگر مردم ایران مرده اند كه بشود به كشورشان حمله ور شد. از آن گذشته ایران كشوری است وسیع و كوهستانی. در شهریور ۱۳۲۰ و قبل از آن، هر بار خیانت مقامات دولتی سبب اشغال نظامی ایران می شد نه ضعف ملت و ارتش.
این جنگ مقاله، بالاخره با سكوت روزنامه های راست (طرفدارسلطنت) و دست كشیدن موقت از نقل اخبار ارسالی از غرب پایان گرفت.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز