یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا

۱۹ بهمن ـ ۸ فوریه ـ در واقع حکمران هند همسر ایرانی امپراتور بود


۱۹ بهمن ـ ۸ فوریه ـ در واقع حکمران هند همسر ایرانی امپراتور بود
هشتم فوریه سال ۱۶۲۷ بانو «نورجهان» همسر ایرانی جهانگیر شاه امپراتور گوركانی هند كودتای ژنرال محبت خان فرمانده پادگان دهلی را برضد شوهرش سركوب و توطئه گران را به بند كشید. هنگام كودتا، جهانگیر شاه در بستر بیماری بود و ژنرال محبت خان در نظر داشت كه پس از پیروزی كودتا، « خرّم » پسر نابینای شاه را بر تخت بنشاند و خود، صاحب اختیار هند شود ؛ حال آن كه «اورنگ زیب» پس دیگر جهانگیر شایستگی بیشتری داشت و با فساد و خودسری دولتمردان مخالف بود.
جهانگیر شاه بسال ۱۶۰۵ پس از درگذشت پدرش اكبر شاه بر جای او نشسته بود و چهار پسر به نام های خرّم ، خسرو ، دارا شكوه ، و اورنگ زیب داشت. نورجهان كه نام او قبلا « نورالنساء » بود همسر دوم جهانگیر شاه بود. از علاقه جهانگیر شاه نسبت به همسر ایرانی اش با وجود دو شكست نظامی از ایران در دهه ۱۶۲۰ در منطقه قندهار كاسته نشده بود و پدر او را هم به وزارت منصوب و از كمك به گسترش فرهنگ، هنر و ادب ایرانی در هند فرو گزار نكرده بود .
جهانگیر شاه كه از اواخر سال ۱۶۲۶ میلادی بیمار و بستری شده بود ۲۸ اكتبر ۱۶۲۷ در گذشت. پیش از بیماری او هم، امور كشور عملا در دست نورجهان بود، زیرا جهانگیر شاه به علم و هنر و ادب بیش از سیاست علاقه داشت.
« توماس رو Thomas Roe» نماینده سیاسی وقت انگلستان در هند در خاطرات خود از اقامت در این شبه قاره نوشته است كه به سبب بی علاقگی جهانگیر شاه به امور سیاست ، در بیشتر سالهای سلطنت او ، زمام امور هند عملا در دست همسرش بانو « نورجهان » دختر اعتماد الدوله ایرانی بود كه زنی باهوش و جسور بود و اطلاعات منطقه ای و تاریخی فراوان داشت. به نوشته توماس رو ، جهانگیر شاه پژوهشهای علمی و بحث و همنشینی با دانشمندان و ادیبان را بر كار سیاست ترجیح می داد. یك نمایشگاه بزرگ مینیاتور و یك هزار و ۴۰۰ نقاشی ترسیم شده بر پرده داشت. زبان دربار او« فارسی» بود و شاعر فارسی گو بیش از شاعر هندی به آنجا رفت و آمد داشت. نورجهان از داخل حرمسرا حكومت می كرد ؛ بنابر این كمتر مقامی به او دسترسی داشت تا چاپلوسی کند. او حتی احكام اعدام را از جانب شوهرش امضاء می كرد. نور جهان از همان نخستین روز ازدواج با جهانگیر شاه ، کار اندرز دادن به او را آغاز كرده بود.
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز


همچنین مشاهده کنید