مطالعه کارایی کنه شکارگر Phytoseiulus persimilis A.H. در کنترل کنه های تارتن دو لکه ای خیار در گلخانه های اسکلت چوبی و فلزی در منطقه ورامین

کنه های تارتن (Tetranychus spp.) از آفات مهم محیط های گلخانه ای و کنه شکارگر Phytoseiulus persimilis A.H. مهمترین دشمن طبیعی آن می باشد. سازگاری کنه های تارتن در شرایط گلخانه ای باعث فعالیت و خسارت دایم آنها در طول سال می شود. ایجاد مقاومت سریع کنه های تارتن به سموم و محدودیت تنوع به کارگیری آنها همراه با مساله باقی مانده سم روی خیار گلخانه ای، مبارزه بیولوژیک را در اولویت قرار داده است. مطالعه بیولوژیکی کنه شکارگر P. persimilis در شرایط آزمایشگاهی و کارایی آن با جداسازی از سایر آفات و پرورش انبوه روی لوبیا زمینی و ایستاده و روی خیار درختی در گلخانه ها با اسکلت چوبی و فلزی به همراه تاثیر مشاهده ای سموم بر جمعیت کنه شکارگر در منطقه ورامین انجام پذیرفت. بررسی های آزمایشگاهی (۲۰±۵ درجه سانتیگراد و ۵۵±۱۰ درصد رطوبت) نشان داد تغذیه روزانه و کلی شکارگر از کنه طعمه به ترتیب به تعداد ۱۲±۵، ۹۶±۲۷ کنه و با تعداد تخم ریزی روزانه ۳.۷۵±۱ و کلی ۴۰±۵ تخم همراه بود. با کشت ارقام لوبیای قرمز و چیتی نسبت به تامین کنه طعمه و پرورش انبوه و تعیین کارایی شکارگر اقدام گردید. برای رهاسازی کنه شکارگر از نسبت ۱ به ۱۰ کنه طعمه در هر دو نوع گلخانه با اسکلت چوبی و فلزی استفاده شد. برای تعیین میانگین جمعیت و درصد آلودگی برگ های خیار گلخانه ای به کنه تارتن قبل و بعد از رهاسازی شکارگر از روش آماری حضور و عدم حضور کنه استفاده گردید. نتایج داده های جمع آوری شده نشان داد درصد آلودگی برگ های خیار درختی و میانگین جمعیت کنه تارتن قبل از رهاسازی در گلخانه های اسکلت چوبی و فلزی به ترتیب ۲۵ درصد و ۱۳۵.۱±۲۳ کنه، ۱۱ درصد و ۳۵.۷۶±۱۴ بود. کارایی کنه شکارگر با نمونه برداری در فواصل هفت روز و در طول بررسی (۵۰ الی ۵۵ روز) تعیین شد. تاثیر سه و چهار نوبت رهاسازی کنه شکارگر به ترتیب در گلخانه های اسکلت چوبی و فلزی کاهش درصد آلودگی و میانگین جمعیت فعال کنه تارتن را به ۸ درصد و ۱.۷۳±۱.۲۵ کنه و ۱۳ درصد و ۵.۷۷±۲.۵ کنه رساند. تاثیر مشاهده ای محلول و مه پاشی سموم مختلف (کنه/ حشره/ قارچ کش) تلفات زیادی بر جمعیت کنه شکارگر را سبب شد. از نتایج بدست آمده پیشنهاد می گردد با رهاسازی به موقع کنه شکارگر در مراحل اولیه آلودگی بوته های خیار درختی به کنه تارتن می توان خسارت آنرا کنترل و از مصرف زیاد کنه کش ها در محیط های گلخانه ای جلوگیری به عمل آورد.

مسعود اربابی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی