خطرات زندگی دیجیتال

با رونق گرفتن عصر اینتر نت در جوامع بشری- همه چیز را می توان به شکل الکترونیک در اختیار گرفت. این رسانه جدید که چندین رسانه را به صورت یکپارچه در خود گردآوری کرده است، به شکلی آرام و خزنده کاربران را دچار سرسام الکترونیکی کرده است. هزاران سایت، میلیون ها وبلاگ و میلیارد ها صفحه اینترنتی در اختیار کاربران قرار گرفته است وتنها با یک کلیک انواع اطلاعات راست و دروغ در اختیار متقاضیان قرار می گیرد. هرچقدر هم که قدرت پردازش و تجزیه و تحلیل انسان قوی باشد، امکان رهایی از این چتر عالم گیر وجود نخواهد داشت و هزاران سایت و وبلاگ او را به سوی خود فرا می خواند، بدین گونه انسان ها به موجوداتی بدل خواهند شد که از یک سو با گستره انبوهی از اطلاعات مواجه شده و از سویی دیگر امکان تفکر و تعمق را از دست خواهند داد و این خود یکی از ده ها بیماری الکترونیکی است.
در این مقاله قصد بررسی مختصر گونه چند مورد از بیماری های الکترونیکی رایج سال های جاری را داریم. بیماران الکترونیکی برخلاف سایر بیماران با استفاده از قرص، شربت و آمپول قابل درمان نیستند و تنها همت خود آنها برای از میان برداشتن این سد کارساز خواهد بود و تصمیمی که خواهند گرفت مبنی بر ترک کردن عادت های ناخواسته شان و اصلاح زندگی الکترونیکی شان به کمک آنها خواهد آمد.
● اعتیاد الکترونیک
براساس بررسی های به عمل آمده آمار نشان می دهد که الگو های رفتاری اعتیاد گونه در بین کاربران همیشگی اینترنت وجود داشته و بی وقفه بر تعداد این آمار افزوده می شود، یکی از جدی ترین آسیب های این بخش آسیب رسیدن به کودکان و نوجوانان است که با ایجاد جذابیت های فریبنده آنها را در کام خود فرو خواهد کشید.
در سال های اخیر کودکان و نوجوانان به سوی بازی های چندنفره (Group Game) و حتی بازی های مبتذل تمایل بیشتری یافته اند و ساعت های بی شماری را در شب و روز به این امر اختصاص می دهند و در بعضی از اوقات نیز به سوی ولگردی الکترونیکی و گشت و گذارهای بی هدف در اینترنت می پردازند. این قبیل از افراد در صورت در اختیار نداشتن رایانه و اینترنت مانند افراد خمار بوده که امکان تهیه مواد مخدر را ندارند و سرگشته و حیران به دنبال ابزار الکترونیکی دیگری مانند ماهواره، تلویزیون و ... خواهند رفت و از کتاب و مطالعه و هم نشینی با دوستان و فامیل و ورزش های دسته جمعی گریزانند.
● فساد الکترونیک
یکی دیگر از آفت های زندگی الکترونیکی دستیابی به تصاویر و فیلم های غیر اخلاقی خصوصاً در رده سنی کودکان و نوجوانان است که متأسفانه هزاران سایت در اینترنت به تبلیغ چنین رفتارهایی دست می زنند که این امر نظارت شدید اولیا را در منزل و نیز متولیان صنعت ICT هرکشوری را طلب می کند که خوشبختانه در کشور ما با اعمال قوانین شدید و فیلتر سایت های غیر اخلاقی این کنترل تا حدودی انجام شده است اما والدین نیز باید همواره از رفتار الکترونیکی فرزندان خود آگاه باشند و با کنترل های موردی جلوی انحراف را سد کنند که این امر در صورتی محقق خواهد شد که والدین خود سواد رایانه ای کافی را در برخورد با اینگونه از مسائل دارا باشند.
● انزوای الکترونیک
فرد گرایی از آسیب های زندگی الکترونیکی است که سبب خواهد شد حصاری پیرامون فرد ایجاد شود که گریز از آن به سادگی مقدور نباشد. زندگی الکترونیکی در نوع افراطی آن سبب خواهد شدکه تعامل طبیعی در روابط اجتماعی بشدت کاهش یافته و حس بی نیازی به افراد تقویت پیدا کند و این خود سبب شکل گیری انزوای الکترونیکی خواهد شد.
تنهایی نشأت گرفته از کار با وسایل و ابزار الکترونیکی افراد جامعه را به کام خودکشیده و اثرات زیان باری بر جای خواهد گذاشت، واین جذابیت در دنیای مجازی به اندازه ای است که کاربران پس از مدتی مصاحبت دیگران را تحمل نکرده و مانند فرد معتادی که به سوی همدم خود کشیده می شود به سراغ ابزار الکترونیکی خود خواهند رفت.
● دکوراژه الکترونیک
این خطر از مجموعه خطرات زندگی الکترونیکی جسم کاربران را هدف قرار می دهد که این آسیب ناشی از کار مداوم با ابزارهای الکترونیکی است که ارمغان زندگی الکترونیکی است. به عنوان نمونه ای از این بیماری ها می توان به دردهای عضلانی در ناحیه مچ دست، انگشتان، گردن، بینایی و سردرد اشاره کرد.
خطر انتشار امواج الکترو استاتیک، خطر انتشار امواج نوری و تشعشات بیماری زا، خطر ناشی از گرم شدن قطعات رایانه ها و انتشار گاز های سمی منتشره و ... از دیگر خطراتی است که سلامتی افراد درگیر با صنعت ICT را به چالش کشیده است، برای مبارزه با این قبیل از مشکلات علم جدیدی تحت نام ارگونومی شکل گرفته است تا با بررسی های دقیق علمی و کنکاش در زمینه این قبیل از بیماری ها از ابتلای کاربران بیشتر به این قبیل از بیماری ها جلوگیری به عمل آورده و به علاوه مشکلات کاربران جاری را نیز کاهش دهد.

وحید نقشینه

منبع : روزنامه ایران