اینترنت؛ جوجه اردک زشت جامعه‌ی ما

شکاف قابل تامل جامعه ایرانی با دنیای امروز در مشخصه های مدرنیته باعث شده است که حتی نمونه های وارداتی مظاهر مدرن هم جایگاه واقعی خود را در کشور ما پیدا نمی کند. برای نمونه میتوان به مفهوم دموکراسی اشاره کرد که با تمامی منشاء تحولاتی که برای غرب شده است وقتی به ایران می آید چنان هویت و ساختار خود را از دست می دهد که اگر کسی بخواهد دموکراسی را از روی نمونۀ ایرانی آن مورد بررسی قرار دهد، به موجود ناقص الخلقه ای برخورد می کند که چیزی کمتر از توتالیتاریسم و آریستو کراسی ندارد.
وارد شدن اینترنت به ایران نیز جدای از این قاعده نبود. تازگی و ناشناخته بودن آن موجب شد که برخوردهای ناشیانه ای در مقابل این پدیدۀ نوظهور ایجاد شود.
از یکسو حاکمیت بدلیل نگرانی از گسترش رسانه های غیررسمی مانع از نفوذ آن در بین مردم میشد و از دیگر سو لایه های دگراندیش جامعه آنرا خانۀ تازه ای یافتند که در آن خودی و غیر خودی وجود ندارد.
گروههای مختلفی از گرایشهای سیاسی، مذهبی، اجتماعی، جنسی و... شروع به ایجاد پایگاههای اینترنتی کردند و مخالفت و تحدیدهای مدام حاکمیت هم باعث شد که اینترنت بعنوان یک موضوع مورد مناقشه و بعضاً مزاحم در جامعۀ ایران شناخته شود.
شاید اگر الان بخواهیم یک پرسش ساده در مورد مفهوم اینترنت و دهکدۀ جهانی از مردم داشته باشیم شاید بیشتر آنها اینترنت را جایی برای چت کردن یا محتوای سکس بدانند. چنین نگاهی به اینترنت را هنگام وارد شدن به چت رومهای ایرانی به سادگی میتوان فهمید. گفتگوها حول محور سکس و هرزه نگاری است.
بهیچ عنوان قصد کتمان دلایل تاریخی و سیاسی این پدیدۀ شوم در ایران را ندارم ولی در هر صورت اینترنت به جوجه اردک زشت جامعه ما تبدیل شده است و شاید ما کاربران بیشترین سهم اتهامات را به خودمان اختصاص دهیم.
اینترنت، اولین تجربۀ آزاد ایرانیان برای دسترسی به منابع خبری و اطلاعاتی بود و این موضوع در زمان حال هم صدق می کند ولی اگر کمی به آمارهای مورد اعتماد پایگاههای معتبر جهانی توجه کنیم در می یابیم که یک بیماری جنسی خطرناک در لایه های زیرین جامعه شکل گرفته است که به نوعی همه گیر است و مبتلایان زیادی هم دارد.
عقده های فریاد کشیدن و ویران کردن بدلیل سرکوب شدگی در میان وبلاگها و وبسایتهای سیاسی که با نامهای مستعار منتشر می شوند، موید این نکته است که حاکمیت باید صداهای مخالف را بشنود و زمینه بسترسازی برای گفتگو و تعامل بین گروههای مختلف سیاسی را ایجاد کند و این مساله جز با بالا رفتن ظرفیتهای تئوریک حاکمیت امکانپذیر نخواهد بود.
سیاستهای منعی دولت هم مثل همیشه از سر نا آگاهی و عجله به این موضوع دامن زده است و هنوز حاکمیت نخواسته بپذیرد که: «هر کسی که اعتمادسازی کند خودش بیش از همه مورد اعتماد است».
بلوکه کردن سایتهای اینترنتی، بالا بردن هزینۀ استفاده از اینترنت، کاهش قابل ملاحظه سرعت اتصال به شبکه بدلیل پهنای باند پایین، پیگیری و محاکمۀ فعالان دگراندیش اینترنتی و پیاده کردن طرحهای عجیب و غریبی همچون ساماندهی و... باعث شده است که لغب ناهنجار بودن از روی دهکدۀ جهانی برداشته نشود.
خیلی علاقمند هستم که ما کاربران اولین قدمهای اعتمادسازی را برداریم به نحوی که هم عمق، زیبایی، نوآوری و صداقت کار خود را حفظ کنیم و هم به سالمسازی فضای سایبر بپردازیم. گسترش محتوای علمی و هنری در سایتها، وبلاگها، فرومها و چت رومها ساده ترین راه برای پیاده کردن این سیاست صادقانه است.
ما سالهاست که وارد دهکدۀ جهانی شده ایم ولی همچون غریبه ای که گهگاه شیطنتی میکند، رفتار میکنیم. اگر اینترنت جای اعتراض کردن و فریاد کشیدن است به یقین جای بیشتری برای یاد گرفتن و یاد دادن است. بیاییم به گسترش محتوای مفید فارسی در وب کمک کنیم.

نصور نقی پور

منبع : سایر منابع