ابوعلی حسن لکذه اصفهانی

جنسیت: مرد
نام پدر: عبدالله
تولد و وفات: ( ... - ۳۱۰/۲۱۰) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: نحوی ، لغوی ، ادیب
معروف به لکذه یا لغذه یا لذکه. از پیشوایان نحو و لغت بود. در اصفهان بدنیا آمد. در کودکی کتاب‌های ابوزید و اصمعی و ابوعبیده را حفظ کرد و سپس محفوظات خود را تتبع کرد و آنها را به‌ اعرابی که به اصفهان می‌آمدند عرضه کرد و یافته‌های خود را در کتابی که آن را "النوادر المفیدهٔ" نامید ، نوشت. در نوجوانی به بغداد رفت و در علم و ادب و لغا شاگرد باهلی کرمانی بود. وی با ابوحنیفهٔ دینوری هم‌طبقه بود و با وی معارضه و مناقصه داشت. او گرچه نزد ابواسحاق زجاج تلمذ نمود و گفته‌های استاد را املا می‌کرد ، ولی بعدها با او به مخالفت پرداخت و سخنان استادش را نقض کرد. به گفتهٔ حموی وی در فنون ادب ماهر و در پایان عمرش در عراق نظیری برای او نبود. سال وفات وی در (ح۳۱۰ق) و سال وفات دینوری (ح۲۹۰ق) ، صحیح‌تر به نظر می‌رسد. از دیگر آثارش: "التسمیه"؛ "خلق‌الانسان"؛ "خلفق الفرس"؛ "الرد علی ابن قتیبه فی غریب الحدیث"؛ "مختصر فی نحو"؛ "علل النحو"؛ "نقض علل التنحو"؛ "الهشاشهٔ و البشاشهٔ"؛ "الرد علی‌السعراء"؛ شرح "معانی" باهلی.

منبع : مطالب ارسالی