آئین نامه اجرائی قانون بیمه بیکاری

●آئین نامه اجرائی قانون مزبور را به شرح زیر تصویب شد:
▪ ماده ۱- قانون بیمه بیكاری مصوب ۲۶/۶/۱۳۶۹ در این آئینامه اختصارا قانون نامیده میشود.
▪ ماده ۲- كلیه مدیران و كارفرمایان كارگاهها ، موسسات تولیدی ( صنعتی و كشاورزی ) خدمات فنی و خدماتی دارای كاركنان مشمول قانون تامین اجتماعی كه تابع قوانین كار یا كار كشاورزی هستند موظف به اجرای مقررات این آئین نامه می باشند.
▪ ماده ۳- بیكار از نظر این آئین نامه بیمه شده ایست كه بدون میل و اراده بیكار شده و آماده به كار باشد . تشخیص بیكاری بدون میل و اراده و تاریخ وقوع بیكاری بعهده واحد كار ئو امور اجتماعی محل است .
▪ ماده ۴- هرگونه تغییر یا بازسازی خط تولید ، جابجائی كارگاهها و ماشین آلات به منظور كاهش وابستگی و بهینه كردن تولید كه در راستای سیاستهای اقتصادی و اجتماعی دولت صورت می گیرد تغییر ساختار اقتصادی تلقی م یگردد و تصمیم گیری در مورد كاركنان این قبیل كارگاهها كه موقتا بیكار شناخته شده و در چهار چوب بند الف ماده ۷ قانون از مقرری بیكاری استفاده خواهند نمود. به عهده شورای عالی كار می باشد.
تبصره ۱- مدیران و كارفرمایان كارگاههای موضوع این ماده موظفند طرح تغییر ساختار اقتصادی واحد خود را كه به تصویب وزارتخانه ذیربط ، (واحدهای تابعه در استانها ) رسیده است ، همراه با تقاضای كتبی ، تعهدات لازم و فهرست اسامی كاركنان مشمول طرح كه موقتا بیكار خواهند شد با ذكر مدت زمان استفاده از مقرری بیمه بیكاری به واحد كار و امور اجتماعی محل تسلیم نمایند و پس از تایید طرح توسط شورای عالی كار نسبت به اجرای آن اقدام كنند.
تبصره ۲- واحدهای كار و امور اجتماعی مكلفند حداكثر ظرف ۱۵ روز پس از دریافت طرح و تقاضای كتبی ، مدرك مربوط را همراه با گزارش بازرسی كار جهت اتخاذ تصمیم به شورای عالی كار ارسال نمایند.
شورای عالی كار ظرف یك ماه پس از دریافت مدارك مربوط تصمیم خود را اعلام خواهد نمود.
▪ ماده ۵- كلیه مدیران و كارفرمایان و مجریان پروژه ها مكلفند حق بیمه بیكاری مشمولین قانون را به ترتیب مذكور در قانون تامین اجتماعی ، از تاریخ ۶/۵/۱۳۶۹ به شعب مربوط سازمان تامین اجتماعی پرداخت نمایند.
تبصره ۱- مبنای پرداخت حق بیمه بیكاری،مزده بیمه شده می باشد .
تبصره ۲- سازمان تامین اجتماعی مكلف است با دریافت حق بیمه بیكاری طبق ضوابط قانون تامین اجتماعی به بیمه شدگانی كه با توجه به مقررات این آئین نامه بیكار شناخته شده و از طریق واحدهای كار و امور اجتماعی معرفی میشوند ، مقرری بیمه بیكاری پرداخت نماید.م
▪ ماده ۶- بیمه شدگانی كه بعلت بروز حوادث قهریه و غیر مترقبه ازقبیل سیل ،زلزله ،جنگ ،آتش سوزی و … بیكار میشوند ، در صورتی كه سابقه پرداخت حق بیمه آنان كمتر از ۶ ماه باشد ، مطابق با مشمولینی كه دارای ۶ ماه سابقه پرداخت حق بیمه می بشاند از مقرری بیمه بیكاری استفاده خواهند نمود.
▪ ماده ۷- بیمه شده بیكار موظف است ظرف ۳۰ روز از تاریخ بیكاری فرم تقاضای استفاده از مقرری بیمه بیكاری را تكمیل و به واحد كار و امور اجتماعی محل ارائه نماید.
تبصره ۱- چنانچه بیمه شده بیكار در فاصله زمانی ۳۰ روز بعد از بیكاری امكان مراجعه و یا اعلام بیكاری به واحد كار و امور اجتماعی و ارائه یا ارسال تقاضای استفاده از مقرری بیمه بیكاری را پیدا نكند تا ۳ ماه از تاریخ وقوع بیكاری فرصت دارد مدارك خود را مبنی بر عذر موجه ، همراه با تقاضای كتبی به واحد كار و امور اجتماعی محل بمنظور طرح در هیات حل اختلاف ارائه نماید . در صورتیكه هیات حل اختلاف استان مربوط عذر متقاضی را موجه تشخیص دهد مراتب را اعلام خواهد نمود.
تبصره ۲- بیمه شده بیكار از تاریخ ارائه تقاضای استفاده از مقرری بیمه بیكاری آمادگی خود را برای اشتغال بكار تخصصی و یا مشابه آن اعلام نموده است وموظف است در فاصله زمانهای معینی كه توسط واحد كار وامور اجتماعی تعیین می گردد در اداره كار وامور اجتماعی محل حضور یافته و دفاتر مربوط را امضا نماید.
▪ ماده ۸- واحدهای كار وامور اجتماعی موظفند حداكثر ظرف ۳۰ روز پس از اخذ مدارك تكمیل شده ( موضوع ماده ۷ این آئین نامه ) نسبت به غیر ارادی بودن بیكاری متقاضی اظهار نظرنموده و در صورت تایید ، وی را كتبا به سازمان تامین اجتماعی معرفی نمایند. واحدهای اجرائی سازمان تامین اجتماعی مكلفند ظرف ۱۰ روز پس از ثبت معرفی نامه فرد بیكار ، نسبت به احراز شرایط مندرج در بند الف ماده ۶ قانون اظهار نظر و متعاقب آن مقرری بیمه بیكاری وی رابرقرار نمایند.
▪ ماده ۹- بیكارانی كه در زمان دریافت مقرری بیمه بیكاری با معرفی واحدهای كار وامور اجتماعی به شغل یا مشاغلی گمارده شوند كه میزان حقوق ومزایای آنان كمتر از میزان مقرری بیمه بیكاری باشد ، مابه التفاوت حقوق ومزایای دریافتی تا میزان مقرری بیمه بیكاری متعلقه توسط سازمان تامین اجتماعی به آنان پرداخت خواهد شد. در این گونه موارد اشتغال بیمه شده بیكار و میزان حقوق و مزایای وی توسط واحد كار و امور اجتماعی محل به شعبه تامین اجتماعی پرداخت كننده مقرری بیمه بیكاری ،اعلام خواهدشد.
▪ ماده ۱۰- پرداخت مقرری بیمه بیكاری به مقرری بگیران دارای ۵۵ سال سن و بیشتر در صورت عدم امكان اشتغال بكار آنان ،بدون رعایت بند الف ماده ۷ قانون تا رسیدن به سن بازنشستگی موضوع ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی ادامه می یابد .
▪ ماده ۱۱- مقرری بیمه شدگانی كه در حین استفاده از مقرری بیمه بیكاری به خدمت وظیفه عمومی اعزام می گردند در صورتی كه متاهل نباشند قطع می گردد وپس از پایان خدمت وظیفه عمومی در صورت عدم اشتغال ، با معرفی واحد كار و امور اجتماعی مجددا نسبت به باقی مانده مدت استحقاقی ،مقرری آنان برقرار خواهد شد.
ماده ۱۲- در مورد كارگرانی كه در حین استفاده از مقرری بیمه بیكاری براساس حكم صادره شده از سوی مراجع ذیصلاح بازداشت یا زندانی میگردند در صورت صدور رای مراجع مذكور مبنی بر مجرمیت آنان ، مشروط بر آن كه متاهل نباشند پرداخت مقرری بیمه بیكاری متوقف می گردد و پس از گذراندن دور محكومیت بشرط عدم اشتغال ، با معرفی واحدكار و امور اجتماعی مجددا برقرار خواهد شد.
▪ ماده ۱۳- چنانچه دریافت كننده مقرری بیمه بیكاری حائز شرایط استفاده از مستمریهای بازنشستگی و یا ازكار افتادگی كلی گردد مقرری بیمه بیكاری وی قطع و مستمریهای مذكور طبق قانون تامین اجتماعی برقرار می گردد.
تبصره – ملاك انجام حمایتهای موضوع قانون تامین اجتماعی در ایام دریافت مقرری بیمه بیكاری حقوق و مزایای ممبنای كسر حق بیمه زمان اشتغال بیمه شده بیكار خواهد بود.
▪ ماده ۱۴- در صورتی كه در طول مدت دریافت مقرری بیمه بیكاری در تعداد افراد تحت تكفل بیمه شده تغییراتی حاصل شود ،میزان مقرری وی طبق مقررات بند ب ماده ۷ قانون محاسبه و پرداخت خواهد شد.
بیمه شده مكلف است تغییرات تعداد عائله خود را با ارائه مدارك مثبته به شعبه پرداخت كننده مقرری وواحد كار وامور اجتماعی محل اطلاع دهد.
تبصره – احراز كفالت خواهد و برادر بیمه شده بیكار بعهده وزارت كار و امور اجتماعی خواهد بود.
▪ ماده ۱۵- دریافت كننده مقرری بیمه بیكاری در صورت اشتغال مجدد مكلف است حداكثر ظرف ۱۵ روز از تاریخ اشتغال مراتب را به واحد كار و امور اجتماعی و شعبه پرداخت كننده مقرری كتبا اعلام نماید.
ماده ۱۶- واحدهای كار و امور اجتماعی مكلفند مشخصات مقرری بگیرانی را كه بدون عذر موجه از شركت در دوره های كارآموزی یا سواد آموزی و یا قبول تخصصی یا شغل مشابه پیشنهادی خودداری می نمایند با ذكر تاریخ امتناع ، به سازمان تامین اجتماعی اعلام نمایند.
سازمان تامین اجتماعی موظف است مقرری بیمه بیكاری این قبیل افراد را از تاریخ امتناع ، قطع نماید.
▪ ماده ۱۷- واحد كار وامور اجتماعی محل مكلف است در صورت اطلاع از اشتغال بكار بیمه شده كه مقرری بیمه بیكاری دریافت می نماید ،فورا بررسی نموده و پس از احراز اشتغال بكار مقرری بگیر مراتب را به شعبه پرداخت كننده مقرری جهت قطع مقرری ،اعلام نماید.
چنانچه سازمان تامین اجتماعی نیز به نحوی از انحا از اشتغال بكار مقرری بگیر مطلع گردد ، لازم است ضمن قطع مقرری بیمه شده مراتب را به واحد كار وامور اجتماعی محل اعلام نماید.
تبصره – در صورت اعتراض كارگر نسبت به قطع مقرری توسط سازمان تامین اجتماعی ، واحد كار وامور اجتماعی مكلف است مراتب را بررسی و اعلام نظر نماید. نظر واحد كار وامور اجتماعی قطعی و لازم الاجراست .
▪ ماده ۱۸- مقرری بیمه بیكاری بیمه شدگانی كه با دریافت مزد ایام بلاتكلیفی به كار اعاده می گردند قطع میشود و این قبیل افراد مكلفند مقرری دریافتی در دوران مزبور را طبق اعلام سازمان تامین اجتماعی مسترد نمایند. مدیران وكارفرمایان بیمه شدگان موضوع این ماده وواحدهای كار وامور اجتماعی مكلفند مراتب اعاده بكار مقرری بگیر را كتبا به شعبه پرداخت كننده مقرری اطلاع دهند.
تبصره – مدیران وكارفرمایان بیمه شدگان موضوع این ماده مكلفند حق بیمه های موضوع ماده ۲۸ قانون تامین اجتماعی و ماده ۵ قانون بیمه بیكاری ،مربوط به ایام بلا تكلیفی را طبق ضوابط مقرر به سازمان تامین اجتماعی پرداخت نمایند.
▪ ماده ۱۹- در مواردی كه بیمه شده بیكار تحت هر عنوان من غیر حق مبالغی را از صندوق بیمه بیكاری دریافت نموده باشد ، ملزم به بازپرداخت وجوه دریافتی مذكور خواهد بود.
سازمان تامین اجتماعی با استفاده از اختیارات اجرائی ناشی از قانون تامین اجتماعی نسبت به وصول وجوه موضوع این ماده اقدام می نماید.
▪ ماده ۲۰- در اجرای ماده ۹ قانون كلیه مدیران و كارفرمایان موظفند فرصتهای اشتغال واحد خود را با هماهنگی شوراهای اسلامی كار یا نمایندگان كارگران به مراكزخدمات اشتغال محل اعلام نمایند.
تبصره – مراكز خدمات اشتغال مكلفند ظرف ۳۰ روز نسبت به تامین و معرفی نیروی كار مورد نیاز كه از طرف مدیران و كارفرمایان به آنان اعلام میشود اقدام نمایند و در غیر این صورت مراتب عدم امكان تامین نیروی مذكور را كتبا به واحد درخواست كننده اطلاع دهند.
▪ ماده ۲۱- كلیه وزارتخانه ها وسازمانهای دولتی كه به نحوی از انحا پروانه كسب كار وموافقت اصولی و اجازه تاسیس واحدهای تولیدی و صنعتی و كشاورزی و خدمات فنی را صادر مینمایند موظفند بیمه شدگانی را كه مقرری بیمه بیكاری دریافت می نمایند براساس معرفی واحدهای كار وامور اجتماعی جهت اخذ مجوزهای كسب وكار وموافقت اصولی ، در اولویت قرار دهند.
تبصره – مقرری بیمه شدگان بیكاری كه با استفاده از مزایای قانون بیمه بیكاری و این آئین نامه موفق به اخذ پروانه كسب وكار و یا موافقت اصولی می شوند از تاریخ آغاز بهره برداری و كسب وكار طبق اعلام وزارت كار و امور اجتماعی قطع می گردد.
▪ ماده ۲۲- آن دسته از بیمه شدگانی كه تاریخ وقوع بیكاری آنان قبل از تاریخ ۶/۵/۱۳۶۹ باشد از هر حیث مشمول قانون ومقررات و دستور العملهای مربوط به قانون دوره آزمایشی بیمه بیكاری خواهند بود.
▪ ماده ۲۳- در اجرای ماده ۱۲ قانون ، اعتبار لازم جهت هزینه های اداری و پرسنلی وزارت كار وامور اجتماعی و سازمان تامین اجتماعی در اجرای قانون بیمه بیكاری و این آئین نامه براساس توافق وزرای بهداشت ، درمان وآموزش پزشكی و كار وامور اجتماعی از محل درآمدهای ناشی از قانون بیمه بیكاری تعیین می گردد و به مصرف میرسد.
▪ ماده ۲۴- مقررات این آئین نامه از تاریخ اتمام دوره قانون آزمایشی بیمه بیكاری (۶/۵/۱۳۶۹)لازم الاجراست .

حسن حبیبی

منبع : سایت حقوقی دادخواهی