۲ اسفند ـ ۲۱ فوریه ـ «سوسیالیسم آیزنر» بنیادگذار جمهوری سوسیالیستی «باواریا»ی آلمان که در این روز کشته شد

كورت آیزنر Kurt Eisner روزنامه نگار سوسیالیست و اندیشمند بنام آلمانی و موسس جمهوری سوسیالیستی باواریا ۲۱ فوربه سال ۱۹۱۹ در ۵۲ سالگی در مونیخ به دست یك ناسیونالیست به نام «آنتون آركو» كشته شد.
كورت از اعضای حزب سوسیال دمكرات آلمان بود كه پس از جدا شدن سوسیالیستهای افراطی از آن و تشكیل حزب سوسیالیست (كمونیست) به آنان پیوسته بود. وی نظراتی متفاوت از كمونیستهای روسیه داشت و معتقد بود كه نباید كارخانه ها و سایر منابع تولیدی موجود را ملی كرد، بلكه از این پس هر موسسه تازه كه به وجود خواهد آمد باید متعلق به جامعه (دولتی) باشد. تنها باید به اسثتمار كارگران در منابع تولید فعلی پایان داده شود، در مدیریت و منافع خالص مشاركت داشته باشند و سهم سود سرمایه باید به مراتب كمتر باشد تا ارزش انسان بالا رود.
وی توصیه می كرد كه باید با وضع مالیات سنگین بر درآمدهای بالا، مانع افزایش بیش از حد ثروت ثروتمندان شد، ارث بردن از منابع تولید محدود شود، مالكیت زمین و منابع طبیعی مطلقا ملی و از طریق اجاره واگذار شوند و سوسیالیسم، طبق برنامه و تدریجا طی یك قرن پیاده گردد. وی صریحا گفت كه روسها، با برنامه ای كه اعلام داشته اند و می خواهند یكشبه و جهش وار ره صد ساله بروند به هدف مطلوب نخواهند رسید و به محض برخورد با مانع، به دیكتاتوری و خشونت متوسل خواهند شد كه این كار به شهرت سوسیالیسم در سراسر جهان صدمه خواهد زد، زیرا كه خشونت نتیجه احساس شكست، ضعف ، تردید، و در پی كلافه شدن از گسترش نارضایی ها و ناآرامی هاست.
در پیاده كردن یك فرضیه اقتصادی نباید شتاب كرد؛ باید نخست آن را در گوشه ای از كشور تجربه و بعدا نتایج را سراسری ساخت. هر گونه شتاب در تغییر شكل اقتصاد یك جامعه و سوسیالیستی كردن سریع آن بدون طی كردن مراحل نه تنها به كل تولید آسیب خواهد رساند بلكه خلاقیت، پیشرفت و توسعه را از میان خواهد برد، یعنی درست مثل این است كه نوزاد چند روزه را به رودخانه ای طغیانگر و پرخروش بیندازیند و بگویند شنا كن و ... . به علاوه، در توزیع مشاغل به بازدهی و مهارت فرد باید توجه شود نه «گذشته» وی و اندیشه اقتصادی ــ سیاسی او . باید حداقل درآمد و دستمزد بالا رود تا فقیر وجود نداشته باشد كه تلفات و زیان تخریب ناشی از فقر بیش از بمب و گلوله توپ است.
پیش از رسیدن به سوسیالیسم خالص، نباید دستمزدها را یكسان كرد كه در این صورت، «انگیزه» از میان خواهد رفت و كسی رنج تحصیل، پژوهش، ابداع و اختراع را بر خود هموار نخواهد كرد. نباید مانع كار اضافی فرد و فعالیتهای جانبی او شد كه این كارها به سود همه جامعه است. برخلاف تصور، گامهای تحول در زمینه های اجتماعی باید سریعتر از اقتصادی باشد تا عموم مردم آن را با گوشت و پوست خود لمس كنند و این تحولات در نظام قضایی، آموزش و پرورش، بهداشت و تنظیم روابط مردم یك جامعه باید سریعتر صورت گیرد و در زمانی كوتاه انجام شود.
دادگاه باید توده ای و محلی باشد تا آراء آن ایجاد نارضایی نكند و بیم فساد در آن نرود. تا امور آموزش و درمان رایگان و عمومی نباشد، طبقه اجتماعی در یك جامعه كه وضعیتی مغایر شئون انسانها و انسانیت است از میان نخواهد رفت. پارلمان و شورا و سایر دستگاههای قانون ساز را می توان سریعا و ظرف چند ساعت سوسیالیستی كرد و از دست سیاستمداران بازیگر كه دهها سال است از مردم و خواست آنان فاصله گرفته اند و چهار چشمی دنبال منافع خود هستند خارج ساخت و به دست كارشناسان و خبرگان جامعه سپرد. كورت آیزنر بود كه مطابقت كردن شرایط انتخاب شونده با نظام جامعه، وضعیت و روند آن را مطرح ساخت كه دنباله نظر فارابی است.
آیزنر در این زمینه معتقد بود كه این وظیفه اساسی بزرگان و دلسوزان جامعه و حزب و جمعیت است كه بروند و بگردند و افراد واجد شرایط را بیابند و به عنوان نامزد به مردم معرفی كنند تا از میان آنان كه با اندك تفاوت، شرایط برابر از نظر مهارت و وسعت دید برای وضع قانون دارند، هركدامشان را كه مایلند انتخاب كنند و این برگزیدگان با وضعیت مشابهی مدیران اجرایی را از میان كسانی كه معرفی می شوند منصوب كنند.
كورت آیزنر نویسنده روزنامه فرانكفورتر زایتونگ با این افكار توجه مردم «باواریا» را جلب كرد و در این ایالت به وزارت رسید و در آخرین روز حیات امپراتوری آلمان، و ساعاتی پیش از فرار ویلهلم دوم قیصر آلمان به هلند، در باواریا جمهوری سوسیالیستی اعلام داشت و در نخستین اعلامیه خود تاكید كرد كه این نظام بر پایه افكار خود اوست و مطابق سوسیالیسم روسیه (ماركسیسم) نیست كه حد نهایی سوسیالیسم (سوسیالیسم تمام عیار) است.
نظام سوسیالیستی «آیزنر» كه هنوز هواداران فراوان دارد و چیزی شبیه سوسیالیسم فعلی چین است تنها چهار ماه اقتدار داشت و با قتل وی به پایان رسید، اما فرضیه او همچنان باقی مانده و مورد توجه است.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز