جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

به خاطر میلیاردها مشت دلار


به خاطر میلیاردها مشت دلار
<جنگ ویدیویی!> ایران و آمریکا بر سر ماجرای اخیر تنگه هرمز، حادثه قابل تاملی است. اما قصد این مقاله ورود در تحلیل این ماجرا و پیدا کردن اصل ماوقع نیست. این مقاله در نظر دارد چرایی آغاز این جریان را از سوی آمریکایی‌ها و هم زمانی آن را با سفر اخیر جرج بوش، رئیس‌جمهور آمریکا به خاورمیانه مورد بررسی قرار دهد.‌
بالا رفتن قیمت نفت و افزایش درآمد کشورهای نفت‌خیز، همیشه انگیزه مناسبی برای فروشندگان سلاح به این کشورها بوده است. کشورهای فروشنده نفت هم با اطلاع از اهمیت تورم‌زایی و شوک آوری دلار‌های نفتی، پیوسته بر آن بوده‌اند که این درآمد را وارد زندگی روزمره شهروندان خود نکنند.‌
کشوری مثل لیبی آن را در ایتالیا سرمایه‌گذاری می‌کند. کشور دیگری مثل امارات، سعی در وارد کردن آن به عرصه رونق تجارت کشور خود دارد. اما برخی دیگر از این کشورها مثل عربستان سعودی و کویت، اصولا به نگاهداری این درآمد اضافه در بانک‌های آمریکایی عادت کرده‌اند.‌
آمریکاییان هم این دو کشور و کشورهای مشابه آنان را در صدر کشورهای خریدار سلاح‌های پیشرفته قرار داده‌اند. در ادامه فهرست کشورهای خریدار سلاح آمریکایی در خاورمیانه به اردن، مصر، امارات عربی متحده، قطر و بحرین هم می‌رسیم.‌
آمارهای فروش سلاح‌های آمریکایی در دهه‌های اخیر نشان می‌دهد که کشورهای کویت، قطر و عربستان و بقیه این گونه کشورها، تا چه حد از این آمار سهم داشته‌اند. در سال‌های پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، ایران نیز جزء همین کشورها به حساب می‌آمد که گفته می‌شود حتی فیلتر روغن خودروهای نظامی ‌هم از آمریکا خریداری می‌شده است.‌
نکته در خور توجه در فروش سلاح آمریکایی به کشور‌های در حال توسعه، همیشه این بوده و هست که آمریکا نسل‌های قدیمی‌تر سلاح‌های خود را که در حال جایگزینی با سلاح‌های نسل جدیدتر هست، به این کشورها می‌فروشد و برای نگاهداری و حتی استفاده از آنان هم مسشاران فراوانی را حتی تا رده گروهبانی به کشور خریدار اعزام می‌کند. تازه ابزارهای اصلی استفاده از این سلاح‌ها را هم در اختیار مستشاران خود حفظ می‌کند.‌
آمریکا برای فروش سلاح‌های نظامی‌خود به این گونه کشورها، همیشه به دشمنان فرضی نیاز داشته است. زمانی این دشمن اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی بود و کشورهای منطقه ما برای مقابله با شوروی بود که اقدام به خرید سلاح می‌کردند.‌
بعد از فروپاشی اتحاد شوروی، دشمن فرضی جدیدی مورد نیاز بود و آمریکا سعی در معرفی ایران به عنوان یک دشمن فرضی برای اعراب حوزه خلیج فارس کرد. از یک منظر باید همه داستان‌های مربوط به قراردادن ایران در فهرست محورهای شرارت و بزرگ نمایی‌های بحران زای مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران را به حساب همین گذاشت که آمریکاییان چگونه کوشیده‌اند ایران را به عنوان دشمن فرضی جدیدی معرفی کنند.‌‌
برخی از کشور‌های عرب منطقه هم که در ارتباط با القاعده و عملیات تروریستی آن در سراسر جهان دخالت مستقیم داشته‌اند، برای گریز از این اتهامات، راهی به جز شل‌تر کردن سر کیسه دلار‌های نفتی برای خرید سلاح‌های آمریکایی نداشته‌اند.‌
ماجرای فرضی تنگه هرمز که آمریکا نخستین ‌انتشار دهنده خبرهای آن بود، شاید گامی ‌در جهت ترساندن همین اعراب و مجبور کردن آنها به خرید سلاح جدید آمریکایی باشد. پیش از سفر بوش به منطقه، تقریبا همه ناظران آمریکایی و اروپایی، فروش سلاح آمریکایی را در صدر برنامه‌های بازدید بوش عنوان کردند.
رسانه‌های آمریکایی فروش این سلاح ها از سوی پنتاگون را تلاشی برای مهار کردن <تهدیدات!> و نفوذ فزاینده ایران در منطقه دانسته‌اند.‌
یکی از اقلامی‌که آمریکاییان برای فروش به اعراب حوزه خلیج فارس پیشنهاد کرده‌اند، موشک‌های ‌ارتقا یافته ضد موشک پاتریوت است که کویت و قطر خواهان آنند.‌
آمریکا که نیروهای خود را مستقیما در خاک قطر، بحرین و کویت مستقر کرده است، فروشنده سامانه‌های راداری هشدار دهنده هم هست و مدعی است که این سامانه‌ها می‌توانند حملات موشکی <دشمن> را شناسایی و اعلام کنند.‌
به یاد داریم که در ماجرای فروش سامانه‌های رادار پرنده، موسوم به آواکس از سوی آمریکا به عربستان در پایان دهه ،۱۹۷۰ این سامانه نهایتا با پول عربستان در خدمت اهداف آمریکا قرار گرفت.‌
از سلاح‌های دیگر می‌توان از هواپیمای راداری هشدار دهنده موسوم به <نورتون گرومان> نام برد که امارات عربی متحده خواهان آن است. دولت آمریکا ماه گذشته موافقت خود را برای فروش این رادار پرنده به امارات و بقیه کشورهای عربی اعلام کرد.‌
دست یابی به میزان فروش‌های نظامی‌آمریکا به کشورهای عرب منطقه کار دشواری نیست؛ همین بس که به نوشته <هرالد تریبون>، آمریکا برای بیست سال آینده معادل ۲۰ میلیارد دلار سلاح برای عربستان سعودی کنار گذاشته است. این مقدار سلاح برای تخفیف آلام جریحه‌دار شده اعراب از شنیدن خبر تحویل معادل ۳۰ میلیارد دلار سلاح پیشرفته‌تر آمریکایی به اسرائیل در نظر گرفته شده است.‌
منابع آمریکایی اعلام کرده‌اند که بسته حاوی سلاح آمریکایی تحویل فوری به کشورهای مصر، اردن، اسرائیل، عربستان و امارات متحده عربی معادل ۴۳‌ میلیارد دلار ارزش خواهد داشت.‌
آمریکاییان با سر و صدا به راه‌انداختن در مورد حادثه کوچکی در تنگه هرمز که ظاهرا از رویداد‌های روزمره این منطقه حساس از جهان است و تبدیل کردن آن به یک تهدید! کوشیده‌اند افکار عمومی‌ خود را برای مجاز دانستن فروش این گونه سلاح‌ها به اعراب منطقه و افکار عمومی‌کشورهای عرب منطقه را برای هزینه کردن میلیارد‌ها دلار به منظور خرید آن، آماده کنند.‌
علی اکبر عبدالرشیدی‌
منبع : روزنامه اطلاعات