دور افتادگی دانشگاه از صنعت

همانطور که می دانید، صنعت نفت کشور ما در استخدام های جدید خود از فارغ التحصیلان دانشگاه های معتبر استفاده می کند. فارغ التحصیلان از دانشگاه صنعت نفت، در صورت داشتن شرایط مستقیم و بدون شرکت در امتحانات گزینش ورودی، جذب شرکت های وابسته به وزارت نفت می شوند. بقیه فارغ التحصیلان نیز با شرکت در آزمون های شرکت نفت، وارد سیستم نفت می شوند.
اما آیا تا بحال از دانش وارد شدگان به صنعت در رابطه با واحدی که جذب آن شده اند پرسیده اید؟ چند درصد از صنعتی که به آن وارد شده اند، آگاهی دارند؟ چند درصد از آنها کور کورانه و فقط بر حسب حادثه و قبولی در آزمون وارد سیستم شده اند؟
بهتر است از اینجا شروع کنیم و آن هدف از دانشگاه و رفتن به دانشگاه؟ اکثر ما هدف را آینده ای درخشان می بینیم. اما خواستن برای رسیدن به آن بدون داشتن هدفی مشخص بیهوده می باشد. بیشتر فارغ التحصیلان بعد از فارغ التحصیلی کاریابی می شوند که خود نشانه نداشتن هدف است. بعد از کاریابی نوبت به کارآموزی است که خود حداقل ۲ سال طول می کشد! اگر فرض کنیم که فرد مورد نظر ما با مدرک لیسانس خواهان فارغ التحصیلی است، حداقل ۶ سال از زمان کارکرد خود را صرف آموزش محض می کند که فقط ۲ سال آن بطور مستقیم در آینده شغلی او تاثیر دارد.
کسانی که در دانشگاه های خارج از کشور تحصیل کرده اند، حتما می دانند که در آنجا، معمولا از سال دوم به بعد دانشجویان جذب شرکت های بزرگ مربوط به رشته تحصیلی شان می شوند. این جذب در مورد کارهای مهندسی و صنعتی شدید تر است. پوستر ها، کتابچه ها و هدیه های تبلیغاتی شرکت های بزرگ در دانشگاه های بین المللی در میان دانشجویان پخش می شود، و دانشجو از همان روز های اول ورود به دانشگاه راه خود را انتخاب می کند. با شرکت در دوره های آموزشی و ارسال تقاضای خود به شرکت های مورد نظر خود، برنامه خود را بر اساس کاری که باید در آن شرکت انجام دهد، تنظیم می کند. دیگر زمان برای او مفهوم جدیدی پیدا کرده است. دروسی که در دانشگاه می گذارند فقط جنبه اطلاعات عمومی و یا علمی محض ندارد.
در ایران با در نظر گرفتن بهترین حالت در صورتیکه فردی بخواهد با مدرک لیسانس وارد بازار کار شود، و سربازی هم نداشته باشد، در سن ۲۲ – ۲۳ سالگی جذب این بازار می شود. یعنی فرد تا این زمان صرفا نان خور خانواده است (البته استثنایاتی هم وجود دارد). حال ۲ سال فوق لیسانس هم به این زمان اضافه شود این زمان به ۲۴ – ۲۵ سالگی فرد می رسد. در این زمان فرد صرفا مصرف کننده است که از نظر اقتصادی غیر قابل توجیح است. ۲ سال سربازی هم به این زمان اضافه شود، خود زمانی قابل ملاحظه است. او بعد از گذراندن دوره کارآموزی خود که معمولا ۲ سال است، تازه آماده رساندن خدمات مفید به صنعت است. این ۲ سال آموزش هم هزینه بر است. زیرا آموزش های تخصصی نیاز به اساتید زبر دست دارد که هزینه استفاده از این اساتید نسبتا بالاست.
هزینه بالایی برای ورود فرد به صنعت صرف می شود. البته همیشه نتیجه مطلوب نخواهیم رسید و فرد تربیت شده حتی دارای حداقل های لازمه برای حظور در آن واحد نیست. این ممکن است ناشی از عدم علاقه، استعداد یا توانایی فرد باشد.
با کمی بررسی می توان این هزینه ها بطور چشمگیر کاهش داد. اگر در روز اول ورود فرد به دانشگاه، او با بخش ها و واحد های صنعتی آشنا و به گونه ای جذب آنها می شد، در حین تحصیل کار آموزش تخصصی او نیز صورت می گرفت، آنگاه فرد با کار خود کاملا جور می شد. زمان در دانشگاه برای او مهم می بود و واحد های خود را بر اساس کار خود اتخاذ می نمود. فشاری به نام کاریابی برای او وجود نداشت. کارایی او بالا می رفت و لازم نبود زمانی اضافه جهت آموزش او صرف شود. او در سن پایین تری با شور جوانی، قادر به رساندن خدمات به صنعت می بود.
در حال حاضر سیستمی شبیه این در دانشگاه صنعت نفت اما ناقص پیاده سازی شده است. ارتباط با صنعت دانشگاه فقط به عنوان سمتی بدون برنامه تعریف شده است. سنگین ترین کار او برنامه ریزی در کارآموزی دانشجویان است که ۸۰ درصد دانشجویان از وضعیت شان ناراضی هستند. در اکثر موارد اختلافاتی میان مسئولین دانشگاهی و صنعتی وجود دارد که این خود باعث ضربه شدید به دانشجوست. دانشجویان در پروژه های صنعتی شریک نیستند و فقط عده ای بدون اطلاع از اصل پروژه و فقط در قسمتی از آن شریکند که در قالب کار کلاسی و یا پروژه پایانی او به او داده می شود و بعد از فارغ التحصیل شدنش ارتباطش کاملا قطع می شود. کارت دانشجویی دانشجویان دانشگاه صنعت نفت از طرف خود وزارت خانه صادر می شود که به او اجازه ورود به تمامی شرکت های وابسته به وزارت نفت را می دهد، اما آیا مهمان ناخوانده عزیز است؟ البته تعدادی از دانشجویان بر حسب داشتن آشنا و یا زرنگی خود از این کارت کمال استفاده را کرده و ارتباطات لازمه را صورت می دهند و در حین تحصیل خود را برای حضور در واحد صنعتی مورد نظر آماده می کنند. قابل توجه است که تعداد این افراد اندک می باشد.

منبع : پایگاه خبری تحلیلی نفت و انرژی ایران و جهان