فاطمه (س) اولین زن مبارز و شهید آل عبا

معلم بزرگ انقلاب اسلامی ما با بیان سخنی زیبا درباره جایگاه و منزلت زن و قدرت روحی شگرف او در تأثیرگذاری بر جریانات جامعه می فرماید: «زن اگر با دوبال دین و تقوی و فضیلت، حركت كند می تواند تأثیرگذار باشد»، اما در جامعه امروزی كه دول غربی با دیدگاه مادی فاقد گستره چشم اندازهای معنوی، یارای آن را ندارند كه وارستگی از لذات و شهوات و سرگرمی های حقیر را از شخصیت زن جدا سازند، برای دست یابی بانوان به تشخص حقیقی و انسانی و پیدا كردن یك جایگاه علمی، فرهنگی، اجتماعی، هنری و سیاسی، زنان، نیازمند مرشدی توانا و الگویی تاریخی برای تمامی نسل ها در اعصار پیش رو هستند.
كسی كه نمونه انسانی كامل و طرف ملكوتی وجود انسان باشد و او كسی نیست، جز فاطمه(س) كه اوج فضیلت انسانی است. نگاه به زندگی و شخصیت این بانو باید فراتر از نگاه به دخت پیامبر، همسر ولایت و مادر امامت باشد. فاطمه(س) در جایگاه والای الهی خود صاحب ولایت كبری است و معرفت به سیره عملی و نظری او شناخت عفت و عزت را برای انسان ها به ویژه بانوان به همراه دارد. از این رو شناخت فصول زندگی فاطمه(س) برای تمام افراد جامعه امری مهم و تأثیر آن بر روی زندگی غیرقابل انكار و تأسی به آن نجات بخش است، چرا كه او فاطمه، بتول، زهرا، صدیقه، مباركه، طاهره، محدثه، زكیه، راضیه، مرضیه خدا و ترنم باران وحی و زلال حیات بشری است.
گل وجود حضرت زهرا(س) در بیستم جمادی الاخر سال دوم بعثت در باغستان وحی الهی به ثمر نشست و از همان زمان روز شمار عمر كوتاه و پربركتش فصول مبارزه و قیام را در شرایط مختلف رقم زد و فاطمه(س) را مدافعی خستگی ناپذیر برای حیات اسلام قرارداد، دفاعی كه لقب اولین شهیده آل عبا را برایش به همراه داشت. شاید فاطمه(س) تنها بانویی باشد كه در یك عرصه و چندین جبهه مبارزه كرد و در تمام آنها پیروز و سرافراز بیرون آمد.
فاطمه(س) اولین بانوی دارای مسئولیت سیاسی- اسلامی در دفاع از اسلام و تبلیغ آن است؛ او اولین مدافع و مربی بانوان مسلمان در احقاق حقشان و اولین مربی آنها در همسرداری و تربیت فرزندان است. بانوی بزرگ اسلام اولین مدافع ولایت و محكم كننده مكتب مهدویت، در تاریخ شناخته شده است. فصول زندگی مادر جامعه مسلمان به ویژه شیعیان علی(ع) را می توان به:
۱) دفاع از اسلام و رسالت پدر
۲) دفاع از ولایت و احقاق حق سیاسی- اجتماعی و اقتصادی خانواده
۳) دفاع از ادامه حیات اسلام با پایه گذاری نهضت عاشورا به وسیله تربیت فرزندانی چون حسین (ع) و زینب كبری
۴) مستحكم كردن پایه های مهدویت با احادیث معتبر از پیامبر و مشخص كردن مزار شریفش به وسیله این گنج الهی تقسیم كرد.
● فصل اول: دفاع از اسلام و رسالت پدر
دخت یگانه رسول خدا در تمام مراحل تبلیغ اسلام و دفاع از رسالت پدر، چنان همراه پدر بود كه به ام ابیها ملقب شد و بارها حضرت محمد(ص) برای مشخص كردن جایگاه ایشان در نزد خود از الفاظی مانند (فداها ابوها) استفاده كردند.
حضرت فاطمه(س) در نخستین روزهای تبلیغ شریعت اسلام، مسئولیت بخشی از ترویج اسلام و دفاع از رسول خدا را برعهده داشتند. ایشان در خانه با فراهم كردن شرایط آسایش و پرستاری از جراحات پدر كه توسط كفار برایشان عارض می شد، به نوعی تقویت كننده روحیه رسول خدا برای ادامه ترویج دین اسلام بودند و با برگزاری كلاس های مخصوص بانوان و پاسخ دادن به سؤالات آنها پا به پای رسول خدا در ترویج اسلام گام های مؤثری برمی داشتند.
در زمان حادث شدن جنگ ها با حضور در پشت جبهه و پرستاری از مجروحان و یا رساندن غذا به پیامبر و پسر عموی خود در دفاع از اسلام همراه دیگر مسلمانان شركت داشتند. البته این اقدامات حضرت فاطمه(س) گویای شخصیت بارز ایشان در جامعه آن روز به عنوان یك بانوی اجتماعی و سیاسی است.
● فصل دوم: همسر علی(ع) و دفاع از ولایت، احقاق حق سیاسی- اجتماعی و اقتصادی خانواده
اسلام محمدی دارای سه وجه است كه مهمترین این وجوه عید غدیر و متناسب با آن نصب حضرت علی(ع) در جایگاه ولایت می باشد و در این میان بعد از رحلت رسول خدا، دفاع جانانه حضرت زهرا(س) از حقوق سیاسی و اجتماعی و اقتصاد همسر و خانواده خود مهم ترین فصل مبارزات آن حضرت را رقم می زند.
در این مبارزه كه اساس فاطمیه بنیان نهاده شد، علی(ع) به عنوان همسر و صاحب حق ولایت منزوی است و با سكوت و صبر، جریان سرنوشت امت را به سردمداری فاطمه(س) نظاره گر است. در این جبهه اولین قیام از واپسین لحظات حیات پیامبر شروع می شود. بعد از دفن پیامبر، حضرت فاطمه در اقدامی شبانه به درب منزل انصار و مهاجر می رود تا علی(ع) را دریابند، ولی وقتی با رد خواسته اش مواجه می شود با حضور بر سر مزار پدر یاد غدیر را زنده می كند. مقاومت فاطمه در برابر غصب فدك و محكوم كردن ادله غاصبان با منطقی قوی و استوار، مرحله دیگر این قیام بود كه لكه ننگی ابدی بر دامن برخی نشانده.
كسانی كه می خواستند با خالی كردن دست اسلام در برهه ای از زمان كه كمك به فقرا می توانست خود امتیازی برای ادامه ترویج و تبلیغ و گرایش افراد به دین نوع دوست اسلام باشد. ادامه مبارزه كوثر نبی با واقعه جراحات ناشی از ضربه در به پهلویش توسط معلوم الحال ها صورت گرفت او در بستر بیماری در جواب احوال پرسی زنانی كه برای عیادت می آمدند، سخنرانی می كرد و با آشكار كردن حقایق؛ از طریق آنان، شوهرانشان را آگاه و علیه دشمنان اسلام تحریك می كردند.
تا جایی كه بازتاب افشاگری حضرت در بستر بیماری برای زنان مهاجر و انصار می رفت كه اندك اندك به انقلاب پرخروشی مبدل گردد و قیام سوم ایجاد سؤال در تاریخ است، چرا حضرت، به علی(ع) وصیت كرد «مرا در شب غسل بده و دفن كن»؟ چرا با جمع اندك هفت نفر تشییع شد؟ آری این سؤالات پاسخ می طلبد و پاسخ آن پیروزی قیام فاطمه(س) است و تا زمانی كه فرزندش مهدی(عج) ظهور كند فاطمه(س) در قیام است.
● فصل سوم: دفاع از ادامه حیات اسلام با پایه گذاری نهضت عاشورا به وسیله تربیت فرزندانی چون حسین(ه) و زینب كبری(س)
یكی دیگر از جلوه های حضور حضرت فاطمه(س) در اجتماع تربیت فرزندانی است كه هر كدام به تنهایی الگویی بی بدیل برای سایر مسلمانان هستند. دخت پیامبر با تربیت منحصر به فردخود با عملی كردن سیره های نظری و عملی اسلام در خانه، بنیان خانواده ای مستحكم و مهربان را بنا نهاد كه اعضایش، ایثارگری، اولین درس زندگیشان بود و هیچ وقت زیر بار زندگی ذلت بار نرفتند. آنچه در عاشورا اتفاق افتاد جلوه ای از تربیت فاطمی و فداكاری امیرالمؤمنین و فاطمه(س) در صیانت از اسلام بود.
مبارزه امام حسین(ع) با خلیفه وقت، دفاع از اسلام، امامت و هویت دینی- اجتماعی جامعه بود. در آن زمان حسین(ع) با بصیرت و بینش الهی خود و سرمایه ای كه از مادر گرفته بود، دریافت كه زمان احیاء سنت پیامبر است و باید عدالت و جریان امامت علی و اولادش در جامعه از سرگرفته شود تا سكوت علی كه حفظ فروع اسلام را تضمین كرد و قیام فاطمه(س) كه برای حفظ اساس دین بود به باربنشیند و جامعه مسلمین از اسلام واقعی دور نشوند.
در واقعه عاشورا حسین(ع) با شمشیر به دادخواهی اسلام و برافراشتن پرچم اسلام محمدی پرداخت و زینب كه دیگر خود معلم عشق ورزی به خانواده و زبان گویای پدر شده بود با جلوه و ظاهری فاطمی به افشاگری و مذمت بدخواهان اسلام پرداخت و نوعی مبارزه كلامی و روانی را آغاز كرد.
● فصل چهارم: مستحكم كردن پایه های مهدویت با حفظ احادیث معتبر از پیام و مشخص كردن مزار شریفش به وسیله گنج الهی.
همان طور كه گفتیم حضرت زهرا(س) در خانه ای رشد كرد كه پیام رسان وحی الهی بدون اذن دخول وارد نمی شد و پس از ازدواج بانوی خانه ای شد كه زمینش با صاحب خانه به اذان خدا صحبت می كرد و جریانات مختلف روز را برای مولای جهانیان تعریف می كرد. او در واقع ترنم باران وحی را از كودكی شنیده و با صدای جبرائیل آشنا و سینه ای سینا برای دریافت و حفظ اسرار الهی داشت.
آن چه بعدها خلیفه مسلمین برای نابودی آیات و روایات منتسب به پیامبر در نظر گرفت را پیش بینی كرده بود و با تهیه و تنظیم كتابی كه محتوایش كلام خدا و سخنان پیامبر الهی بود، نقشه شوم آنها را تا زمانی كه زمان حركت و چرخش دارد، نابود كرد. این كتاب نیز كه به صورت ارث به ائمه ما رسیده است و اكنون دردست صاحب زمان و ولی نعمت ماست، نوعی دیگر از مبارزه آن حضرت با منحرف كنندگان روند اسلام و جانشینی پیامبر است.
خب ببینید؛ تمامی احادیث قدسی كه می تواند راه گشا برای حل مشكلات جامعه امروزی باشد و می تواند راهكاری برای سعادت دنیوی و اخروی ما به حساب آید. در دست كسی است كه از نظرها غایب است. آرزوی شناخت و زیارت مزار شریفش توسط كسی برآورده می شود كه در هر ضربه ساعت به دنبالش هستیم، این یعنی فرهنگ انتظار، یعنی امید به آینده ای بهتر و برتر كه فاطمه(س) بنیان گذار آن است. اهتمام به فرهنگ درست انتظار یكی از خواسته های ائمه ما و دستور كار بسیاری از بزرگان دین ماست. مسئله مهدویت آینده اسلام و تشیع و امامت و ولایت فقیه را از هرگونه مشكل نجات می دهد و جامعه بشری را برای تشكیل حكومت واحد جهانی و لذت از زندگی اسلامی اجتماعی در كنار هم بهره مند می سازد.
اما هر یك از این چهارفصل خود به تنهایی می تواند صفحات زرین كتاب زندگی حضرت زهرا(س) را در برگ برگ زمان تعریف و تشریح كند. آن چه ما گفتیم تلنگری بود برای بانوان، آقایان و فرزندان مسلمان جامعه اسلامی تا با مطالعه بیشتر به ابعاد زندگی بانویی كه می تواند در جهاد، همسرداری، تربیت نسل های پاكیزه، حفظ حجاب و عفت زن در كنار فعالیت اجتماعی اسوه ای برتر باشد، پی برده و در تمام زندگی به آن تأسی كنند.

میترا خسرو بیك

منبع : روزنامه کیهان