جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

تصرف تبریز به دست سلطان سلیم عثمانی (در این روز ۷ سپتامبر)


تصرف تبریز به دست سلطان سلیم عثمانی (در این روز ۷ سپتامبر)
هفتم سپتامبر سال ۱۵۱۴ نیروهای عثمانی وارد تبریز شدند. این نیروها به فرماندهی مستقیم سلیم اول سلطان عثمانی ۲۳ اوت (۱۵ روز پیش از آن) در دشت چالدران نیروهای شاه اسماعیل صفوی را شكست داده بودند. سلطان سلیم و نیروهایش بر اثر حملات غیر منظم ( چریكی ) نیروهای شاه اسماعیل و مقاومت مردم تبریز نتوانستند مدت طولانی در این شهر بمانند و به عثمانی بازگشتند.
جنگ چالداران بزرگترین و شاید آخرین جنگ بزرگ توپ و تفنگ در برابر شمشیر و كمان بود و مورخان معاصر بمباران اتمی هیروشیما و ناگازاكی را در نیمه اول اوت سال ۱۹۴۵ با آن مقایسه می كنند كه جنگ اتمی در برابر اسلحه متعارف ( توپ و تفنگ) بود و هر دو جنگ در ماه اوت صورت گرفته بود.
هدف عمده سلطان سلیم اول از حمله به ایران جلوگیری از گسترش شیعه اثنی عشری كه مذهب رسمی ایرانیان اعلام شده بود به متصرفات عثمانی و پیوستن شیعیان قلمرو عثمانی به دولت تازه تاسیس صفوی ایران بود. هدف دیگر وی ضمیمه كردن مناطق كردنشین شمالغربی ایران و محل سكونت تركمان ها (بقایای سلجوقیان و...) به قلمرو خود و نیز مانع از گسترش و رشد " ایرانیسم" بود كه با روی كار آمدن شاه اسماعیل صفوی دوباره سربلند كرده بود.
سلطان سلیم به دو هدف اول خود از این عملیات نظامی رسید، ولی مسئله ای به نام كردستان تركیه به وجود آورد كه دولت تركیه اینك دچار آن است. صفویان كه تا زمان جنگ چالدران بكار بردن اسلحه آتشین را خلاف آیین جوانمردی می پنداشتند از این پس به فكر مسلح كردن خود به توپ و تفنگ افتادند كه شاه عباس به آن تحقق بخشید.
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز