از انرژی هسته‌ای تا چای و خرما

مصوبه شورای عالی سلامت ـ به ریاست رئیس جمهور ـ مبنی بر ممنوعیت توزیع و مصرف قند و شكر و نوشابه های گازدار در ادارات و نهادهای دولتی از تمیماتی است که برغم ساده انگاری درباره آن ، کارشناسان علوم تغذیه بر درستی ان صحه گذاشته اند .
اخیرا نیز معاون رئیس جمهور، طی بخشنامه ای وزارتخانه ها و ارگانهای دولتی را ملزم كرد تا به جای خرید چای خارجی، از چای مرغوب داخلی استفاده كنند.
متاسفانه برخی افراد و گروه ها در قضاوتی شتابزده، این تصمیمها را نسنجیده و فاقد مبنای كارشناسی خواندند؛ ولی با اندكی تامل روشن می شود كه تصمیم دولت، كاملاً سنجیده و مبتنی بر پایه های علمی است كه در زیر، به برخی ابعاد آن اشاره می كنیم:
۱) كاهش چشمگیرهزینه های درمانی
الف. آن گونه كه پزشكان اعلام كرده اند، شكر ماده ای شبه سمّی محسوب می شود كه در درازمدت عوارض شدیدی را برای سلامتی به دنبال خواهد داشت.
برخی از این عوارض عبارتند از: ایجاد حفره در دهان، خونریزی لثه، تخریب استحكام استخوانی، از دست دادن دندان ها، افزایش چشمگیر ابتلا به بیماری دیابت، بروز بیماریهای قلبی، تصلّب شرایین، افزایش فشارخون، از بین رفتن تعادل هورمونی بدن و آسیب رسیدن به غدد داخلی از جمله غدد فوق كلیوی و لوزالمعده كه میزان قند خون را به شدت تحتت اثیر قرار می دهد، خستگی مزمن، افزایش اضطراب و...
ب) نوشابه های گازدار نیز سرشار از قند هستند و آنگونه كه كارشناسان اعلام كردهاند، نوشیدن یك لیوان نوشابه گازدار، مقدار چشمگیری كالری اضافه بر نیاز وارد بدن می كند و همین مساله، زمینه ابتلای افراد به دیابت، بیماریهای قلبی، پوكی استخوان و فشار خون بالا را فراهم می كند.
بروز نفخ معده، بیماریهای گوارشی و سوء هاضمه، از بین رفتن كلسیم دندان و آسیب رسیدن به مینای آن از دیگر عوارض مصرف نوشابه های گازدار است.
همچنین در هر لیوان نوشابه، مقدار قابل توجهی كافئین وجود دارد كه تعادل طبیعی بدن را از بین می برد و سبب بی خوابی، بی قراری و افزایش تپش قلب در افراد می شود.
نكته جالب توجه این است كه حتی دولت آمریكا نیز- كه یكی از عمده ترین مراكز تولید نوشابه های گازدار در جهان محسوب می شود - مصرف نوشابه های گازدار را در برخی ایالت های خود ممنوع كرده و دولت هند هم اخیرا در برخی مناطق، به مبارزه با گسترش این نوشیدنی ها برخاسته كه زیانهای فراوانی را به شركت های معروف مانند كوكاكولا و پپسی كولا وارد كرده است.
با در نظر گرفتن عوارض مذكور و توجه به این كه بر اساس آمار، مصرف سرانه شكر و قند در ایران، دو برابر و مصرف نوشابه های گازدار چهار برابر استاندارد جهانی است، چنان چه در سطح ادارات، مدارس، دانشگاهها و... توزیع این گونه كالاها ممنوع گردد و دیگر افراد جامعه نیز از زیانهای حاصل از مصرف این مواد آگاه شوند، مصرف این اقلام و در نتیجه عوارض و هزینه های درمانی مربوط به شدت كاهش خواهد یافت.
۲) تقویت تولید داخلی
هنگامی كه دولت، مدیران را موظف می كند تا نیازهای پرسنل خود را از تولیدكنندگان داخلی تامین كنند، با توجه به جمعیت میلیونی كارمندان دولت،تولید داخلی رونق و شتاب چشمگیری خواهد گرفت؛ زیرا هنگامی كه بازار مصرف خرما، چای و لبنیات گسترش یابد، كشاورز و دامپرور داخلی قادر خواهد بود محصولات بیشتری را عرضه كند.
این كار افزون بر سوددهی برای تولیدكنندگان داخلی، باعث دلگرمی آنها و در نتیجه افزایش بهره وری و كیفیت محصولات تولیدی خواهد شد.
رونق اقتصادی دراین عرصه ها موجب می شود تا چرخه های دیگر تولید نیز از رونقی در خور بهره مند گردند. طبیعی است چنانچه كشاورز و دامپرور ایرانی نتواند محصولات خود را با كیفیت مطلوب، تولید كند و همواره دغدغه فروش آن را داشته باشد، هر آن امكان دارد از فعالیت در این عرصه منصرف شود و به فعالیتهای دیگری از جمله ساخت وساز در زمینهای كشاورزی و ... روی آورد.
۳) صرفه جویی اقتصادی و جلوگیری از خروج ارز
هر ساله مقادیر فراوانی ارز بابت خرید شكر، چای و... از كشور خارج می شود.به عبارتی دیگر، در حالی كه تولیدكنندگان داخلی پس از هزینه ها و زحمات فراوان، در جست و جوی بازار فروش محصولات خود هستند، با وارد كردن حجم چشمگیری از چای و شكر خارجی، ناخواسته كشاورزی و صنعت كشورهای دیگر را به بهای از رونق انداختن صنعت و كشاورزی داخلی، رونق می دهیم! طبیعی است در صورت جایگزینی خرما و چای ایرانی از خروج ارز جلوگیری میشود و می توان از آن در بخش های مؤثر تولیدی استفاده كرد.
از سوی دیگر، دولت هرساله مقادیر چشمگیری یارانه برای تولید و واردات قند و شكر- كه برای سلامتی مصرف كنندگان مضر است-اختصاص می دهد.در صورتی كه بخشی از این یارانه سنگین، بابت تولید خرمای مرغوب و نیز ترویج فرهنگ مصرف این ماده مغذی هزینه شود، به سهم خود می تواند نقش مؤثری در رویكرد جامعه به مصرف این ماده ایفا كند و چرخه تولید آن را رونق بخشد.
خوشبختانه مردم كشورمان نشان داده اند كه چنانچه عوارض مصرف موادی مانند قند، شكر، نوشابه های گازدار و ... برایشان تبیین شود، به سوی مواد مناسب جایگزین روی می آورند؛چنان كه در مورد نوشابه های گازدار چنین شده و در اثر تبلیغات مناسب وزارت بهداشت، مصرف این ماده بیش از بیست درصد كاهش یافته است.
در مجموع باید گفت که این تصمیمات به ظاهر ساده ، در صورتی که عملیاتی شود ، می تواند منشأ تأثیرات بسیار جدی در سلامت دراز مدت جامعه داشته باشد و از این رو می توان فارغ از رویکردهای سیاسی و جناحی تصریح کرد که جایگزینی خرما به جای قند و شکر و الزام به مصرف چای داخلی ، اقدامی ارزشمند است که باید مورد تشویق قرار گیرد .
دولت نهم ، در طیف تصمیمات گسترده ای که از پرونده هسته ای تا قند و چای داخلی می گیرد ، هر چند در مواردی مستوجب انتقاد نیز هست ولی انصاف حکم می کند که رویکردهای نکوی آن را نیز متذکر شویم و همان اندازه که به ضعف ها می تازیم ، قوت ها را نیز دستکم بیان کنیم .

مرتضی رضاییان فیروزآبادی

منبع : سایت تحلیلی خبری عصر ایران