یکشنبه, ۱۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 5 May, 2024
مجله ویستا

احمدی نژاد! بر جای خود بایست تا اتفاقی نیفتد


احمدی نژاد! بر جای خود بایست تا اتفاقی نیفتد
گاهی یک فرد چنان رشد می کند و محبوب و مقبول عام و خاص می شود که بودنش جرم محسوب می شود و جریمه آن را باید هم به دوست بپردازد و هم به دشمن.
شاید تفکر درباره این جمله تنها توصیه ای باشد که می توان به برخی افراد از جمله فردی به نام "سروش صاحب فصول" پیشنهاد کرد. وی طی یادداشتی که در شماره امروز روزنامه "جمهوری اسلامی" با تیتر "تاملاتی درباره اقتصاد صدقه ای" منتشر شده به توضیح واژه "اقتصاد صدقه ای" پرداخته است و این واژه را ترکیبی پارادوکسیکال خوانده است.
وی با اشاره به کاربرد این واژه توسط برخی افراد از جمله هاشمی رفسنجانی طی دو هفته اخیر مدعی شده است: "از مجموع رفتارها و تصمیمات دولت طی سه سال گذشته می توان به این برداشت رسید که ... دولت خود را مالک دارائی های عمومی مردم تلقی می کند که با تامین نیازهای اولیه آنان در حقشان لطف روا می دارد."
نویسنده اقتصاد را علم تخصیص منابع محدود میان انتظارات و نیازهای متعدد و نامحدود تعریف می کند. در این صورت حتما قبول دارد می توان مردم یک کشور را بر اساس درآمد، توانایی خرید، وضع اقتصادی یا هر شاخصه دیگر در ده طبقه دسته بندی کرد که به هر طبقه یک دهک می گویند. این صاحب قلم همچنین حتما می داند که منظور از دهک های پایین اقتصادی، جماعتی است که به هر دلیل وضع اقتصادی نامناسبی نسبت به سایر دهک ها دارند.
صاحب فصول در این یادداشت می آورد: یکی از وظایف حکومت ها برقراری یک نظام اقتصادی است که این نظام بنا بر ویژگی های خود، منابع موجود را بین نیازهای مردم کشور به نحوه بهینه تخصیص دهد تا منجر به ارتقا سطح کیفی زندگی مردم شود.
لذا وظیفه دولت از سویی دیگر این است که تلاش خود را برای ارتقای سطح زندگی دهک های پایین بیش از پیش مضاعف کند.
دولت نهم و در راس آن رییس جمهوری بارها و بارها در سخنرانی های خود و همچنین سفرهای استانی متعدد تاکید کرده است که هدف از اجرای طرح تحول اقتصادی، رسیدن به همین هدف است. کما اینکه در راستای پیاده کردن این طرح با انتقادها و ایرادهای جدی برخی روبرو بوده است (که مصداق های آن را می توان به راحتی از لابلای برخی خبرها یافت).
نویسنده این مقاله یادآور می شود که در نظام های سیاسی وابسته به درآمدهای ناشی از منابع طبیعی، ناخودآگاه دولت به دلیل استقلال از سایر درآمدها مانند مالیات و ... به سمت اتخاذ تصمیم هایی بدون نظر عمومی جامعه پیش می رود.
در حالی که اصل چهل و چهارم قانون اساسی به عنوان یکی از اقداماتی بود که دولت نهم به آن دست زد که بسیاری از سیاستمداران همانند مصباحی مقدم، نماینده مجلس و بسیاری دیگر اتخاذ این تصمیم را "شجاعانه" خوانده اند و حتی مقام معظم رهبری در بیانات مختلف خود بر اجرای آن تاکید کرده اند.
اگر این نویسنده، اصل چهل و چهارم را خوانده باشد و رئوس اصلی طرح تحول اقتصادی را بداند، تایید می کند که خصوصی سازی از جمله مواردی بود که مورد توجه احمدی نژاد بوده است. به علاوه موضوع "ساماندهی نظام مالیات" نیز در راستای همین امر پیشنهاد شده است.
البته ممکن است برخی به دلیل در میان بودن منافع شخصی یا گروهی نخواهند این طرح ها به سرانجام برسد. رحیم پور ازغدی در تعریفی از اقتصاد اسلامی می گوید: در اقتصاد اسلامی، سرمایه داری که از راه نامشروع کسب مال کرده نباید از فضای امن برخوردار باشد، مبارزه با فساد اقتصادی امنیت سرمایه گذاری را ارتقاء می دهد و اقتصاد اسلامی یعنی ایمن سازی محیط برای سرمایه های سالم و ناامن کردن فضا برای سرمایه های نامشروع. بدون توزیع عادلانه ثروت، حکومت عادلانه اسلامی محقق نمی شود.
حتما این نویسنده که خود نیز مالیات می دهد با ساماندهی نظام مالیات مخالف نیست. شاید باید کمی صبر کرد تا پس از بیان جزئیات این بند، بفهمیم درآمد ناشی از مالیات به جیب دولت خواهد رفت یا صرف اجرای وظایفی چون ارتقای سطح زندگی مردم می شود (که مورد تاکید نویسنده نیز هست).
نویسنده صدقه را لطفی می داند از سوی صاحب مال به صدقه گیرنده و در ادامه می گوید: کارشناسان هشدار می دهند آزاد شدن حدود ۹۰ هزار میلیارد تومان منابع حاصل از آزاد شدن قیمت ها و قرار گرفتن این میزان منبع مالی متمرکز در اختیار دولت (هر دولتی که در هر دوره ای بر سر کار است ) خطر هدر رفتن این منابع و یا تغییر رابطه دولت با جامعه ای که قرار است از یارانه های نقدی بهره مند شود را به دنبال دارد. چرا که ممکن است این یارانه ها حکم صدقه ای را بیابد که دولت ها به ملت مرحمت می کنند نه پولی که دولت ها موظفند بپردازند.
خوب است این نویسنده به عنوان یک سوژه، به تحقیق در این باره بپردازد که رییس جمهوری تا به حال چند بار خود را "نوکر" ملت خوانده است؟ آیا تا به حال جز این گفته است که بدهکار مردم است؟
مسلم است که این نویسنده به سبب نگاشتن در رسانه ای چون "روزنامه جمهوری اسلامی" باید از قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مطلع باشد؛ اینکه در ایران چندین جایگاه نظارتی از جمله سازمان بازرسی کل کشور و مجلس شورای اسلامی وجود دارند. لذا مطمئن باشد اگر به فرض، دولت چنین اندیشه ای را در ذهن داشته باشد، با نظارت موجود امکان آن را نخواهد داشت.
از سویی دیگر، نویسنده یک مقاله باید بیش از هر فرد دیگر به لایه های پنهان در پشت وقایع و ادعاها توجه کند. وی به سخنان هاشمی رفسنجانی اشاره می کند که "اقتصاد صدقه ای" را مطرح کرده است. نویسنده باید بداند و احتمالا نیز با توجه به رسانه ای به قدمت جمهوری اسلامی که در آن قلم زده است، می داند که هاشمی بود که در سال ۷۱ اقدام به کارهایی مشابه کرد و بارها نیز مدعی شده است آغازگر طرح تحول اقتصادی بود. وی قطعا می تواند به اخبار مندرج در رسانه های این دوره مراجعه کند.
به هر حال انتظار می رود که به مسائل مهمی که کل کشور را متاثر می کند، بی طرفانه تر و غیر مغرضانه نگاه کنیم.
منبع : خبرگزاری جمهوری اسلامی ـ ایرنا