یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا

ایده آسانسورهای فضایی چگونه شکل گرفت


ایده آسانسورهای فضایی چگونه شکل گرفت
● آسانسور های فضایی
در سال ۱۹۴۱ بزرگترین فیزكدانان جهان در لس آلاموس به طور مخفی گرد هم آمده و طی پروژه ای به نام "مانهاتان" بمب اتمی را ساختند. آن ها اتم را درون بمب شكافتند و عصر اتم را آغاز كردند. از آن زمان به بعد لس آلاموس مركز مغزهای جهان شد و صنایع نظامی و فضایی آمریكا بر اساس پروژه های پیدا و پنهان آن قوت گرفت. اکنون ایده ای نه تنها بزرگ بلكه ژرف در آنجا رشد كرده و چیزی برای مخفی كردن نیست. نه كسی سرمایه گذاری درست و حسابی می كند و نه كسی به آن می اندیشد. ۶۰ سال حداقل زمانی است كه برای نهایی شدن پروژه آسانسور فضایی درنظر گرفته شده است. "برایان لوبشر" متخصص فیزیك نجومی می گوید در حال حاضر فكر ساخت یك تسمه نواری از زمین تا فضا در میان مردم چیز بی ارزشی محسوب می شود كه فقط می توان آن را در كتاب های تخیلی یافت. به گفته وی انسان به فكر صعود است و صعود كلمه ای است امیدو اركننده كه مانند نور در تاریكی می درخشد.
"ران مورگان" فیزیكدان برجسته می گوید ما این آسانسور را روی زمین درست كرده ایم و حالا می خواهیم آن را از زمین تا فضا بكشیم و حتماً این كار را می كنیم و بعد می افزاید ۱۲ تا ۱۵ سال دیگر اولین آسانسور را خواهیم ساخت.
"مروین كلوم" كه روی فرصت های تجاری می اندیشد معتقد است با جذب سرمایه گذاران می توان مسافرت های فضایی ۷ را تبلیغ كرد و از قبل آن را به سود دهی رساند. در ضمن، این موضوع كه بلیط مسافرت های فضایی اینك حدود ۲۰ میلیون دلار است نیز بشدت كاهش می یابد.
● ستو ن های آسانسور كجا بنا می شود؟
دانشمندان لس آلاموس بهترین جا را داخل اقیانوس نزدیك خط استوا می دانند. تسمه نواری كه برای آن درنظر گرفته شده ضخیم تر از یك متر نیست و البته طول آن ها صدها هزار كیلو متر معادل یك چهارم مسیر زمین تا ماه خواهد بود اما در همگام سازی با چرخش زمین این ماهواره ها هستند كه به فواصل معین چسبیده و محكم بودن این تسمه ها روی مدار معین را برای حركت تضمین می كنند.
توپ روی یك رشته نخ دستگاه نخ تابی در حال سرخوردن با جاذبه زمین بازی می كند و بالا و پایین می رود.
پروفسور "لوبشر" با زدن این تمثیل بسیار محكم و پرحرارت دوباره تاكید می كند كه این پروژه محقق خواهد شد. فضا پیمای مخصوص نیز روی این كابل سواری می خورد و به وسیله نیروی الكتریسته ناشی از سوخت لیزر قرمز در فضا می درخشد و به بالا می رود و مسافرانش را جابه جا می كند. در طرح تكمیلی تر، فضا پیما می تواند در انتهای مسیر متوقف شود و از آنجا به عنوان یك مبدأ تازه به طرف مریخ یا ونوس پرتاب شود یعنی دقیقاً مانند یك ایستگاه پرتاب زمینی از قله آسانسور فضایی به عنوان پایگاه پرتاب استفاده می شود.
● استفاده از مواد و عناصر جدید در ساخت
تقریباً تا ۱۰سال پیش فكر ساخت آسانسور به فضا وجود نداشت و هرچه هم ساخته می شد از ورقه های استیل و فلزی بود و هست اما دانشمندان اینك با دست یافتن به ماده جادویی به نام واپتینیوم به ساخت آسانسور فضایی به دیده حقیقت می نگرند. در سال ۱۹۹۱ دانشمندان كربن نانوتیوب را كشف كردند این مواد یكصد برابر محكم تر از استیل و ۵۰ هزار برابر ریزتر از یك موی انسان است. در یك ظرف مخصوص كشت می توان میلیونها میلیون كربن نانوتیوب را رشد داد. كشف این كربن جدید امیدهای زیادی در دل دانشمندان جاری كرد تا به استخراج مولكول های قوی تر از الماس و استیل دست بزنند.
"مورگان" در این باره می گوید فكر كردن درباره یك توپ فوتبال بد نیست توپی كه در آن ۶ اتم كربن طوری خود را می چینند كه خیلی قوی و محكم می نماید. با تكیه بر این تمثیل اضافه كردن كربن ها كنار هم و گذاشتن ابتدا و انتها برای رشته كربن ها در یك خط كشیده همان چیزی است كه از آن به عنوان تسمه نواری آسانسور فضایی نام برده می شود كه مبتنی بر كربن های نانوتیوب است. برای ساختن یك كابل به عنوان ایده اصلی در تسمه نواری بهترین شیوه ساختن بر اساس كربن های نانو تیوب است.
اما دانشمند بعدی كسی نیست جز "یونتیان ژوی" چینی كه متخصص فرم بندی كربن های نانو تیوب است. وی تا به حال بزرگترین دانه نانوتیوب را به طول یك دوم سانتی متر ساخته و درحال چاره جویی برای مطول كردن آنها با همان كیفیت عالی است. یك كابل نوری نیز كه دور هم پیچیده و درهم تنیده شده از میلیون ها نانو تیوپ ساخته شده است. دانشمندان هنوز روی خواص معین و ذرات این مواد تحقیق می كنند. این یك موضوع كاملاً بهداشتی ازنظر سلامت انسانی و محیطی است. كربن های نا نوتیوب بسیار مقاوم و نسوز هستند اما اگر جایی از كابل خراش برداشته و كابل از بالا بر سر مردم روی زمین بیفتد چه می شود ؟ در این جا اكثر دور میز نشستگان در جلسه ترجیح می دهند به جای حرف زدن كمی از قهوه خود را بنوشند!
● داخل آسانسور
ساخت آسانسور های زمینی در بلند ترین ساختمان های جهان تجربه شده است و برج تلویزیونی تورنتو در كانادا نمونه ای از آنها به شمار می رود. قرار گرفتن داخل آسانسور و رسیدن به طبقه آخر در آسانسور فضایی دلمشغولی بعدی دانشمندان لس آلا موس است. حداقل یك هفته طول می كشد تا مسافران آسانسور فضایی داخل تسمه ای از تشعشعات سنگین به آخرین طبقه بروند. آنها مجبورند روزها داخل این محوطه بسر ببرند بنا براین ساخت سپر انسانی در برابر مواد رادیو اكتیو برای مسافران ضروری است.
● هزینه ساخت آسانسور
هم اكنون هزینه رفتن به فضا مانع اصلی برای اكتشافات فضایی است. به گفته "مروین كلوم" آسانسور فضایی سد میان انسان و طالع فضایی اش را می شكند. در حال حاضر سفر با فضا پیما كه تنها برای نظامیان و حكومتی ها میسر است بسیار هزینه می برد. بر این اساس مسافرت هر كیلو گرم وزن، ۲۰ هزار دلار هزینه در بر دارد و البته ارزانترین آن رفتن به مدار زمین، بر اساس هر كیلو گرم وزن، ۵ هزار دلار هزینه می تراشد. اما اگر آسانسور راه بیفتد و مدام در حال كار باشد آن وقت می توان هزینه هر كیلو گرم را تا ۱۰۰ دلار كاهش داد. كاوش و استخراج مواد گرانبها از فضا می تواند انگیزه خوبی برای سرمایه گذاران ایجاد كند كه به گفته "مروین" هر چند این طرح رویایی است اما با ساخت آن همه چیز دیگر را در كنار خود می آورد.
منبع : رنگین کمان


همچنین مشاهده کنید