علی علیه السلام الگوی مصرف و ساده زیستی

● وسایل زندگی حضرت علی (ع)
▪ چه شد ((سوید))؟ چرا سر در گریبان داری؟
از خانه علی می آیم؟ به خدا سوگند او را دیدم در حالیكه بر روی حصیری ساده و كوچك نشسته بود. به او گفتم: بیت المال در دست توست و من چیزی از آن در خانه ات نمی بینم؟! فرمود:
اثاثیه این خانه را به خانه دیگر انتقال داده ایم و به زودی به آنجا كوچ خواهیم كرد. این اثاث را هم پس از مرگ نمی توان به همراه برد.
▪ به خدا سوگند ، به یاد دارم كه روزی گفت :
با این جامه ها به سرزمین شما آمدم و باروبنه ام همین است كه می بینید.
اكنون اگر از بلاد شما ، با چیزی جز آنچه با آن آمده بودم ، بیرون روم،‌از خیانتكاران خواهم بود.
آری زندگی امام (ع) بسیار ساده و به دور از وسایل و ابزار فراوان و زرق و برق بود. او دشمن تصنع بود. درعین حال همان ابزار اندك، پاك، نظیف و آراسته بود. حتی مركب سواری امام هم در زمانه خودش ساده ترین حالت ممكن بود، قاطری به نام دلدل.
از متاع دنیا تنها بخشی از ابزار را داشت كه برای زندگی او بسیار ضروری به نظر می آمدند.
● لباس و كفش علی (ع)
روزی او را بر منبردیدم كه در حال صحبت، لباسش را تكان میداد. بعدها از وی پرسیدم كه دلیل این كار چه بود؟
پاسخ داد كه فقط همین یك لباس را در اختیار داشته است و چون آن را شسته و در حال خیس در بر كرده بود تكان می داده تا زودتر خشك شود.
او در لباس هم بسیار قانع بود. به لباسهای گوناگون و رنگارنگ بی توجه بود. لباس و كفش ساده ای داشت كه خود می شست و خود وصله می زد.
● غذای علی (ع)
جالب است كه او، درغذا خوردن هم بر هوس خود صبور بود و همیشه هم به غذایی ساده و حداقل بسنده می كرد. روزی از جلوی قصابی می گذشت. قصاب به ایشان پیشنهاد كرد از این گوشت بخرید. امام فرمود: پول همراه ندارم. قصاب گفت: نسیه می دهم. امام فرمودند:
برخوردن گوشت صبر می كنم و نسیه نمی خرم.
امام بر غذا صابر بود و هرگز در یك وعده دو خورشت مصرف نكرده و از بین دو خورشت ساده ترین را بر می گزید و می فرمود :
هیچ كس نیست كه خوراك و نوشیدنی و پوشاك او نیكو ولذت بخش باشد مگر اینكه در فردای قیامت ایستادن او در برابر خدای عزوجل طولانی شود. در حلال دنیا حساب است و در حرام آن عقاب.
علی (ع) مردی است كه با نان جویی می سازد تا مرم را سیر دارد و نخلستانهای احداث شده با دست خود را وقف مستمندان نماید. با چنین اوصاف آنكس كه نان جوین علی (ع) را می دید گمان می كرد در او قدرت و توان مبارزه كافی نیست اما آنگاه كه مبارزه او را می دید درحیرت بود كه چگونه با چنین نان خشنی آن همه قدرت و جرأت از او بر می خیزد غافل از اینكه علی (ع) خود در این باره می فرماید :
آگاه باشید ه درختان بیابانی چوبشان محكمتر است و آتششان شعله ورتر و پردوام تر اما بوته های سرسبز (كه همواره در كنار آب قرار دارند) پوستشان نازكتر و كم دوامترند.
▪ به راستی مقصود از این سخنها چیست؟
▪ منظور مقایسه سیره حضرت علی (ع) با سرو وضعی است كه برای خودت درست كرده ای!
▪ نكند انتظار داری من هم مثل علی (ع) زندگی كنم؟ شاید فراموش كرده ای كه او علی (ع) بود. من كه علی (ع) نیستم!
▪ اگر قرار بود كه این شیوه زندگی فقط مخصوص ائمه اطهار و بزرگان دین باشد، دیگر لزومی نداشت در تاریخ ذكر شود. نقل این مسائل در كتب اخلاقی و تاریخی، برای آموختن و عمل كردن است! ائمه اطهار هم همیشه بر عمل كردن به آنها تأكید داشته اند.
چون این امور اصولی است ثابت، محكم و پایدار! نه منحصر به زمان و اشخاصی خاص!
یعنی منظورت این است كه من هم مثل حضرت علی (ع) لباس بلند و كفش وصله دار بپوشم و سوار بر اسب یا قاطر شوم؟
دوست عزیز! ساده زیستی در سیره پیشوایان دین و حضرت علی (ع) یك اصل است. اما طبیعی است كه این اصل در شرایط گوناگون، و زمانهای مختلف، صورتهای مناسب آن جامعه و زمان را می طلبد. پس حفظ این اصل، لزوماً هم به معنای حفظ همان شكل ها و قالب ها نیست. بلكه حدودی مثل نفی تجمل،‌اسراف، تبذیر، اتلاف و رعایت عفاف، كفاف، قناعت... همیشه و در همه زمانها قابل رعایت است. چنانچه امام صادق (ع) پیرامون نوع لباس می فرمایند :
((فخیر لباس كل زمان لباس اهله))
بهترین لباس در هر عصری لباس اهل آن زمان است.
▪ حضرت علی (ع) در نامه به عثمان بن حنیف می نویسند :
بدان كه امام شما از دنیایش به این دو جامه كهنه و از غذاها به دو قرص نان اكتفا كرده است. آگاه باش! شما توانایی آن را ندارید كه چنین باشید، اما مرا با ورع ، تلاش، عفت،‌پاكی و پیمودن راه صحیح یاری دهید.

منبع : امام علی